Dự án đào tạo nâng cao năng lực MLC: Trang bị kỹ năng thiết thực cho doanh nghiệp xuất nhập khẩu

Ban quản lý dự án MLC cùng học viên khóa đào tạo tại Hà Nội.

Chương trình đào tạo có sự liên kết công – tư

Dự án "Tăng cường kỹ năng chuyên môn trong lĩnh vực xuất nhập khẩu" do Quỹ đặc biệt MLC tài trợ, với sự quản lý của Vụ Phát triển thị trường nước ngoài (Bộ Công Thương), được triển khai bởi Liên danh Viện Đào tạo và Tư vấn Doanh nghiệp (IEIT) và Công ty KTPC. Khác với các chương trình dàn trải, MLC tập trung vào bốn chuyên đề then chốt, được lựa chọn trực tiếp từ nhu cầu sát sườn của doanh nghiệp: (i) xu hướng hội nhập kinh tế và các FTA, (ii) nghiệp vụ xuất nhập khẩu và thanh toán quốc tế, (iii) logistics và quản trị chuỗi cung ứng, (iv) thương mại điện tử và các cam kết liên quan.

Các khóa đào tạo được tổ chức tại bốn trung tâm kinh tế lớn – Hà Nội, Hải Phòng, Đà Nẵng và TP.HCM – với hơn 140 học viên tham gia theo hình thức trực tiếp và trực tuyến. Bên cạnh đông đảo đại diện doanh nghiệp vừa và nhỏ trong các lĩnh vực sản xuất, xuất nhập khẩu, nông nghiệp, thương mại, logistics và tư vấn chuyên ngành tại Việt Nam, chương trình còn thu hút cán bộ quản lý, chuyên viên đến từ cơ quan nhà nước, viện nghiên cứu, trường đại học, cùng học viên quốc tế từ Campuchia, Lào, Myanmar và Trung Quốc. Thành phần tham dự đa dạng đã góp phần tạo nên một diễn đàn học tập và trao đổi kinh nghiệm phong phú, đa chiều.

Thanh toán quốc tế: Giảm rủi ro, tăng an toàn cho giao dịch xuyên biên giới

Trong thương mại quốc tế, một sai sót nhỏ trong điều khoản hợp đồng hay thanh toán có thể khiến doanh nghiệp mất hàng trăm nghìn USD. Đây chính là lý do chuyên đề về nghiệp vụ xuất nhập khẩu và thanh toán quốc tế nhận được sự quan tâm đặc biệt từ các học viên. Nội dung khóa học không chỉ dừng lại ở việc giới thiệu các điều khoản thương mại quốc tế (Incoterms) hay phương thức thanh toán như L/C, D/P, T/T…, mà còn đi sâu vào mô phỏng toàn bộ quy trình mua bán xuyên biên giới: từ lựa chọn nhà cung cấp, đàm phán hợp đồng, giao hàng đến xử lý rủi ro phát sinh.

PGS.TS. Phan Thị Thu Hiền – Giảng viên trường đại học Ngoại Thương đào tạo về chuyên đề nghiệp vụ xuất nhập khẩu và thanh toán quốc tế.

Giảng viên nhấn mạnh rằng trong bối cảnh tỷ giá biến động, tranh chấp hợp đồng gia tăng và yêu cầu tuân thủ quốc tế ngày càng khắt khe, việc nắm chắc kiến thức thanh toán quốc tế chính là "tấm lá chắn" giúp doanh nghiệp bảo toàn lợi ích. Các tình huống giả định như "doanh nghiệp nhập khẩu bị chậm thanh toán do khác biệt múi giờ ngân hàng" hay "rủi ro khi đối tác từ chối nhận hàng vì điều kiện giao hàng không rõ ràng" được đưa ra để học viên thảo luận và tìm giải pháp.

Đại diện công ty Luật TNHH Liên minh quốc tế BNA chia sẻ: "Chúng tôi thường mất rất nhiều thời gian rà soát hợp đồng giữa các bộ phận. Việc giảng viên gợi ý xây dựng mẫu hợp đồng chuẩn hóa áp dụng chung trong doanh nghiệp giúp tiết kiệm nguồn lực và giảm rủi ro pháp lý đáng kể." Rõ ràng, giá trị mà chuyên đề này mang lại không chỉ là kiến thức lý thuyết, mà còn là giải pháp thiết thực có thể áp dụng ngay trong thực tiễn.

Logistics và quản trị chuỗi cung ứng: trụ cột của thương mại hiện đại

Tại Việt Nam, chi phí logistics hiện vẫn cao hơn 15–20% so với mức trung bình của khu vực, khiến doanh nghiệp mất lợi thế cạnh tranh. Vì vậy, chuyên đề về logistics và quản trị chuỗi cung ứng trở thành điểm nhấn quan trọng trong chương trình đào tạo MLC.

