Góp phần nâng cao nhận thức của cộng đồng về phòng, chống tác hại thuốc lá

Trạm y tế Hải Vĩnh, xã Hải Hưng, huyện Hải Lăng luôn quan tâm đến công tác truyền thông nâng cao nhận thức cho người dân về tác hại thuốc lá - Ảnh:T.L

Theo tổ chức Y tế thế giới (WHO), Việt Nam là 1 trong 15 quốc gia có tỉ lệ người hút thuốc lá cao nhất thế giới. Tổng chi phí xã hội do ba loại bệnh phổ biến có nguyên nhân từ thuốc lá gồm ung thư phổi, nhồi máu cơ tim hay bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính gây ra là trên 1.000 tỉ đồng/năm, tương đương với khoảng 20% tổng chi tiêu ngân sách cho y tế.

Trước tình hình đó, trong hơn 20 năm qua, trong hệ thống pháp luật của Việt Nam đã có nhiều quy định về PCTHTL. Luật PCTHTL được Quốc hội thông qua đáp ứng yêu cầu bảo vệ sức khỏe Nhân dân bằng các biện pháp giảm dần nhu cầu sử dụng thuốc lá, giảm dần nguồn cung cấp sản phẩm thuốc lá, từ đó giảm đáng kể tỉ lệ mắc và chết do sử dụng thuốc lá gây ra.

Thực tiễn công tác PCTHTL trên thế giới cho thấy, việc thực hiện các biện pháp này có hiệu quả hay không đòi hỏi nguồn lực bảo đảm cho việc thực hiện đồng bộ các giải pháp về truyền thông nâng cao nhận thức, thiết lập nguồn tài chính, tổ chức nhân lực và cơ chế thanh tra, kiểm tra xử lý vi phạm. Do đó, để thực hiện được mục tiêu của Luật PCTHTL, nhà nước cần có biện pháp bảo đảm về tài chính một cách bền vững, tập trung, có tính bứt phá, đặc thù mới đáp ứng được yêu cầu của công tác PCTHTL và thực hiện được mục tiêu của luật trong điều kiện hiện nay.

Tuy nhiên thực tế cho thấy, nước ta chưa chủ động được nguồn tài chính trong công tác PCTHTL nên việc tổ chức thực hiện hoạt động PCTHTL không đồng bộ và thiếu thường xuyên. Bởi vậy vấn đề thành lập quỹ dành cho hoạt động PCTHTL rất cần thiết.

Sau khi Quỹ PCTHTL ra đời, dựa trên hành lang pháp lý thuận lợi cùng nguồn kinh phí từ quỹ, công tác PCTHTL trong cả nước đã đạt được những kết quả tích cực. Các hoạt động thông tin, giáo dục về PCTHTL được thực hiện với nhiều hình thức phong phú, thu hút được sự quan tâm của đông đảo người dân.

Việc thực hiện môi trường không khói thuốc có nhiều chuyển biến tích cực, đặc biệt là tại trường học, cơ quan, công sở và trên các phương tiện giao thông công cộng. Những thành công bước đầu này đã góp phần thực hiện hiệu quả Luật PCTHTL.

Tại Quảng Trị, với sự hỗ trợ của Quỹ PCTHTL, công tác PCTHTL tại địa phương thời gian qua đã có những chuyển biến tích cực, đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận. Quỹ PCTHTL đã hỗ trợ về kỹ thuật, chuyên môn, kinh phí để thực hiện công tác PCTHTL trên địa bàn.

Công tác tuyên truyền về PCTHTL được đẩy mạnh trên các phương tiện thông tin đại chúng. Qua đó nâng cao nhận thức của người dân về tác hại của thuốc lá, lợi ích của môi trường không khói thuốc và các quy định của Luật PCTHTL.

Các sở, ban, ngành, địa phương đã nắm rõ quy định của Luật PCTHTL và các văn bản liên quan; cơ quan hành chính của tỉnh thực hiện nghiêm quy định về cấm hút thuốc tại nơi làm việc; đa số các trường học, cơ sở y tế thực hiện nghiêm quy định cấm hút thuốc trong khuôn viên…

Khói thuốc lá không những ảnh hưởng đến người hút mà còn làm ô nhiễm môi trường xung quanh, khiến những người không hút thuốc cũng hít phải khói thuốc lá. Việc thường xuyên hít phải khói thuốc cũng sẽ mắc các bệnh như người hút thuốc.

Vì vậy, một trong những giải pháp giảm thiểu tác hại do khói thuốc đối với những người không hút thuốc đó là xây dựng môi trường không khói thuốc. Không khói thuốc giúp những người không hút thuốc được sống trong môi trường lành mạnh để giảm nguy cơ bệnh tật và tử vong do tiếp xúc thụ động với khói thuốc.

Với những kết quả đạt được, Quỹ PCTHTL là một giải pháp để bảo vệ sức khỏe người dân, làm giảm các chi phí KT-XH do sử dụng thuốc lá gây ra. Để công tác PCTHTL đạt hiệu quả hơn, bên cạnh việc nâng cao nhận thức cho người dân về tác hại của thuốc lá đối với sức khỏe, môi trường cần sự vào cuộc quyết liệt hơn nữa của các cấp, ngành, đoàn thể, các tổ chức chính trị- xã hội.

Bên cạnh đó, tăng cường công tác giám sát, đánh giá hoạt động PCTHTL, việc thực hiện, duy trì xây dựng mô hình không khói thuốc lá tại các cơ quan, đơn vị và ý thức chấp hành Luật PCTHTL của người dân, nhằm hạn chế đến mức thấp nhất tỉ lệ người hút thuốc lá, góp phần nâng cao sức khỏe cho mọi người.

T.L