Hà Giang chú trọng phổ biến pháp luật cho đồng bào dân tộc
Dự án quy hoạch, sắp xếp, bố trí, ổn định dân cư ở những nơi cần thiết nằm trong số các dự án thành phần của Chương trình Mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030. Đặc biệt, tại giai đoạn I, từ năm 2021 đến năm 2025, dự án đóng vai trò nhằm ổn định dân cư vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới, vùng thiên tai tại các địa phương trên cả nước.
Tỉnh Hà Giang, là một trong những địa phương mà đồng bào dân tộc thiểu số chiếm đến gần 90% dân số toàn tỉnh, do địa hình đồi núi phức tạp, hàng năm đồng bào dân tộc thiểu số chịu nhiều thiên tai do sạt lở đất, lũ quét, lũ ống… Do đó, công tác tuyên truyền phổ biến kiến thức về pháp luật và việc hỗ trợ người dân đến nơi an toàn, giảm thiểu tối đa thiệt hại về người và tài sản do thiên tai gây ra đặc biệt được cấp ủy, chính quyền địa phương quan tâm.
Để hiểu rõ hơn về công tác thực hiện dự án quy hoạch, sắp xếp, bố trí, ổn định dân cư ở những nơi cần thiết tại địa phương này, phóng viên Báo Pháp luật Việt Nam đã có cuộc trao đổi với ông Dương Văn Thành – Phó trưởng Ban Dân tộc tỉnh Hà Giang.
Thưa ông, ông đánh giá như thế nào về vai trò của dự án quy hoạch, sắp xếp, bố trí, ổn định dân cư cũng như công tác tuyên truyền phổ biến pháp luật cho người dân ở những nơi cần thiết đối với đời sống của nhân dân hiện nay. Đặc biệt là đối với đồng bào dân tộc thiểu số miền núi?
Ông Dương Văn Thành: Các dự án quy hoạch, sắp xếp, bố trí, ổn định dân cư ở những nơi cần thiết có tác động rất lớn tới đời sống của đồng bào dân tộc thiểu số. người dân yên tâm phát triển sản xuất, xóa bỏ dần tình trạng du canh du cư, từng bước ổn định cuộc sống, vươn lên thoát nghèo bền vững. Công tác nắm tình hình, tuyên truyền Nhân dân nâng cao cảnh giác đối với các hoạt động tôn giáo trái pháp luật được thực hiện tốt, kịp thời phát hiện, ngăn chặn không để các đạo lạ, tà đạo thâm nhập vào địa bàn, làm thất bại mọi âm mưu, hoạt động của các thế lực thù địch lợi dụng vấn đề dân tộc, tôn giáo chống phá Đảng, Nhà nước, gây mất an ninh trật tự trên địa bàn.
Việc hỗ trợ người dân đã tạo sức lan tỏa lớn trong cộng đồng, kiểu dáng nhà các hộ tự làm phù hợp với phong tục tập quán của từng dân tộc, từng địa phương hạn chế được sự trông chờ ỷ lại vào nhà nước, tăng thêm sự tin tưởng tuyệt đối vào đường lối, chủ trương chính sách của Nhà nước.
Địa phương cũng tổ chức sắp xếp, ổn định dân cư nói chung, nhất là ổn định dân cư các xã biên giới, giảm nghèo bền vững. Thực hiện hiệu quả, đã thu hút và hỗ trợ ổn định đời sống cho đội ngũ cán bộ, công chức lên công tác tại khu vực biên giới, vùng dân tộc thiểu số, vùng đặc biệt khó khăn, đảm bảo điều kiện để cán bộ, công chức yên tâm công tác, thực hiện tốt các nhiệm vụ được giao. Các công trình được đầu tư xây dựng tại các xã biên giới phù hợp với điều kiện cụ thể từng vùng, đồng bộ với hệ thống kết cấu hạ tầng của ngành, lĩnh vực khác, đảm bảo an toàn, bền vững trước tác động của thiên tai, biến đổi khí hậu góp phần bảo đảm an sinh xã hội, nâng cao phúc lợi xã hội, thu hẹp chênh lệch giữa các xã biên giới.