Khóa học bắt đầu bằng việc phân loại các chuỗi cung ứng – từ sản xuất, dịch vụ, phân phối đến chuỗi cung ứng toàn cầu – giúp học viên hiểu được vai trò và sự vận hành của từng mô hình. Giảng viên hướng dẫn chi tiết các bước phân tích nhu cầu thị trường, quản lý tồn kho tối ưu, đánh giá rủi ro chuỗi cung ứng và đưa ra quyết định mua hàng phù hợp. Đặc biệt, các doanh nghiệp được tiếp cận với xu hướng quản trị chuỗi cung ứng hiện đại như tích hợp công nghệ số, phân tích dữ liệu để dự báo nhu cầu hay áp dụng tiêu chuẩn hóa để tiết kiệm chi phí.

Không dừng lại ở kỹ năng vận hành, chuyên đề còn nhấn mạnh đến rủi ro địa chính trị, đứt gãy vận tải quốc tế và cách doanh nghiệp có thể xây dựng chiến lược dự phòng. Đây là nội dung có ý nghĩa đặc biệt trong bối cảnh chuỗi cung ứng toàn cầu liên tục bị thử thách bởi dịch bệnh, xung đột và biến động giá cước vận tải.

Một học viên từ công ty logistics tại TP.HCM cho biết, việc được hướng dẫn cách dự báo nhu cầu thị trường và nhu cầu tiêu thụ sản phẩm đã giúp họ mạnh dạn điều chỉnh kế hoạch tồn kho, giảm thiểu chi phí lưu kho ngay sau khóa học.

Kết quả rõ rệt, nền tảng cho sự nhân rộng

70–80% học viên đánh giá "rất hài lòng" với nội dung đào tạo, đội ngũ giảng viên và cách tổ chức. Đặc biệt, điểm số trung bình cho các tiêu chí "kiến thức chuyên môn, kỹ năng truyền đạt, phương pháp giảng dạy" đều đạt từ 4,6 đến 4,7 trên tháng 5 – một mức phản hồi rất cao so với các chương trình đào tạo tương tự trước đây. Hơn 60% học viên cũng bày tỏ mong muốn có thêm các khóa học dài ngày hoặc chuyên sâu hơn để đào tạo thực hành. Một số doanh nghiệp đã bắt đầu áp dụng ngay kiến thức: cải tiến quy trình quản lý logistics, xây dựng mẫu hợp đồng chuẩn hóa hay thử nghiệm công cụ phân tích thị trường quốc tế. Những minh chứng này cho thấy khóa học không chỉ dừng lại ở lý thuyết, mà thực sự tạo ra giá trị ứng dụng tức thì.

Quan trọng hơn, nhiều học viên chia sẻ chương trình đã thay đổi cách tiếp cận của họ: từ chỗ quen ứng phó với khó khăn, họ bắt đầu chủ động phân tích, dự báo và xây dựng chiến lược để giảm thiểu rủi ro trong kinh doanh quốc tế. Đây chính là nền tảng để doanh nghiệp bước vào hội nhập với tâm thế chủ động hơn. Sau khóa học, các học viên vẫn tiếp tục duy trì liên lạc, hình thành một cộng đồng thực hành nơi kiến thức và kinh nghiệm được trao đổi thường xuyên. Dạng "mạng lưới học tập" này đã biến khóa đào tạo ngắn hạn thành nền tảng lâu dài, tạo ra kênh hỗ trợ lẫn nhau cho các doanh nghiệp trong cùng lĩnh vực.

Không chỉ tác động ở phạm vi lớp học, dự án MLC còn giúp doanh nghiệp Việt tham gia sâu hơn vào bức tranh hội nhập khu vực Mekong – Lan Thương, nơi các vấn đề chung như logistics, thanh toán quốc tế hay thương mại điện tử đang định hình lại chuỗi giá trị. Sự tham gia này giúp doanh nghiệp không chỉ học hỏi từ kinh nghiệm quốc tế, mà còn xác định rõ hơn vị trí và lợi thế của mình trên bản đồ thương mại toàn cầu.

Khẳng định vai trò chiến lược

Các khóa đào tạo nâng cao năng lực thuộc dự án MLC đã chứng minh rằng một chương trình ngắn hạn nhưng được thiết kế trúng nhu cầu có thể tạo ra tác động thực chất. Không chỉ nâng cao kỹ năng, dự án còn đặt nền móng cho một cơ chế phối hợp công – tư mới trong đào tạo thương mại quốc tế: vừa bảo đảm tính chính sách, vừa đáp ứng nhu cầu thực tế của doanh nghiệp.

Với việc giải quyết trực tiếp "nút thắt" thanh toán quốc tế và logistics, đồng thời tạo ra không gian kết nối và cộng đồng học tập, dự án đã góp phần giúp doanh nghiệp Việt Nam chủ động hơn trên con đường hội nhập. Trong bối cảnh thị trường toàn cầu biến động nhanh, thành công này là minh chứng rằng: đào tạo không chỉ là cung cấp kiến thức, mà còn là hành trình đồng hành, tiếp sức cho doanh nghiệp vững vàng vươn xa.