Israel giáng đòn mạnh, nhưng chưa thể vùi dập sức mạnh tên lửa của Iran
Hình ảnh vệ tinh cho thấy các cuộc không kích trả đũa của Israel nhằm vào Iran vào ngày 26/10 đã gây thiệt hại đáng kể cho chương trình tên lửa của Tehran.
Các quan chức và nhà phân tích cho biết cuộc tấn công của Israel sẽ có một số tác động đến hoạt động sản xuất tên lửa của Iran, nhưng có thể chưa đủ để khiến chương trình này hoàn toàn mất hiệu lực hoặc ảnh hưởng nghiêm trọng về lâu dài.
Các máy bay chiến đấu của Israel đã thực hiện những gì quân đội mô tả là “các cuộc không kích có mục tiêu và chính xác” vào một số mục tiêu quân sự trên khắp Iran, bao gồm các cơ sở sản xuất tên lửa và hệ thống phòng không, vào sáng sớm 26/10 theo giờ địa phương.
Đòn tấn công này là phản ứng được chờ đợi từ lâu, bởi Israel đã tuyên bố sẽ đáp trả cuộc tấn công tên lửa đạn đạo quy mô lớn của Iran nhằm vào Israel vào ngày 1/10, cuộc tấn công thứ 2 trong năm nay. Các quan chức Israel đã nhiều lần ra tín hiệu trong những tuần sau cuộc tấn công rằng một cuộc trả đũa sắp diễn ra.
Iran thừa nhận rằng họ đã chịu thiệt hại do các cuộc không kích vào ngày 26/10 và thậm chí còn ghi nhận một vài binh sĩ đã thiệt mạng trong vụ tấn công. Tuy nhiên, vẫn chưa rõ Israel đã làm suy giảm chương trình tên lửa của Tehran đến mức nào, vì đây có vẻ là một mục tiêu của cuộc trả đũa.
Bộ trưởng Quốc phòng Israel, ông Yoav Gallant, phát biểu sau các cuộc không kích gần đây rằng “kẻ thù đã bị suy yếu – cả trong khả năng sản xuất tên lửa và trong khả năng tự vệ. Điều này thay đổi cán cân quyền lực”.
Hình ảnh vệ tinh do Planet Labs ghi lại vào cuối tuần qua cho thấy thiệt hại tại các căn cứ quân sự Parchin và Khojir – 2 địa điểm gần Tehran lâu nay gắn liền với hoạt động chế tạo tên lửa của nước này – sau các cuộc không kích của Israel.
Ông Farzin Nadimi, một nghiên cứu viên cao cấp tại Viện Chính sách Cận Đông Washington và là chuyên gia về an ninh và quốc phòng của Iran, nói rằng các cuộc không kích của Israel vào Parchin và Khojir, cũng như một cơ sở gần Shahroud, đã phá hủy các tòa nhà liên quan đến hoạt động lắp ráp tên lửa và chế tạo nhiên liệu rắn.
Tuy nhiên, ông Nadimi cho biết ngành công nghiệp tên lửa của Iran rất lớn, phân tán và được bảo vệ dưới lòng đất. Các cuộc không kích của Israel “chỉ có thể làm trì hoãn một số quy trình trong vài tuần hoặc vài tháng là cùng”, thêm rằng cần có các cuộc không kích tiếp theo với quy mô lớn gấp 3 lần mới có thể tạo ra hiệu quả lâu dài.
Ông Nadimi cho biết do Iran có kho tên lửa khổng lồ, “phải mất một thời gian trước khi kết quả của những cuộc không kích chính xác nhưng vẫn còn hạn chế này đối với ngành công nghiệp tên lửa được cảm nhận rõ ràng”.
Các nhà phân tích xung đột tại Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW), tổ chức có trụ sở tại Washington, đã viết trong một đánh giá hôm 27/10 về các cuộc không kích rằng Israel nhắm vào các máy trộn được sử dụng để chế tạo nhiên liệu cho tên lửa đạn đạo tại các địa điểm này, và thêm rằng Iran sẽ mất vài tháng để có thiết bị thay thế.
Trước đó, ISW từng nhận định rằng một cuộc tấn công như vậy có thể làm gián đoạn khả năng sản xuất tên lửa của Iran để tấn công Israel hoặc gửi ra nước ngoài cho Nga hoặc các lực lượng ủy nhiệm của nước này.
Ông Michael Allen, người từng là giám đốc cấp cao phụ trách chiến lược chống phổ biến vũ khí tại Hội đồng An ninh Quốc gia dưới thời chính quyền Bush, nói rằng Israel đã nhắm vào các địa điểm “quan trọng nhưng dễ bị tổn thương” trong chuỗi cung ứng tên lửa của Iran, điều này có thể có tác động trung và dài hạn.
Ông Allen cho biết tên lửa đạn đạo từ lâu đã đứng đầu danh sách khi đánh giá các lợi thế tương đối của Iran. Ông cho rằng các cuộc không kích của Israel đang “thực sự thay đổi đánh giá chiến lược về mối đe dọa mà Iran đặt ra trong tương lai ngoài các lực lượng ủy nhiệm của nước này và những gì Israel có thể làm trong tương lai”.
Trong khi vẫn còn những câu hỏi về tác động lâu dài của các cuộc không kích của Israel đối với hoạt động sản xuất tên lửa của Iran, ảnh hưởng lên mạng lưới phòng không của nước này rõ ràng hơn, với việc Israel tuyên bố đã đánh trúng một số hệ thống S-300 do Nga sản xuất mà Tehran vận hành.
Ông Gallant, Bộ trưởng Quốc phòng Israel, nói rằng các cuộc không kích “chính xác” vào radar và hệ thống phòng không của Iran tạo ra “một bất lợi lớn cho kẻ thù khi chúng tôi muốn tấn công sau này”, ám chỉ rằng quân đội có thể tận dụng tình thế với các hành động tiếp theo.