Đại biểu: Vì sao Plaza 'mọc' trên đất trụ sở bộ ngành sau di dời khỏi nội đô Hà Nội?
Đại biểu Quốc hội băn khoăn về việc sử dụng quỹ đất của bộ, ngành ở nội đô Hà Nội sau di dời.
Trong phần chất vấn và trả lời chất vấn chiều 3-11, đại biểu Trần Văn Tiến (Vĩnh Phúc) đề nghị Bộ trưởng Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị đánh giá về tiến độ di dời trụ sở bộ, ngành ra khỏi nội đô Hà Nội, đồng thời làm rõ những vướng mắc xung quanh vấn đề này và giải pháp xử lý.
Trả lời sau đó, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị thừa nhận việc di dời các trụ sở được triển khai chậm. Nguyên nhân do các cơ quan chưa quyết liệt, chậm xây dựng các đề án di dời, nguồn ngân sách bố trí cho di dời, xây dựng hạ tầng kỹ thuật còn hạn chế. Bộ Xây dựng chịu trách nhiệm chung về việc đôn đốc chưa thực sự hiệu quả.
Về giải pháp, ông Nghị bày tỏ mong muốn các bộ, ngành liên quan và UBND Hà Nội tích cực lập quy hoạch ngành quốc gia, lên danh mục cơ sở cần di dời, lộ trình di dời, đồng thời có cơ chế chính sách và ngân sách phục vụ cho việc này.
Bộ Tài chính tăng cường phối hợp với các bộ, ngành và Hà Nội để xây dựng cơ chế, chính sách cho việc di dời. Chính quyền Hà Nội rà soát, lập đồ án quy hoạch chung, phân khu hiệu quả để đáp ứng nhu cầu di dời trụ sở các cơ quan.
Cùng chung mối quan tâm, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Nguyễn Mạnh Cường (đoàn Quảng Bình) chất vấn việc di dời các cơ quan, doanh nghiệp ra khỏi khu vực ngoại thành nhưng có nhiều trường hợp lại được sử dụng để đầu tư xây dựng các dự án nhà ở, trung tâm thương mại, văn phòng, chưa tuân theo quy định, định hướng chung.
Ông Cường cho rằng việc này không đạt được mục đích là giảm gia tăng áp lực về dân số và quá tải hạ tầng tại khu vực nội thành...
Về vấn đề này, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị cho biết theo Quyết định 130 của Thủ tướng đã xác định ba nguyên tắc sử dụng quỹ đất của các trụ sở sau khi di dời.
Theo đó, ưu tiên xây dựng các công trình công cộng, cây xanh, bãi đỗ xe, hạ tầng xã hội, kỹ thuật đô thị, không làm tăng chất thải cho khu vực nội thành; đảm bảo cân bằng hạ tầng xã hội, đô thị, môi trường đô thị, và không sử dụng để xây dựng chung cư cao tầng sai quy hoạch.
Quỹ đất này phải được đấu giá công khai để tạo kinh phí tái đầu tư cho di dời. Các công trình xây dựng hiện hữu có giá trị lịch sử, văn hóa, kiến trúc cần được bảo tồn, phục chế, tôn tạo theo quy định và ưu tiên sử dụng cho mục đích công cộng.
Bộ trưởng Xây dựng lưu ý quá trình thực hiện di dời, các bộ ngành phải thực hiện đúng nguyên tắc, đúng quy hoạch đô thị và quá trình xem xét cấp phép đầu tư dự án cũng phải đảm bảo đúng quy hoạch đô thị.
"Trách nhiệm này thuộc về các cơ quan có thẩm quyền thực hiện các nhiệm vụ được Thủ tướng giao" - Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị trả lời Đại biểu Nguyễn Mạnh Cường.
Chưa hài lòng, Đại biểu Cường bấm nút tranh luận. “Bộ trưởng có nói đến Quyết định 130 của Thủ tướng, trong đó nói rất rõ sau khi di dời thì quỹ đất đó phải được ưu tiên sử dụng cho cơ sở hạ tầng, cây xanh. Tuy nhiên, tôi thấy trên thực tế cũng rất nhiều trường hợp không phải thực hiện đúng theo quyết định đó” - ông Cường nói.
Ông dẫn chứng trường hợp nhà máy in tiến bộ ở 175 Nguyễn Thái Học, sau khi di dời lại xây dựng trung tâm thương mại Plaza chung cư. Hay khu ngay sau trụ sở văn phòng Quốc hội ở 61 Trần Phú cũng xây dựng công trình cao tầng…
“Còn rất nhiều trường hợp khác nữa” - ông Cường nói và đề nghị Bộ trưởng cho biết đã thực hiện đúng các quy định tại Quyết định 130 chưa?
Trả lời, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị cho hay trong ba nguyên tắc ông nêu trên có nguyên tắc không sử dụng để xây dựng nhà ở cao tầng sai quy hoạch.
“Có ý là sai quy hoạch. Do đó, quá trình rà soát tổng thể, nếu bảo đảm thực hiện theo đúng quy hoạch phê duyệt, trong đó việc lập, thẩm định, phê duyệt quy hoạch bảo đảm đúng quy trình, bảo đảm chất lượng quy hoạch, bảo đảm các điều kiện hạ tầng... thì chúng ta có thể triển khai thực hiện” - Bộ trưởng Xây dựng nói.