HoREA: TP. Hồ Chí Minh cần tháo gỡ vướng mắc, tái khởi động các dự án bất động sản

Các quy định mới sẽ mang nhiều tín hiệu tích cực cho thị trường bất động sản, tháo gỡ được vướng mắc, khó khăn và tái khởi động hàng ngàn dự án

Theo ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP. Hồ Chí Minh (HoREA), Nghị quyết 171 và Nghị định 75 đã lấp đầy khoảng trống pháp luật đất đai, bổ sung đầy đủ các phương thức tiếp cận, sử dụng đất để thực hiện dự án nhà ở thương mại mà Điều 127 Luật Đất đai 2024 chưa quy định.

Thời gian qua, các doanh nghiệp trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh đã “thỏa thuận về nhận quyền sử dụng đất” hoặc “đang có quyền sử dụng đất” đối với các loại “đất khác không phải là đất ở” theo đúng quy định của Luật Đất đai 2013.

Tuy nhiên, kể từ ngày 1/7/2015, do “vướng” quy định tại khoản 1 và khoản 4 Điều 23 Luật Nhà ở 2014 chỉ cho phép nhà đầu tư được “sử dụng diện tích đất ở thuộc quyền sử dụng hợp pháp” hoặc “nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất ở” để thực hiện dự án nhà ở thương mại nên các nhà đầu tư này không được phép tiếp tục triển khai, thực hiện dự án nhà ở thương mại, từ đó rơi vào hoàn cảnh rất khó khăn, bị chôn vốn, mất cơ hội kinh doanh, có nguy cơ phá sản, kéo theo hệ quả là thị trường bất động sản thiếu nguồn cung nhà ở, giá nhà bị đẩy lên rất cao, “lệch pha” về phân khúc nhà ở khi đa số sản phẩm là cao cấp và rất thiếu nhà ở giá vừa túi tiền, nhà giá rẻ.

Theo Nghị quyết 171 và Nghị định 75, các nhà đầu tư được phép thỏa thuận về nhận quyền sử dụng đất hoặc đang có quyền sử dụng đất đối với các loại đất khác không phải là đất ở bao gồm đất nông nghiệp, đất phi nông nghiệp không phải là đất ở phù hợp với quy hoạch để thực hiện dự án nhà ở thương mại. Điều này sẽ tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho 343 khu đất của hơn 300 doanh nghiệp với tổng diện tích đất lên đến 1.913 ha đăng ký thực hiện dự án thí điểm trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh.

Theo HoREA, với 343 dự án đăng ký thực hiện tại TP. Hồ Chí Minh, tính bình quân mỗi dự án có 630 căn nhà thì sẽ có thêm 216.000 căn nhà cung ứng cho thị trường trong 3-10 năm tới.

Đối với Nghị quyết số 170/2024/QH15 của Quốc hội và nghị định 76/2025/NĐCP đã ban hành “cơ chế, chính sách đặc thù” để làm cơ sở xử lý, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho 64 dự án cụ thể trong kết luận thanh tra, kiểm tra, bản án tại TP. Hồ Chí Minh, TP. Đà Nẵng và tỉnh Khánh Hòa, HoREA cũng cho rằng nghị quyết và nghị định này đã tạo điều kiện để xử lý dứt điểm 49 dự án tại TP. Đà Nẵng (chiếm 77% tổng số dự án) và 11 dự án tại tỉnh Khánh Hòa (chiếm 17% tổng số dự án) và 4 dự án TP. Hồ Chí Minh (chiếm 6%), tạo điều kiện tái khởi động lại 64 dự án “bị trùm mền” hàng chục năm qua, sẽ tác động tích cực lan tỏa về kinh tế, xã hội và môi trường đầu tư kinh doanh của địa phương.

Theo đó, Nghị quyết 170/2024/QH15 và Nghị định 76/2025/NĐ-CP cho phép sau khi rà soát, đủ điều kiện, thực hiện đầy đủ nghĩa vụ tài chính với Nhà nước, các chủ đầu tư được tái khởi động lại 64 dự án “bị trùm mền” này, được tiếp tục thực hiện các thủ tục đầu tư xây dựng, kinh doanh, vừa đảm bảo được quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của chủ đầu tư và các nhà đầu tư thứ cấp, khách hàng, người mua nhà, vừa khắc phục được tình trạng “lãng phí” đất đai, vừa đảm bảo ngân sách nhà nước “thu đúng, thu đủ”, không bị thất thu, thất thoát.

Dù vậy, HoREA cho rằng, không chỉ có 64 dự án tại Đà Nẵng, tỉnh Khánh Hòa, TP. Hồ Chí Minh mà còn có nhiều địa phương khác cũng có các dự án bị vướng mắc tương tự. Thậm chí, ngay cả TP. Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Khánh Hòa cũng không chỉ có 64 dự án vướng mắc mà có thể còn có nhiều dự án khác tương tự cần được tháo gỡ.

Chính vì vậy, HoREA đề nghị rất cần thiết mở rộng “phạm vi điều chỉnh” của Nghị quyết 170/2024/QH15 và Nghị định 76/2025/NĐ-CP để cho phép “áp dụng tương tự” đối với tất cả các dự án tương tự tại tất cả các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho 1.533 dự án đang bị “vướng mắc” vừa được Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo tập trung tháo gỡ, trong đó có những dự án như 64 dự án đã được Nghị quyết 170/2024/QH15 và Nghị định 76/2025/NĐ-CP tháo gỡ.

Theo ông Lê Hoàng Châu, các quy định mới này sẽ mang nhiều tín hiệu tích cực cho thị trường bất động sản và sẽ tháo gỡ được vướng mắc, khó khăn và tái khởi động lại hàng ngàn dự án “bị trùm mền” hàng chục năm qua.

“Quy định mới sẽ tác động lan tỏa đến hơn 35 ngành kinh tế, góp phần thực hiện mục tiêu tăng trưởng GDP năm 2025 từ 8% trở lên và từ năm 2026 trở đi thì tăng trưởng GDP phải đạt 2 con số”, ông Châu nhận định.

Ngọc Hậu