Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Bắc Ninh thảo luận tại tổ về 3 dự án luật

Quang cảnh phiên thảo luận tại tổ của các Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Bắc Ninh, tỉnh Cà Mau, chiều 3/11.

Góp ý vào Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giá, đại biểu Trần Văn Lâm đề nghị làm rõ hơn về việc phân cấp, phân quyền trong thực hiện quản lý giá. Đồng ý về việc phân cấp, phân quyền quản lý giá phù hợp với vận hành chính quyền địa phương 2 cấp nhưng đại biểu cho rằng Ban soạn thảo cần tính toán lại, quy định thật chi tiết, phù hợp về việc việc phân quyền cho UBND cấp tỉnh, cấp xã trong thực hiện các chức năng, nhiệm vụ về giá, qua đó bảo đảm hài hòa giữa phân cấp và kiểm soát quyền lực, hạn chế tình trạng “mỗi nơi một giá” và củng cố niềm tin vào sự ổn định của thị trường trên phạm vi cả nước.

Đại biểu Trần Văn Lâm thảo luận tại tổ, chiều 3/11.

Đồng quan điểm, đại biểu Đào Hồng Lan đề nghị Ban soạn thảo tiếp tục rà soát các quy định để phân cấp, phân quyền về quản lý giá dịch vụ khám, chữa bệnh của Bộ Y tế, Bộ Quốc phòng, Bộ Công an và UBND cấp tỉnh đối với các cơ sở khám chữa, bệnh thuộc thẩm quyền. Qua đó tạo tính chủ động, khoa học trong quản lý giá dịch vụ khám chữa bệnh, giúp nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe Nhân dân, cán bộ, chiến sĩ.

Đại biểu Đào Hồng Lan trong phiên thảo luận tại tổ, chiều 3/11.

Đại biểu Nguyễn Thị Kim Anh cho biết: Theo quy định của pháp luật và thực tế hiện nay cho thấy, công trình thủy lợi có sự chuyển đổi từ phục vụ tưới tiêu công ích là chủ yếu sang phục vụ đa mục tiêu, việc cung cấp các sản phẩm, dịch vụ khác ngoài công ích (như: Cấp nước cho sinh hoạt, công nghiệp, kết hợp phát điện, nuôi trồng thủy sản và phát triển du lịch sinh thái...) sẽ dần là nguồn thu chính của đơn vị khai thác công trình thủy lợi thay vì là kinh phí từ ngân sách nhà nước hỗ trợ thực hiện nhiệm vụ công ích.

Từ đó, kinh phí cho công tác bảo trì tài sản kết cấu hạ tầng thủy lợi và đời sống cán bộ thủy nông sẽ được bảo đảm. Các loại hình sản phẩm, dịch vụ thủy lợi khác là nguồn thu ngoài nguồn do ngân sách nhà nước cấp hỗ trợ thực hiện nhiệm vụ công ích. Đối với các doanh nghiệp thuộc Bộ Nông nghiệp và Môi trường là doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ và đã được giao quản lý tài sản tính thành vốn của doanh nghiệp.

Đại biểu Nguyễn Thị Kim Anh trong phiên thảo luận tại tổ, chiều 3/11.

Để thu được tiền của đối tượng sử dụng sản phẩm, dịch vụ thủy lợi khác ngoài công ích, doanh nghiệp phải xây dựng giá 2 lần gồm khung giá do Bộ Tài chính ban hành và giá cụ thể do Bộ Nông nghiệp và Môi trường quyết định. Mặt khác, dự toán kinh phí hằng năm của các đơn vị khai thác công trình thủy lợi thuộc Bộ Nông nghiệp và Môi trường cũng được Bộ Tài chính cấp.

Do đó, việc 2 bộ cùng thực hiện định giá là không cần thiết và làm tăng thủ tục hành chính. Đề nghị Chính phủ nghiên cứu sửa khoản 5 Điều 73 Luật Giá năm 2023 theo hướng giao thẩm quyền cho doanh nghiệp định giá cụ thể sản phẩm, dịch vụ thủy lợi khác trên cơ sở thỏa thuận với đối tượng sử dụng sản phẩm, dịch vụ theo khung giá của Bộ Tài chính ban hành.

Đại biểu Nguyễn Như So trong phiên thảo luận tại tổ, chiều 3/11.

Đại biểu Nguyễn Như So cho rằng, cơ chế bình ổn giá là mắt xích cần được xem xét một cách căn cơ nhất. Bởi đây là công cụ trực tiếp tác động đến ổn định kinh tế vĩ mô, đời sống Nhân dân và niềm tin của cộng đồng doanh nghiệp.

Cụ thể, cần tiếp tục rà soát và hoàn thiện danh mục hàng hóa dịch vụ bình ổn giá nhằm giúp việc điều hành, kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô trước các tác động của kinh tế toàn cầu cũng như biến đổi khí hậu. Danh mục này phải được xây dựng trên cơ sở khoa học, phản ánh đúng tính chất thiết yếu, mức độ rủi ro biến động giá cũng như khả năng và chi phí can thiệp của Nhà nước.

Đại biểu Nguyễn Ngọc Bảo trong phiên thảo luận tại tổ, chiều 3/11.

