Chảy mãi những con sóng ân tình

Kỳ 1: Vun đắp truyền thống, kiến tạo tương lai

Hai mươi năm trước, tháng 3/2005, hai nước đã ra tuyên bố khẳng định không ngừng phát triển quan hệ Việt Nam - Campuchia theo phương châm “láng giềng tốt đẹp, hữu nghị truyền thống, hợp tác toàn diện, bền vững lâu dài”. Đây là "kim chỉ nam" để quan hệ hai nước không ngừng được củng cố và phát triển trên mọi lĩnh vực, để hai dân tộc cùng nhau đi lên, mang lại lợi ích thiết thực cho nhân dân hai nước, đóng góp tích cực vào hòa bình, ổn định và hợp tác ở khu vực và trên thế giới. Đặc biệt, việc hai Quốc hội phê chuẩn Hiệp ước bổ sung năm 2005 và năm 2019 về hoạch định biên giới quốc gia giữa Việt Nam - Campuchia đã cho thấy quyết tâm, sự đồng hành của hai Quốc hội với sự nỗ lực của hai Chính phủ.

Đại tướng Phan Văn Giang, Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Việt Nam và Đại tướng Tea Seiha, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Campuchia ký Nghị định thư hợp tác quốc phòng giai đoạn 2025-2029 và Kế hoạch hợp tác năm 2025 giữa hai Bộ Quốc phòng. Ảnh: Báo QĐND

Trong dòng chảy ân tình ấy, hợp tác quốc phòng không ngừng được củng cố và phát triển. Tháng 11/2023, Đại tướng Tea Seiha lần đầu tiên thăm Việt Nam trên cương vị Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Campuchia. Một năm sau, vào tháng 11/2024, Đại tướng Phan Văn Giang, Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Việt Nam thăm chính thức Campuchia. Hai bên bày tỏ vui mừng về quan hệ quốc phòng song phương ngày càng phát triển tốt đẹp, các lĩnh vực trong Nghị định thư về hợp tác quốc phòng giai đoạn 2020 - 2024 đã được triển khai hiệu quả. Trong chuyến thăm, Nghị định thư hợp tác quốc phòng giai đoạn 2025 - 2029 và Kế hoạch hợp tác năm 2025 giữa hai Bộ quốc phòng cũng đã được hai bên ký kết.

Hợp tác quốc phòng song phương ngày càng đi vào chiều sâu, thiết thực trên tất cả các lĩnh vực, góp phần quan trọng trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc của mỗi nước. Từ sự thống nhất cao đã tạo sự đồng thuận và ủng hộ lẫn nhau trong nhận thức và hành động, nhất là trên các diễn đàn đa phương trong và ngoài khu vực ASEAN. Các chuyến thăm chính thức, các cuộc gặp cấp cao thường xuyên diễn ra, là minh chứng cho trụ cột quan trọng của quan hệ hai nước, thể hiện sự tin cậy chính trị và quyết tâm chung trong duy trì hòa bình, ổn định khu vực. Các cơ chế hợp tác ngày càng được hai bên triển khai sâu rộng, thực chất và hiệu quả, đặc biệt là cơ chế đối thoại chính sách quốc phòng.

Việc hai nước cử đoàn tham dự các sự kiện quan trọng của nhau là minh chứng sinh động của quan hệ Việt Nam - Campuchia ngày càng sâu sắc, thực chất và bền vững. Trong năm 2025, hai lần Quân đội Hoàng gia Campuchia cử đoàn sang Việt Nam tham gia duyệt binh tại Lễ kỷ niệm 50 năm ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước và Lễ kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng Tám thành công và Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Bộ Quốc phòng Việt Nam cử đoàn tham dự kỷ niệm 48 năm “Con đường tiến tới đánh đổ chế độ diệt chủng Pol Pot”.

