Cục Phòng vệ Thương mại lên tiếng về việc nhập khẩu thép HRC khổ rộng tăng mạnh

Thời gian gần đây, lượng thép cuộn cán nóng (HRC) khổ lớn nhập khẩu vào Việt Nam có dấu hiệu tăng mạnh.

Theo số liệu Cục Hải quan, trong 4 tháng đầu năm, lượng thép cuộn cán nóng (HRC) nhập khẩu về Việt Nam hơn 3,1 triệu tấn, giảm 15% so với cùng kỳ năm trước. Riêng thép nhập từ Trung Quốc chiếm 62% với 1,9 triệu tấn.

Đáng chú ý, lượng thép HRC có khổ rộng từ 1.880mm trở lên nhập từ Trung Quốc tăng bất thường. Chỉ trong tháng 4 vừa qua, Việt Nam đã nhập 214.000 tấn thép này, tăng 81% so với cả quý I/2025 (118.000 tấn). Lũy kế 4 tháng, các loại thép HRC khổ rộng nhập từ Trung Quốc về Việt Nam là 335.000 tấn. Chỉ sau 4 tháng đầu năm nay, lượng thép khổ rộng trên 1.880mm cao gấp 4,6 lần so với 6 tháng cuối năm 2024 (335.000/71.200 tấn) và gấp 25 lần về lượng nhập trong 6 tháng đầu năm 2024.

Chia sẻ với phóng viên bên lề buổi họp báo thường kỳ của Bộ Công Thương diễn ra chiều ngày 19/6 về việc liệu hành vi này có đang lẩn tránh biện pháp phòng vệ thương mại hiện đang áp dụng với mặt hàng thép HRC không, ông Chu Thắng Trung, Phó Cục trưởng Cục Phòng vệ Thương mại cho biết, đang có hiện tượng thép HRC khổ rộng trên 1.880 - 2.000 mm nhập khẩu nhiều vào Việt Nam. Đây là sản phẩm không nằm trong diện điều tra, áp thuế chống bán phá giá tạm thời theo quyết định hồi tháng 2.

Trước đó, ngày 21/2, Bộ Công Thương đã ban hành quyết định áp dụng thuế chống bán phá giá tạm thời đối với một số sản phẩm HRC nhập khẩu từ Trung Quốc. Mức thuế dao động trong khoảng 19,38% - 27,83% .

Phạm vi sản phẩm bị áp thuế tạm thời bao gồm thép không hợp kim và hợp kim, được cán phẳng, chưa gia công quá mức cán nóng, có chiều dày từ 1,2 mm đến 25,4 mm, chiều rộng từ 1.880 mm trở xuống và hàm lượng carbon dưới 3% (tính theo trọng lượng).

Ông Trung nhấn mạnh, phạm vi này về cơ bản trùng khớp với yêu cầu của ngành sản xuất trong nước, chỉ có sự điều chỉnh về hàm lượng carbon sau khi tham vấn các bên và xem xét thực tế sản xuất, nguyên liệu đầu vào cho các ngành cơ khí trong nước.

Đối với thông tin về việc một số doanh nghiệp có thể nhập khẩu HRC với khổ rộng lớn hơn 1.880 mm để lẩn tránh thuế, ông Trung cho biết Cục Phòng vệ Thương mại đã nhận được phản ánh và đang tích cực làm việc.

"Chúng tôi đã có kiến nghị và gửi thông tin cho Cục Hải quan để đề nghị tăng cường giám sát việc nhập khẩu các sản phẩm thép cán nóng có khổ rộng lớn hơn 1.880 mm, đảm bảo việc khai báo chính xác và ngăn chặn các trường hợp gian lận", ông Trung thông tin.

Tuy nhiên, ông cũng giải thích rõ, việc mở rộng điều tra sang các sản phẩm có khổ rộng lớn hơn phạm vi ban đầu sẽ phải tuân theo quy trình pháp luật về điều tra chống lẩn tránh biện pháp phòng vệ thương mại.

“Chúng tôi phải xác định phạm vi hàng hóa áp dụng biện pháp chống bán phá giá dựa trên yêu cầu của các nhà sản xuất trong nước. Bản thân các doanh nghiệp trước đó cũng chỉ yêu cầu điều tra đến khổ 1.880 mm mà thôi. Nên nếu phải tiến hành điều tra sản phẩm khổ lớn thì sẽ phải mở cuộc điều tra riêng về chống lẩn tránh biện pháp phòng vệ thương mại và dựa trên yêu cầu của doanh nghiệp”, ông Trung nói.

Theo lãnh đạo của Cục, cơ quan này đang tiếp tục trao đổi với các doanh nghiệp trong ngành sản xuất thép HRC để hướng dẫn và chuẩn bị các hồ sơ, cung cấp bằng chứng rõ ràng liên quan đến khả năng các sản phẩm có khổ rộng hơn 1.880 mm có thể lẩn tránh các biện pháp phòng vệ thương mại.

“Chúng tôi xác định rằng đây là vụ việc mà khi đưa ra quyết định sẽ ảnh hưởng đến rất nhiều đối tượng sản xuất, không chỉ là doanh nghiệp làm thép cán nóng mà là các doanh nghiệp ngành thép nói chung, ví dụ các sản phẩm thép hạ nguồn như ống thép, tôn mạ, cơ khí, đóng tàu….

Một số ngành vẫn cần đến thép HRC khổ lớn, trong khi trong nước chưa sản xuất được. Do vậy, chúng tôi sẽ cân nhắc kỹ để đảm bảo biện pháp phòng vệ thương mại được áp dụng đúng đối tượng, đúng mức độ”, ông Trung nói.

Tại buổi họp báo, Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân khẳng định đối tượng hàng hóa được khởi xướng phụ thuộc hoàn toàn vào yêu cầu của doanh nghiệp sản xuất trong nước.

“Chúng tôi vẫn đang theo dõi sát sao hoạt động nhập khẩu thép HRCC khổ rộng và đang thu thập số liệu. Bộ Công Thương sẽ thực hiện triệt để các biện pháp để bảo vệ ngành sản xuất trong nước. Tuy nhiên, các biện pháp này cũng phải thực hiện theo đúng quy định, cam kết của Việt Nam với quốc tế”, thứ trưởng Bộ Công Thương cho biết.

Trang Mai