Dành ngân sách đầu tư dự án TOD thay vì xây những con đường 'đắt nhất hành tinh'
Đại biểu Hoàng Văn Cường cho rằng, TP Hà Nội không nên dành tiền để xây dựng những con đường 'đắt nhất hành tinh' mà nên dành ngân sách đó để đầu tư cho những dự án đô thị gắn kết với giao thông công cộng (TOD) trong khu vực nội đô.
Người đứng đầu có quyền tự quyết nhiều hơn, tự chịu trách nhiệm cao hơn
Sáng 27/11, Quốc hội thảo luận ở hội trường về dự án Luật Thủ đô (sửa đổi). Đại biểu Quốc hội (ĐBQH) Hoàng Văn Cường (Hà Nội) cho rằng, xây dựng Luật Thủ đô phải đặt ra những yêu cầu phát triển cao hơn, phải có cơ chế khai thác các tiềm năng lợi thế nội tại và tạo ra sức hút mạnh mẽ hơn từ bên ngoài; đồng thời, quy định vai trò, trách nhiệm quyền hạn của chính quyền và nhân dân Thủ đô cao hơn so với các địa phương khác của nước.
Theo ông, xây dựng, phát triển, quản lý, bảo vệ Thủ đô phải quy định các tiêu chuẩn, quy chuẩn, quy hoạch hướng đến các tiêu chí Thủ đô văn hiến, văn minh hiện đại và yêu cầu cao hơn các tiêu chuẩn, quy chuẩn chung của cả nước. Các công trình kiến trúc xây dựng Thủ đô phải mang ý nghĩa về giá trị văn hóa, lịch sử; phải tạo ra những không gian để quy tụ những đặc trưng của các vùng miền hiện diện tại Thủ đô; việc quản lý phát triển toàn diện toàn bộ không gian lãnh thổ Thủ đô theo tiêu chuẩn quản lý của đô thị đặc biệt, gồm có đô thị trung tâm và các vùng nông thôn các vùng đô thị bên ngoài theo mô hình là thành phố thuộc Thủ đô.

ĐBQH Hoàng Văn Cường.
"Người đứng đầu các cấp chính quyền đô thị phải có vai trò và có quyền tự quyết định nhiều hơn, tự chịu trách nhiệm cao hơn, số lượng đại biểu HĐND phải nhiều hơn, tăng tỷ lệ đại biểu HĐND chuyên trách để tăng tính chuyên nghiệp và yêu cầu về tiêu chuẩn, trình độ phải cao hơn", đại biểu góp ý.
Về quy định nguồn lực cho phát triển Thủ đô, ông đồng tình với những cơ chế chính sách mà trong dự thảo luật đề ra; đồng thời nhấn mạnh, bên cạnh phát triển mô hình đô thị TOD đối với những đô thị mới, cần tái thiết đô thị, cải tạo chung cư cũ, nhà ở cũ xây dựng tự phát trong khu vực nội đô để khai thác không gian ngầm cho phát triển thương mại, dịch vụ, không gian trên cao trong phát triển nhà ở và tái định cư người dân tại chỗ; không gian mặt đất dành cho cây xanh và các công trình hoạt động công cộng...
"Do vậy, thành phố không nên dành tiền để xây dựng những con đường đắt nhất hành tinh mà nên dành ngân sách đó để đầu tư cho những dự án TOD trong khu vực nội đô", ĐBQH Hoàng Văn Cường nhấn mạnh.

ĐBQH Tô Ái Vang.
Theo ĐBQH Tô Ái Vang (Sóc Trăng), việc phát triển đường sắt đô thị theo mô hình TOD là cơ hội để Hà Nội phát triển đô thị, góp phần giảm tắc đường, là hướng ra để xây dựng hệ thống đường sắt đô thị và giải quyết bài toán khó về phát triển đô thị. Tuy nhiên, với mô hình phát triển đô thị mới chưa từng có tại Việt Nam sẽ không tránh khỏi tình trạng "xuất hiện hàng loạt các mối quan hệ và các xung đột lợi ích của nhiều bên" có thể nằm ngoài năng lực vận hành của thiết chế hiện tại.
Vì vậy, bà đề nghị cơ quan soạn thảo nếu xác định TOD là mô hình giao thông mới, cần làm rõ mô hình này có sự khác biệt thế nào so với quy định trong dự thảo Luật Đường bộ và dự thảo Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ? Bên cạnh đó, cần thiết kế như thế nào để đảm bảo đầy đủ cơ sở pháp lý điều chỉnh các mối quan hệ mới xuất hiện, đảm bảo năng lực quản lý tốt mô hình TOD?
Đề xuất nâng tỷ lệ đại biểu HĐND chuyên trách lên 30-40%
ĐBQH Dương Khắc Mai (Đắk Nông) nhận định, quy định đẩy mạnh phân quyền cho chính quyền thành phố trong quyết định một số nội dung thuộc tổ chức bộ máy, biên chế là một bước đột phá quan trọng, tạo tiền đề cho thành phố thực hiện các cơ chế chính sách đặc thù trong dự thảo.

ĐBQH Nguyễn Quốc Luận.
Việc phân quyền cho HĐND thành phố được quyết định thành lập, tổ chức lại, giải thể các cơ quan chuyên môn đặc thù, tổ chức hành chính đặc thù thuộc UBND TP Hà Nội, quận, huyện, thị xã, tạo sự chủ động, linh hoạt, đáp ứng yêu cầu kịp thời trong công tác quản lý nhà nước hiện nay. Tuy nhiên, cũng cần nghiên cứu quy định thêm một số điều kiện, yêu cầu đặt ra để đảm bảo sự thận trọng, chặt chẽ hơn đối với việc thành lập các cơ quan mới này.
Liên quan số lượng đại biểu HĐND TP Hà Nội quy định tại khoản 2 Điều 9, ĐBQH Nguyễn Quốc Luận (Yên Bái) thống nhất với dự thảo luật về tăng số lượng đại biểu HĐND từ 95 lên 125 đại biểu. Khi không còn HĐND quận, phường thì vai trò, trách nhiệm trong việc thẩm tra, giám sát, quyết định các vấn đề quan trọng sẽ do HĐND TP đảm nhiệm. Do vậy, việc tăng số lượng là hợp lý. Tuy nhiên, việc tăng tỷ lệ đại biểu chuyên trách lên ít nhất 25% là chưa tương ứng với số lượng nhiệm vụ, quyền hạn được tăng thêm của HĐND TP Hà Nội.
Từ đó, ông đề nghị Cơ quan soạn thảo cần xem xét nâng tỷ lệ đại biểu HĐND TP hoạt động chuyên trách có thể lên ít nhất là 30 hoặc 40% như đối với ĐBQH để đảm bảo hiệu quả hoạt động. Đồng thời, xem xét bổ sung thêm thẩm quyền cho Thường trực HĐND TP trong việc cho ý kiến thống nhất với UBND TP trong việc giải quyết những vấn đề phát sinh giữa các kỳ họp của HĐND để tạo tính chủ động, linh hoạt trong thực hiện các nhiệm vụ của UBND TP Hà Nội...