Dự án đầy tham vọng của Nga - Iran sẽ thay đổi thế giới?

Dự án đầy tham vọng giữa Nga và Iran đã được thông báo, đó là cả hai sẽ hợp tác nhằm xây dựng một hành lang giao thông nối liền Ấn Độ Dương và Biển Caspian, nếu thành hiện thực, có thể làm thay đổi thế giới.

Ấn phẩm truyền thông Anh The Economist cho biết, kể từ khi Ai Cập xây dựng Kênh đào Suez nối liền phía Đông và phía Tây đã có rất nhiều quốc gia trên thế giới cố gắng thực hiện một dự án tương tự.

Trường hợp điển hình có thể nêu ra đây là Israel có tham vọng tạo ra một con kênh từ Địa Trung Hải đến Biển Đỏ. Trong khi đó tại Iraq đã diễn ra những cuộc đàm phán về việc xây dựng kênh đào từ cảng Basra, phía Nam nước này đến Thổ Nhĩ Kỳ.

Nhưng có lẽ dự án nghiêm túc và khả thi nhất hiện nay chính là tham vọng của Nga - Iran nhằm kết nối Biển Caspian với Ấn Độ Dương, phá thế cô lập của vùng biển kín.

Hành lang giao thông như vậy khi được tạo ra sẽ không chỉ giúp tăng cơ hội mở rộng thương mại cho Nga và Iran mà còn hạn chế tác động từ các biện pháp trừng phạt do phương Tây áp đặt.

Ấn phẩm The Economist nhận xét: “Các cường quốc phương Tây đã khiến Nga và Iran cảm thấy lo ngại khi cố gắng đưa họ vào thế bị cô lập toàn diện với thế giới trong nhiều năm".

"Nhưng hành lang giao thông mới khi thành hiện thực sẽ giúp họ vượt qua một cách đáng tin cậy tác động của các lệnh trừng phạt, thậm chí hai quốc gia sẽ đủ khả năng làm thay đổi trật tự thế giới hiện tại”, tờ báo Anh nhấn mạnh.

Cần lưu ý thêm một vấn đề đó là Nga hiện đang tích cực phát triển các tuyến đường sắt xuyên qua Kazakhstan và Turkmenistan, cũng như hiện đại hóa hệ thống cảng của mình ở biển Caspian.

Bên cạnh đó, Iran đang đầu tư vào các cảng ở biển Caspian của Nga cùng với việc tăng đội tàu chở hàng. Không chỉ có vậy, Moskva đang trợ giúp Tehran xây dựng tuyến đường sắt dài 164 km tới biên giới với Azerbaijan trên biển Caspian.

“Sau khi việc xây dựng hoàn thành, Iran và Nga sẽ có một hành lang đường sắt nối khu vực Baltic với cảng Bandar Abbas ở Vịnh Ba Tư của Iran”, ấn phẩm The Economist cho biết.

Kim ngạch thương mại hàng năm giữa Nga và Iran hiện đã tăng 20% lên tới gần 5 tỷ USD. Giới phân tích dự đoán trong tương lai, thương mại giữa Nga với Iran có thể vượt qua Thổ Nhĩ Kỳ, đạt khoảng 30 tỷ USD.

Tháng trước, Nga đã vận chuyển dầu tinh chế, xăng và dầu diesel tới Iran bằng đường sắt, một số trong đó để tái xuất sang một quốc gia khác. Ngoài ra mới đây 12 triệu tấn ngũ cốc cũng đã được gửi qua Iran đến Ấn Độ.

Trong năm 2022, Nga là nhà đầu tư nước ngoài lớn nhất của Iran, vượt cả Trung Quốc. Để tránh các biện pháp trừng phạt Phương Tây, Moskva và Tehran bắt đầu sử dụng hệ thống nhắn tin tài chính của Ngân hàng Trung ương Nga như giải pháp thay thế cho SWIFT.

Cuối cùng, dự án khác của Iran - Nga có thể sớm triển khai là hiện đại hóa kênh đào giữa sông Don và sông Volga, nối Biển Đen với Caspian. Một tuyến đường sắt khác đến cảng Chabahar phía Đông Nam Iran thúc đẩy hơn nữa xuất khẩu của Nga sang Ấn Độ.