Cần quy hoạch hệ thống cây xanh để giảm ô nhiễm không khí

Hội thảo khoa học nghiên cứu, đánh giá một số chủng loại cây xanh đô thị phù hợp trên địa bàn TP Hà Nội tổ chức ngày 14/8. Ảnh: Vân Nhi.

Phát triển cây xanh đô thị còn một số khó khăn

Tại hội thảo khoa học nghiên cứu, đánh giá một số chủng loại cây xanh đô thị phù hợp trên địa bàn TP Hà Nội, được tổ chức vừa qua, Giám đốc Trung tâm Quản lý hạ tầng kỹ thuật TP Hà Nội, Nguyễn Đức Hưng cho biết, trên các tuyến đường phố thuộc địa bàn 12 quận nội thành và 17 huyện, thị xã Sơn Tây, khối lượng quản lý theo phân cấp là 2,4 triệu m2 thảm cỏ, cây mảng, hàng rào, hoa lưu niên, cây cảnh; 1.500m2 hoa thời vụ; khoảng 194.000 cây bóng mát, 510.000 cây keo, tràm, bạch đàn… Theo số liệu thống kê chưa đầy đủ, UBND cấp huyện quản lý khoảng 460.900 cây tại các địa bàn còn lại.

Ngoài ra, Thống kê sơ bộ cũng cho thấy, trên địa bàn 12 quận có hơn 8.000 cây cổ thụ (có độ tuổi tối thiểu 50 năm hoặc cây có đường kính từ 50cm trở lên tại chiều cao 1,3m của cây). Một số cây này đã bước sang tuổi già cỗi, có biểu hiện sinh trưởng kém. Ngoài ra còn có một số loài cây không thuộc chủng loại cây bóng mát trồng đô thị như dâu da, vông, dướng, trứng cá dễ bị gẫy đổ khi gặp mưa gió, quả chín rụng bẩn, hấp dẫn ruồi, nhặng.

Từ năm 2020 đến nay, khoảng 140.000-150.000 cây bóng mát được cắt tỉa mỗi năm trên toàn địa bàn TP theo phân cấp. Hệ thống cây bóng mát sau khi được cắt tỉa về cơ bản đã đảm bảo an toàn, hạn chế bị gẫy đổ trong mùa mưa bão. Triển khai kế hoạch số 76/KH-UBND ngày 8-3-2023 của UBND TP về việc trồng mới 500.000 cây xanh đô thị trên địa bàn giai đoạn 2021-2025, TP đã thực hiện trồng 101.758 cây xanh, dự kiến tiếp tục trồng khoảng 400.000 cây xanh.

Theo ông Hưng, việc quản lý, phát triển cây xanh đô thị còn một số khó khăn như thiếu quy định cụ thể để nghiệm thu, thanh quyết toán duy tu, duy trì hệ thống cây xanh. Công tác cắt tỉa cây bóng mát đôi khi còn chưa đạt yêu cầu về kỹ thuật, ảnh hưởng đến sinh trưởng, phát triển và khả năng tạo bóng mát. Hiện TP chưa có danh mục cây bóng mát trồng, hạn chế trồng và cấm trồng trong khu đô thị. Điều này khiến công tác quản lý gặp rất nhiều khó khăn trong kiểm soát hoạt động trồng, thiếu cơ sở để xử lý các trường hợp vi phạm.

Quy hoạch thiết kế trồng cây xanh

Hình ảnh hàng cây bàng lá nhỏ được trồng tại đường Bưởi thuộc phường Vĩnh Phúc, quận Ba Đình. Ảnh: Khánh Huy.

Theo Chủ tịch Chi hội Kiến trúc sư cảnh quan Việt Nam, TS. Phạm Anh Tuấn, xét trên cả nước, cây xanh đường phố ở Hà Nội nổi trội hơn nhiều các TP khác với nhiều tuyến đường có dải phân cách rộng trồng cỏ và cây xanh… điều đó đã góp phần tạo không nhỏ tạo nên diện mạo của Thủ đô. Tuy nhiên, chỉ số về tiêu chuẩn đất cây xanh còn thấp, chưa đạt 50 cây/km. “Với chỉ số này thì khoảng cách cây xanh trung bình đang là hơn 20m, khoảng cách quá xa cho tiêu chuẩn trồng cây đường phố - khoảng cách trồng cây tiểu mộc, trung mộc và đại mộc lần lượt là 4 – 8m, 8 – 12m và 12 – 15m” – TS. Phạm Anh Tuấn chia sẻ.

Các chuyên gia cũng cho rằng, để có được mạng lưới cây xanh hoàn chỉnh phát huy được tác dụng, các đơn vị chức năng cần quy hoạch tổng thể hệ thống cây xanh trên địa bàn TP; Quy hoạch mạng lưới cây xanh cho từng quận, huyện và những khu đô thị mới; Quy hoạch thiết kế trồng cây xanh, dựa trên phân loại các đường phố trong khu đô thị mới…Bên cạnh đó, các đơn vị có liên quan sớm ban hành định mức kỹ thuật và giá dịch vụ công ích cho công tác quản lý, giám sát duy tu, duy trì hệ thống cây xanh đô thị, cơ chế và giá đền bù chặt hạ, di chuyển cây xanh…

Bên cạnh đó, cần tăng cường tuyên truyền sâu rộng trong nhân dân để nâng cao ý thức bảo vệ cây xanh, tránh các trường hợp "bức tử" cây như đã xảy ra. Trong trường hợp xử lý, thay thế cây cần lấy ý kiến cộng đồng rộng rãi; công khai, minh bạch các nội dung từ chủ trương, kế hoạch đến phương án, đơn vị thực hiện để đạt được sự đồng thuận của người dân và dư luận xã hội.

Phúc Nguyễn