Giải mã hệ thống tên lửa trị giá 3,5 tỉ USD Israel sắp chuyển giao cho Đức

Israel và Đức đang bước vào giai đoạn cuối trong quá trình chuyển giao hệ thống phòng thủ tên lửa đạn đạo Arrow-3.

Theo Defense News, đây là hợp đồng quốc phòng lớn nhất từng được ký kết trong lịch sử Israel, trị giá 3,5 tỉ USD, mang ý nghĩa chiến lược đặc biệt đối với năng lực phòng thủ châu Âu trong bối cảnh an ninh khu vực ngày càng phức tạp.

Theo Bộ Quốc phòng Israel, hai nước đã tổ chức cuộc họp điều phối cấp cao tại Đức với sự tham gia của các nhân sự chủ chốt từ cả hai bên. Đại diện Israel gồm ông Moshe Patel, Giám đốc Tổ chức Phòng thủ tên lửa Israel, cùng lãnh đạo các doanh nghiệp quốc phòng như Israel Aerospace Industries (IAI), ELTA Systems và Elbit Systems. Phía Đức có sự hiện diện của đại tá Carsten Koepper, trưởng chương trình Arrow-3, cùng các đối tác kỹ thuật như Công ty IABG và nhà sản xuất tên lửa MBDA.

Mô hình tên lửa đạn đạo Arrow-3 được trưng bày tại căn cứ không quân Hatzor ở Israel - Ảnh: Defense News

Mô hình tên lửa đạn đạo Arrow-3 được trưng bày tại căn cứ không quân Hatzor ở Israel - Ảnh: Defense News

Việc phối hợp giữa các tập đoàn công nghiệp quốc phòng hàng đầu từ hai quốc gia cho thấy Arrow-3 không chỉ là sản phẩm vũ khí, mà còn là nền tảng công nghệ tích hợp đa quốc gia với độ chính xác cao, tính tự động hóa lớn và khả năng hoạt động ngoài khí quyển.

Arrow-3 là hệ thống đánh chặn tên lửa đạn đạo tầm cao, thuộc lớp phòng thủ tên lửa nhiều tầng do Israel phát triển với sự hợp tác của Mỹ. Không giống như các hệ thống đánh chặn trong khí quyển, Arrow-3 hoạt động ở không gian gần Trái đất, nơi các tên lửa đạn đạo thường đạt đỉnh quỹ đạo bay.

Cốt lõi của Arrow-3 là khả năng tiêu diệt mục tiêu bằng va chạm trực tiếp (hit-to-kill). Đầu đạn của hệ thống không sử dụng thuốc nổ, mà dùng lực động học để phá hủy tên lửa đối phương. Nguyên lý này đòi hỏi độ chính xác cực cao trong việc phát hiện, theo dõi, định vị và điều hướng tên lửa đánh chặn.

Arrow-3 là một thành phần trong kiến trúc phòng thủ nhiều lớp của Israel, được thiết kế để hoạt động song song với các hệ thống khác như David’s Sling và Iron Dome. Về mặt kỹ thuật, hệ thống bao gồm 4 thành phần chính:

Radar phát hiện và theo dõi, sử dụng radar mảng pha EL/M-2080 Super Green Pine của ELTA Systems, có khả năng phát hiện mục tiêu đạn đạo từ khoảng cách hàng trăm cây số. Trung tâm chỉ huy và kiểm soát (BMC3), điều phối toàn bộ quá trình đánh chặn, từ xử lý tín hiệu radar đến lựa chọn phương án khai hỏa tối ưu.

Tên lửa đánh chặn Arrow-3, được trang bị hệ thống dẫn đường chủ động, cảm biến hồng ngoại và các cơ cấu điều khiển chính xác cao. Hệ thống này có khả năng tác chiến độc lập hoặc tích hợp vào mạng lưới phòng thủ tên lửa của đồng minh, nhờ khả năng tương thích với các giao thức truyền thông và chia sẻ dữ liệu chiến thuật hiện đại.