Được biết, Hà Giang có dân số toàn tỉnh tính đến hết năm 2022 là 892.723 người, trong đó đa số là đồng bào DTTS. Vậy, việc quy hoạch, sắp xếp, bố trí, ổn định dân cư ở những nơi cần thiết (dự án 2) được tỉnh Hà Giang quan tâm, thực hiện như thế nào?
Ông Dương Văn Thành: Thời gian qua,cấp ủy, chính quyền địa phương đã tích cực vào cuộc trên cơ sở thành lập các ban chỉ đạo, có sự phân công, giao nhiệm vụ cụ thể gắn với trách nhiệm của các thành viên trong việc hướng dẫn thực hiện và lựa chọn chỗ ở cho các hộ, phù hợp với phong tục tập quán của từng dân tộc, từng địa phương; giúp cho các hộ di chuyển được đến nơi an toàn, giảm thiểu tối đa về thiệt hại về người và tài sản do thiên tai gây ra trong mùa mưa lũ.
Các hộ chủ yếu di chuyển xen ghép trong thôn, xã, trong quá trình thực hiện việc làm nhà, có sự hỗ trợ của các tổ chức giúp đỡ tháo dỡ vận chuyển dựng lại hoặc làm mới cho các hộ theo quy hoạch của cấp ủy, chính quyền địa phương. Sau di chuyển các hộ đều an tâm sản xuất và sinh sống tại nơi ở mới.
Đến nay, tỉnh Hà Giang đã hỗ trợ bao nhiêu trường hợp và đã thực hiện bao nhiêu dự án quy hoạch, sắp xếp, bố trí, ổn định dân cư ở những nơi cần thiết cho đồng bào dân tộc thiểu số? Kinh phí thực hiện dự án đến nay là bao nhiêu?
Ông Dương Văn Thành: Tổng kinh phí toàn tỉnh thực hiện: 109.567 triệu đồng. Hiện nay, UBND các huyện đang hoàn thiện các thủ tục hồ sơ để tổ chức triển khai thực hiện các dự án đảm bảo theo đúng các thông tư, hướng dẫn và Luật đầu tư công, Luật Xây dựng.
Về kết quả thực hiện, UBND các huyện đã lập 11/11 dự án ổn định dân cư tập trung, (gồm có: Bắc Mê 01 dự án; Bắc Quang 02 dự án; Quang Bình 02 dự án; Xín Mần 04 dự án; huyện Vị Xuyên 02 dự án), đã giải ngân 8.618 triệu đồng.
Công tác thực hiện dự án 2 gặp những khó khăn, vướng mắc ra sao? Cách tháo gỡ như thế nào?
Ông Dương Văn Thành: Hiện nay đã giải ngân 9.162 triệu đồng/109.567 triệu đồng (huyện Xín Mần); đạt 8,4% kế hoạch, còn lại 04 huyện chưa giải ngân (Bắc Mê, Vị Xuyên, Bắc Quang, Quang Bình). Lý do chậm là do các dự án này phải thực hiện các bước trình tự thủ tục quy hoạch, thu hồi đất dẫn đến tiến độ chậm.
Đối với các hộ dân được sắp xếp, bố trí nơi định cư, người dân khó khăn trong việc sinh hoạt, sản xuất. Để đảm bảo ổn định cuộc sống của người dân, đặc biệt là đồng bào dân tộc thiểu số, tỉnh đã khắc phục những khó khăn trên ra sao?
Ông Dương Văn Thành: Hiện nay, các dự án này đang thực hiện các bước trình tự thủ tục quy hoạch, thu hồi đất, các hộ dân chưa được sắp xếp đến nơi định cư nên chưa thể đánh giá nội dung này.
Cảm ơn ông về cuộc trò truyện này!