Giải quyết tốt chính sách đất đai cho hộ nghèo

Người dân phát triển mạnh việc trồng rừng sản xuất. Ảnh: VTH

Quyết tâm đặt ra là phấn đấu đến hết năm 2020, giải quyết 100% đất ở và cơ bản giải quyết đất sản xuất, cấp giấy CNQSD đất cho các hộ nghèo đồng bào vùng dân tộc thiểu số và hộ nghèo ở vùng đặc biệt khó khăn. Để thực hiện hiệu quả mục tiêu này, UBND tỉnh ban hành Kế hoạch số 5062/KH-UBND ngày 8/11/2018, trong đó ngân sách ưu tiên bố trí thực hiện hỗ trợ tạo mặt bằng đất ở và kinh phí cấp giấy CNQSD đất ở các huyện Hướng Hóa, Vĩnh Linh. Thực hiện Kế hoạch của UBND tỉnh, hai huyện Hướng Hóa và Vĩnh Linh đã phân bổ kinh phí để cấp xã thực hiện chi trả hỗ trợ cho các hộ gia đình tham gia. Ngày 26/7/2019, UBND tỉnh tiếp tục ban hành văn bản số 3348/UBNDNN chỉ đạo đôn đốc các huyện triển khai chính sách giải ngân đúng quy định. Ngoài ra, Ban Dân tộc cũng đã hướng dẫn UBND các huyện xây dựng kế hoạch triển khai, chủ động phối hợp với các ban quản lý rừng phòng hộ, công ty lâm nghiệp, các tổ chức trên địa bàn tỉnh thống nhất quy mô, vị trí trình UBND tỉnh thu hồi đất để giao cho các xã, hướng dẫn các huyện ưu tiên các hạng mục đất sản xuất cho các hộ gia đình đang thiếu đất để có đất phát triển sản xuất làm cơ sở cho những năm tiếp theo bố trí kinh phí cấp giấy CNQSD đất.

Năm 2019, xã Ba Tầng đã tập trung đo đạc đất để cấp cho những hộ gia đình nghèo chưa có hoặc thiếu đất sản xuất và đất ở. Chỉ sau một thời gian ngắn, xã đã đo đạc và cấp cho dân 601 ha với 314 hộ được thụ hưởng, phần lớn diện tích đất cấp cho hộ nghèo ở xã Ba Tầng là đất sản xuất. Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã Ba Tầng Hồ Văn Băng cho biết: “Sau khi được cấp kinh phí, xã đã tiến hành ngay việc hỗ trợ cấp đất ở, đất sản xuất và cấp giấy CNQSD đất cho dân. Đến nay, trên địa bàn xã không còn hộ nào là không có đất sản xuất và đất ở. Người dân rất phấn khởi và yên tâm để phát triển sản xuất, ổn định cuộc sống”.

Nguồn đất, quỹ đất để giải quyết, bố trí những hộ không có đất hoặc thiếu đất bao gồm đất nông nghiệp chưa sử dụng đang được địa phương quản lý, đất thu hồi từ các công ty lâm nghiệp. UBND tỉnh chỉ đạo các cơ quan chuyên môn, chính quyền các địa phương tích cực rà soát quy hoạch phát triển sản xuất nông, lâm nghiệp gắn với xây dựng cơ sở hạ tầng, quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch xây dựng các điểm dân cư di dân phù hợp với kế hoạch xây dựng nông thôn mới.

Qua khảo sát thực tế, có 1.189 hộ nghèo đồng bào dân tộc thiểu số và hộ nghèo vùng đặc biệt khó khăn chưa có đất ở cần được hỗ trợ với mức bình quân mỗi hộ được giao 400 m2 ; có 2.768 hộ cần được hỗ trợ đất sản xuất. UBND tỉnh đã phân bổ 1.816 triệu đồng cho 2 huyện Hướng Hóa và Vĩnh Linh thực hiện chính sách theo Nghị quyết số 10 của HĐND tỉnh, trong đó Hướng Hóa 1.671 triệu đồng; Vĩnh Linh 145 triệu đồng. Đến nay, huyện Hướng Hóa đã phân bổ kinh phí cho các xã Húc, Ba Tầng, Hướng Lộc và thị trấn Lao Bảo để thực hiện chi trả hỗ trợ cho các hộ gia đình tạo mặt bằng đất, cấp đất ở và đất sản xuất. Các địa phương thuộc diện được hưởng thụ chính sách đã và đang tiến hành đo đạc và cấp đất sản xuất, đất ở cho các hộ nghèo.

Tuy nhiên, công tác triển khai Nghị quyết số 10 của HĐND tỉnh vẫn còn một số hạn chế, tồn tại như: Tiến độ thực hiện chậm; một số địa phương không còn quỹ đất sản xuất để giao cho các hộ gia đình; công tác bàn giao đất rừng phòng hộ ít xung yếu chuyển sang đất rừng sản xuất cho các địa phương chậm do chưa có quy hoạch chi tiết; tình trạng đất nương rẫy, đất sản xuất của đồng bào dân tộc thiểu số chồng lấn trong diện tích đất thuộc quản lý của các ban quản lý rừng và công ty lâm nghiệp nhưng đến nay vẫn chưa được rà soát, khoanh vùng, bóc tách, do đó vẫn xảy ra trường hợp tranh chấp đất giữa người dân và các ban quản lý rừng và các công ty lâm nghiệp…

Từ thực tế trên, cần tăng cường công tác chỉ đạo thực hiện Nghị quyết số 10/2018/NQ-HĐND tỉnh để người dân trên địa bàn các xã có điều kiện KT-XH khó khăn được tiếp cận và hiểu rõ chính sách nhằm tạo sự đồng thuận cao trong tổ chức thực hiện. Những diện tích đất nương rẫy, đất sản xuất ổn định của người dân chồng lấn trong diện tích quản lý của ban quản lý, các công ty lâm nghiệp nhưng thuộc quy hoạch đất rừng sản xuất cần sớm bóc tách giao lại cho người dân theo Nghị quyết 29/2017/NQ-HĐND ngày 14/12/2017 của HĐND tỉnh về quản lý, sử dụng đất trên địa bàn tỉnh; còn nếu những diện tích đất chồng lấn này thuộc quy hoạch đất rừng phòng hộ thì cũng cần có sự tổng hợp để kiến nghị lên Chính phủ xem xét chuyển đổi mục đích từ đất rừng phòng hộ ít xung yếu sang đất sản xuất lâm nghiệp để giao lại cho các hộ dân sản xuất. Đẩy nhanh tiến độ và giải ngân nguồn vốn được cấp theo Nghị quyết số 10 của HĐND tỉnh là sớm mang lại đất sản xuất và cuộc sống ổn định cho người dân nghèo vùng miền núi, góp phần giảm nghèo bền vững, giảm dần tỉ lệ chênh lệch trong phát triển giữa vùng dân tộc thiểu số và miền núi với các vùng khác trên địa bàn tỉnh. Tăng cường khối đại đoàn kết dân tộc, giữ gìn trật tự xã hội, quốc phòng- an ninh vùng miền núi.

Võ Thái Hòa