Góp ý vào Dự án Luật Thương mại điện tử, đại biểu Nguyễn Ngọc Bảo cho rằng đối tượng điều chỉnh của luật ngoài các hoạt động mua bán hàng hóa thì còn có cả các dịch vụ thương mại điện tử. Tuy dự thảo luật đã rà soát, loại bỏ một số dịch vụ liên quan như ngân hàng, tài chính, bảo hiểm, xổ số … nhưng vẫn phải tiếp tục rà soát rất kỹ lưỡng bởi một số dịch vụ đã được điều chỉnh bởi các luật chuyên ngành khác như Luật Giao dịch điện tử, Luật Thương mại… Bên cạnh đó, việc xây dựng luật cần tiếp tục bám sát yêu cầu không phát sinh các thủ tục hành chính làm cản trở hoạt động thương mại; đánh giá đúng vai trò của các chủ thể khi tham gia thương mại điện tử để có quy định quản lý phù hợp, hiệu quả.

Đại biểu Nguyễn Văn Thi cho rằng: Khoản 4 Điều 6 của Dự thảo đã quy định “cấm sử dụng các thuật toán hoặc biện pháp để hạn chế hoặc ưu tiên việc hiển thị hàng hóa, dịch vụ của người bán mà không công khai tiêu chí lựa chọn chính được sử dụng”. Đây là bước tiến rất quan trọng, thể hiện sự chủ động của Nhà nước trong việc ngăn chặn hành vi cạnh tranh không công bằng.

Tuy nhiên, dự thảo mới dừng ở yêu cầu “công khai tiêu chí chính được sử dụng” nhưng chưa quy định rõ trách nhiệm giải trình của nền tảng về cách thức vận hành và tác động thực tế của thuật toán. Trong thực tiễn, các thuật toán có thể bị lợi dụng để ưu tiên sản phẩm của doanh nghiệp cùng hệ sinh thái hoặc loại trừ đối thủ cạnh tranh nhỏ, gây méo mó thị trường. Do đó, cần bổ sung nghĩa vụ “công bố và định kỳ báo cáo mô tả logic hoạt động, nguyên tắc xếp hạng và tiêu chí đề xuất hiển thị sản phẩm” đối với các nền tảng có quy mô lớn, tương tự quy định của Liên minh châu Âu trong Đạo luật Thị trường Kỹ thuật số (DMA).

Đại biểu Nguyễn Văn Thi phát biểu trong phiên thảo luận tại tổ, chiều 3/11.

Dự thảo có quy định nền tảng phải công khai “chính sách về ưu tiên hiển thị (nếu có)” trong điều kiện giao dịch. Tuy nhiên, chưa có cơ chế kiểm soát độc lập hoặc giám sát của cơ quan quản lý nhà nước đối với nội dung này. Kiến nghị bổ sung quy định về nghĩa vụ lưu trữ và cung cấp dữ liệu mô tả hoạt động thuật toán cho cơ quan quản lý khi có yêu cầu nhằm phục vụ thanh tra, kiểm tra hành vi cạnh tranh không lành mạnh.

Bên cạnh đó, luật nên quy định rõ trách nhiệm bồi thường thiệt hại hoặc tạm đình chỉ hoạt động đối với nền tảng có hành vi vi phạm, đặc biệt trong trường hợp tự ưu tiên hiển thị sản phẩm, dịch vụ của mình hoặc ép buộc người bán phải sử dụng dịch vụ phụ trợ của chính nền tảng. Cần làm rõ mối liên hệ giữa Luật Thương mại điện tử và Luật Cạnh tranh để tránh chồng chéo, đồng thời tạo hành lang pháp lý đồng bộ trong xử lý hành vi lạm dụng vị trí thống lĩnh thị trường số.

Đại biểu Nguyễn Thị Hà phát biểu trong phiên thảo luận tại tổ, chiều 3/11.

Đại biểu Nguyễn Thị Hà cho rằng đây là dự án Luật mới, điều chỉnh phương thức kinh doanh đang phát triển nhanh và ngày càng trở nên phổ biến với sự tham gia của nhiều chủ thể, liên quan đến nhiều ngành, lĩnh vực, do đó đề nghị Ban soạn thảo rà soát đầy đủ pháp luật về giao kết thương mại, hàng hóa, về an toàn thông tin, về tài chính. Trong đó, cần nghiên cứu quy định đồng bộ với các dự án luật đang được xem xét, cho ý kiến tại kỳ họp thứ 10.

Việc dự thảo luật mới chỉ cắt giảm được 3/23 thủ tục hành chính so với quy định hiện hành là chưa thực sự đáp ứng được yêu cầu đặt ra đối với cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực thương mại điện tử, một lĩnh vực có sự phát triển mạnh mẽ.

Do đặc thù kinh doanh trên môi trường điện tử, việc giao kết hợp đồng trong thương mại điện tử cũng rất khác biệt, thông thường, khách hàng là người đề nghị giao kết hợp đồng nhưng người bán mới là người soạn thảo, quy định các điều khoản của hợp đồng. Vậy nên người tiêu dùng thường gặp khó khăn trong việc thỏa thuận các hợp đồng này, trong khi việc giao kết lại diễn ra khá nhanh. Do vậy, đề nghị bổ sung các quy định bảo đảm sự minh bạch của quy trình giao dịch trên các website thương mại điện tử, bảo đảm tối đa quyền lợi hợp pháp của người tiêu dùng.

Vân Giang