Cảnh sát biển Việt Nam và Ủy ban Quốc gia an ninh hàng hải Campuchia là đối tác hợp tác đặc biệt quan trọng của nhau trong bảo đảm an ninh, an toàn, ổn định trên biển. Hai bên thực hiện tốt cơ chế liên lạc đường dây nóng, hỗ trợ nhau trong công tác thực thi pháp luật trên biển, cứu hộ, cứu nạn; bảo đảm ngư trường an ninh, an toàn, ổn định để ngư dân hai nước yên tâm làm ăn trên biển. Cùng với đó, Hải quân nhân dân Việt Nam và Hải quân Hoàng gia Campchia luôn đồng lòng, chung tay vì một vùng biển hòa bình, ổn định và phát triển, là hình ảnh đẹp về dự gắn bó của những người lính biển. Minh chứng rõ nét cho điều này là vào tháng 9 vừa qua, chuyến tuần tra chung lần thứ 80 của Hải quân hai nước được thực hiện với nhiều nội dung thiết thực.

Hội đàm giữa Bộ Tư lệnh BĐBP, Bộ Quốc phòng Việt Nam và Bộ Tư lệnh Hiến binh, Quân đội Hoàng gia Campuchia, trong khuôn khổ Chương trình Giao lưu sĩ quan trẻ BĐBP Việt Nam và sĩ quan trẻ Lục quân, Hiến binh Campuchia lần thứ 2, năm 2024. Ảnh: Ngọc Lâm

Hợp tác đào tạo nguồn nhân lực cũng là một nội dung được coi trọng và duy trì thường xuyên, vượt qua khỏi hoạt động trao đổi chuyên môn thông thường, bởi quá trình học tập tại Việt Nam giúp tăng cường sự tin cậy, hiểu biết lẫn nhau giữa các thế hệ sĩ quan hai nước, để từ đó tạo nên những mối quan hệ bền chặt, lan tỏa từ cấp cao đến từng đơn vị cơ sở. Với các cấp độ và chuyên ngành đào tạo khác nhau, mỗi học viên sẽ góp phần nâng cao chất lượng nguồn nhân lực cho Quân đội Hoàng gia Campuchia. Đây chính là sự đầu tư vào tương lai, củng cố vững chắc tình đoàn kết, hữu nghị đặc biệt giữa hai quân đội và hai nước.

Ngoài ra, có một hoạt động đặc biệt khác là tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ của các chuyên gia và quân tình nguyện Việt Nam hy sinh tại Campuchia trong các thời kỳ. Lĩnh vực hợp tác này được cụ thể hóa bằng việc hai nước đều có Ủy ban chuyên trách của chính phủ và trở thành nhiệm vụ thiêng liêng được Chính phủ, quân đội và nhân dân hai nước đặc biệt quan tâm. Chỉ trong mùa khô 2024 - 2025, các đội quy tập của Việt Nam đã tìm kiếm, quy tập được 781 hài cốt liệt sĩ tại Campuchia, góp phần tri ân những chiến sĩ quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam đã đổ xuống để đất nước Campuchia hồi sinh từ thảm họa diệt chủng.

Vun đắp truyền thống, kiến tạo tương lai và để nghĩa tình Việt Nam - Campuchia mãi mãi xanh tươi là nhiệm vụ chung của hai đất nước, hai dân tộc, đặc biệt là thế hệ trẻ. Điều đó đã được ông Hun Many, Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Công vụ Campuchia khẳng định khi trả lời phỏng vấn chúng tôi năm 2024, khi ông còn đảm nhận vai trò Chủ nhiệm Ủy ban Giáo dục, Thanh niên, Thể thao, Văn hóa, Tôn giáo và Du lịch của Quốc hội, Chủ tịch Hội Liên hiệp thanh niên Campuchia. “Với vai trò là thanh niên thế hệ sau, tôi cho rằng, cần phải giữ gìn, tiếp tục củng cố mối quan hệ đoàn kết, hữu nghị lâu dài này, phải tìm hiểu sâu rộng về lịch sử, đặc biệt là lịch sử đã đưa 2 đất nước chúng ta vượt qua gian nan, thử thách từ quá khứ. Lịch sử và quá khứ là thứ chúng ta không thể làm lại được. Tôi cũng đã được nghe rất nhiều câu chuyện về mối quan hệ hợp tác giữa 2 nước, với rất nhiều điểm đặc biệt mà chúng ta cần phải gìn giữ và vun đắp hơn nữa” - ông Hun Many nói.

Kỳ 2: Đối ngoại Biên phòng- Dòng riêng giữa nguồn chung

Đặng Tuệ Lâm