So với Arrow-2, phiên bản tiền nhiệm sử dụng đầu đạn kích nổ gần mục tiêu, Arrow-3 có thiết kế nhẹ hơn, nhỏ hơn và nhanh hơn đáng kể. Trọng lượng tên lửa giảm gần một nửa giúp cải thiện hiệu suất vận chuyển và triển khai, đồng thời gia tăng tốc độ tiếp cận mục tiêu trong không gian.

Ngoài ra, Arrow-3 còn có tầm đánh chặn xa hơn, mở rộng vùng phòng thủ lên đến hàng nghìn cây số vuông, cho phép đánh chặn tên lửa đối phương từ khi chúng còn ở ngoài khí quyển, giảm thiểu nguy cơ mảnh vỡ rơi xuống lãnh thổ được bảo vệ.

Khả năng đánh chặn nhiều mục tiêu cùng lúc và phản ứng nhanh trong thời gian ngắn là điểm mạnh then chốt, đặc biệt trong bối cảnh các mối đe dọa sử dụng tên lửa đồng loạt đang gia tăng.

Arrow-3 lần đầu tiên được sử dụng trong điều kiện chiến đấu thực tế vào ngày 9.11.2023, khi đánh chặn một tên lửa đạn đạo do lực lượng Houthi phóng từ Yemen. Sự kiện này đánh dấu bước chuyển từ thử nghiệm sang tác chiến thực tế của hệ thống.

Đáng chú ý hơn, vào ngày 14.4.2024, Arrow-3 được Israel sử dụng đối phó đợt tấn công quy mô lớn từ Iran. Theo thông tin từ chính phủ Israel, hệ thống đã đánh chặn thành công hàng chục tên lửa đạn đạo, cho thấy tính hiệu quả và độ tin cậy trong điều kiện tác chiến cường độ cao.

Theo kế hoạch, các lô hàng đầu tiên của hệ thống Arrow-3 sẽ được chuyển giao cho Đức vào cuối năm 2025. Arrow-3 sẽ trở thành trụ cột trong hệ thống lá chắn phòng thủ của Đức, đồng thời là thành phần chủ lực trong chiến lược bảo vệ không phận châu Âu trước các mối đe dọa từ tên lửa đạn đạo.

Iron Dome và David’s Sling là hai hệ thống phòng không chủ chốt của Israel, được thiết kế để đối phó với các mối đe dọa tên lửa và rocket ở tầm khác nhau.

Iron Dome là hệ thống phòng thủ tầm ngắn, hoạt động từ năm 2011, do Rafael Advanced Defense Systems phát triển với sự hỗ trợ của Mỹ. Nó sử dụng radar để phát hiện và đánh chặn tên lửa, đạn pháo và UAV trong phạm vi 4 - 70km. Hệ thống gồm các bệ phóng tên lửa Tamir, có khả năng tiêu diệt mục tiêu với độ chính xác cao, bảo vệ các khu vực dân sự và quân sự trước các cuộc tấn công từ Gaza hoặc Lebanon. Iron Dome nổi tiếng với tỷ lệ đánh chặn thành công trên 90%.

David’s Sling còn được gọi là Magic Wand (đũa thần), là hệ thống phòng thủ tầm trung, kết quả hợp tác giữa Rafael (Israel) và Raytheon (Mỹ) hợp tác phát triển, nhằm đối phó với tên lửa đạn đạo chiến thuật, tên lửa hành trình, máy bay và UAV trong phạm vi 40 - 300km. Nó là lớp phòng thủ trung gian giữa Iron Dome và hệ thống tên lửa đánh chặn Arrow, tích hợp qua mạng lưới dữ liệu mã hóa, tạo nên hệ thống phòng không đa tầng hiệu quả.

Cả hai hệ thống đều tăng cường khả năng phòng thủ của Israel trước các mối đe dọa đa dạng.

Hoàng Vũ

Nguồn Một Thế Giới: https://1thegioi.vn/giai-ma-he-thong-ten-lua-tri-gia-3-5-ti-usd-israel-sap-chuyen-giao-cho-duc-233623.html