Chi phí và sự hỗn loạn thử thách ngành ô tô Mỹ

Xe ô tô tại cảng Long Beach, California (Mỹ). Ảnh tư liệu: AFP/TTXVN

Các giám đốc điều hành, người trong ngành và các nhà phân tích cho rằng ngành này đã ứng phó tốt trước các thách thức và tình hình không xấu như dự kiến, nhưng ngày càng có nhiều lo ngại về người tiêu dùng và các nhà cung cấp.

CEO của Ford Motor, Jim Farley, đã nói về chi phí cao và những hỗn loạn khi mô tả tình trạng của ngành ô tô Mỹ hồi đầu năm nay, trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị, thuế quan, lạm phát và những biến động khác. Tất cả những yếu tố đó đã gây ra sự bất ổn lớn cho các nhà sản xuất của nước này, dẫn đến triển vọng tương đối bi quan cho năm 2025. Một số lo ngại đó đã thành hiện thực, nhưng ngành ô tô đã chứng minh được khả năng phục hồi mạnh mẽ hơn nhiều so với dự đoán của nhiều người.

Nhà phân tích Dan Levy của Barclays trong tháng trước nói rằng ngành ô tô đã ứng phó tốt hơn dự kiến, sáu tháng sau khi thuế quan được áp dụng. Barclays đã nâng xếp hạng ngành này từ tiêu cực lên trung lập, dựa trên tình hình hiện nay. Trong tuần trước, S&P Global đã công bố báo cáo mới, giải thích gánh nặng thuế quan đã được giảm bớt ra sao, nhưng lưu ý rằng nhu cầu vẫn còn hạn chế trong bối cảnh tăng trưởng thu nhập khả dụng chậm lại, người tiêu dùng bi quan và các chính sách thương mại bất ổn. S&P cho biết việc Chính phủ Mỹ đóng cửa cũng làm gia tăng sự bất ổn cho triển vọng kinh tế. Trước đó, S&P điều chỉnh ước tính doanh số bán xe hạng nhẹ tại Mỹ tăng khoảng 2%, lên 16,1 triệu xe vào năm 2025 và tăng 200.000 xe, lên 15,3 triệu xe vào năm 2026.

Một trong những yếu tố đưa đến sự lạc quan là doanh số và sản lượng của ngành ô tô vẫn duy trì tốt hơn nhiều so với dự kiến, bên cạnh các yếu tố vĩ mô tổng thể như chi tiêu tiêu dùng tương đối ổn định. Ông Jonathan Smoke, nhà kinh tế trưởng của Cox Automotive, cho rằng triển vọng kinh tế đang trở nên tốt hơn, thuế quan không đặt dấu chấm hết cho cả thế giới, và điều đó cũng đúng với thị trường ô tô.

Tuy nhiên, sự lạc quan đó sẽ được thử thách khi các nhà sản xuất ô tô lớn như General Motors (GM), Ford và Tesla bắt đầu báo cáo kết quả kinh doanh quý III/2025 vào tuần này. Theo ước tính của các nhà phân tích do LSEG tổng hợp, mỗi nhà sản xuất ô tô của Mỹ dự kiến sẽ báo cáo lợi nhuận trên mỗi cổ phiếu sau điều chỉnh giảm hai chữ số, nhưng vẫn có lợi nhuận. Nhà phân tích Emmanuel Rosner của Wolfe Research nhận định lợi nhuận quý III/2025 nhìn chung sẽ đúng như kỳ vọng hoặc cao hơn dù không đáng kể. Sản lượng ô tô cao hơn dự kiến. Tuy nhiên, vẫn có những yếu tố cần cân nhắc.

Thuế quan đã khiến các nhà sản xuất ô tô thiệt hại hàng tỷ USD trong năm nay. Nhưng việc bãi bỏ quy định về các hình phạt đối với các nhà sản xuất ô tô không đáp ứng tiêu chuẩn tiết kiệm nhiên liệu cũng như các ưu đãi cho các doanh nghiệp theo Đạo luật To và Đẹp của chính quyền Tổng thống Donald Trump dự kiến sẽ giúp bù đắp những chi phí đó.

Nhà phân tích David Whiston của Morningstar nhận định có một số điểm tích cực trong năm tới, nhưng cũng có thể có những điểm thực sự tồi tệ nếu có sự hoảng loạn về thuế quan hoặc người tiêu dùng cuối cùng phá sản hoặc những điều tương tự xảy ra. Tuy nhiên, không ai dự đoán một sự sụp đổ hoàn toàn.

Nhà phân tích Joseph Spak của UBS lưu ý rằng nhiều thách thức đối với các nhà sản xuất ô tô như thuế quan và tổn thất từ xe điện (EV) "đã được đưa vào ước tính cho năm 2025-2026". Bên cạnh những lo ngại về kinh tế và chính trị, ngành ô tô đang phải đối mặt với những thay đổi đáng kể trong việc sử dụng EV hoàn toàn, khiến GM tuần trước phải báo cáo trước khoản phí đặc biệt 1,6 tỷ USD liên quan đến những điều chỉnh trên thị trường EV.

Thêm vào "sự hỗn loạn" của năm nay, đặc biệt là đối với Ford, là vụ hỏa hoạn tháng trước tại nhà cung cấp nhôm Novelis đang ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất xe. Các nhà phân tích trên Phố Wall ước tính vụ hỏa hoạn này sẽ khiến Ford thiệt hại từ 500 triệu đến 1 tỷ USD lợi nhuận hoạt động.

Lĩnh vực cung ứng nói chung vẫn là mối lo ngại tiềm ẩn lớn đối với các nhà sản xuất ô tô như hồi đầu năm. Lĩnh vực này bao gồm hàng nghìn công ty, từ các tập đoàn niêm yết công khai trị giá hàng tỷ USD đến các cửa hàng nhỏ lẻ chỉ sản xuất một hoặc hai bộ phận, mà các chuyên gia trong ngành cho rằng không thể hỗ trợ nhiều, nếu có, việc tăng chi phí bổ sung.

Bên cạnh những lo ngại về nhà cung cấp là các vấn đề về thuế quan giữa Mỹ với Mexico (Mê-hi-cô) và Canada (Ca-na-đa) cũng như cuộc chiến thương mại đang diễn ra giữa Mỹ và Trung Quốc, nơi nhiều vật liệu đất hiếm, trong đó một số được sử dụng cho ô tô, được chế biến và cung cấp.

Lê Minh/Bnews/vnanet.vn