Biểu hiện của bệnh viêm khớp thường gặp

Nguyên nhân gây viêm khớp

Viêm khớp xảy ra khi sụn bắt đầu bị thoái hóa do tuổi tác hoặc thường xuyên hoạt động với cường độ cao. Sụn là phần bao phủ các đầu mút của xương và cho phép xương di chuyển tự do. Sự thoái hóa của sụn làm lộ phần xương và từ đó dẫn đến xương tiếp xúc với xương.

Những thay đổi trong mô khớp có thể khiến các bộ phận của khớp bị phá vỡ và thường diễn ra từ từ theo thời gian. Bệnh này không xuất hiện chỉ vì hao mòn một cách đơn thuần.

Một số yếu tố có thể khiến khả năng mắc bệnh hơn, bao gồm:

Lớn tuổi.
Thừa cân hoặc béo phì.
Tiền sử bị chấn thương khớp hoặc phẫu thuật khớp.
Cử động khớp lặp lại quá nhiều.
Khớp không hình thành đúng cách.
Tiền sử gia đình bị viêm xương khớp.

Biểu hiện của bệnh viêm khớp

Các triệu chứng của viêm khớp khác nhau, tùy theo từng người. Một số người có thể chỉ bị đau và sưng nhẹ. Những người khác có thể bị tổn thương khớp nghiêm trọng, gây ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng cuộc sống.

Tình trạng viêm khớp có thể gây nên những triệu chứng sau:

Cứng khớp

Đối với hầu hết những người bị viêm khớp thì tình trạng cứng khớp thường nghiêm trọng hơn vào buổi sáng. Tình trạng này sẽ nặng hơn sau một thời gian không hoạt động hoặc nghỉ ngơi kéo dài. Khi đó khớp có thể xuất hiện các triệu chứng như:

Đau nhức.
Khó cử động khớp.
Khó di chuyển.

Đau khớp

Đau và nhức khớp là triệu chứng phổ biến của viêm khớp. Đau cơ cũng có thể xảy ra ở các mô xung quanh khớp. Thông thường cơn đau do cứng khớp sẽ nghiêm trọng nhất sau khi ngủ dậy hoặc không hoạt động sau một thời gian.

Một số người bị viêm khớp cảm thấy đau nhiều hơn khi cử động khớp và ít đau hơn khi nghỉ ngơi. Theo thời gian cơn đau có thể xảy ra ngay cả khi khớp không hoạt động.

Tình trạng đau khớp khi tác động lực từ bên ngoài do khớp quá nhạy cảm, cũng có thể xảy ra ở những người bị viêm khớp.

Một số nguyên nhân có thể dẫn đến đau và nhức khớp, bao gồm:

Xương tiếp xúc trực tiếp với nhau do sụn bị thoái hóa.
Viêm khớp.
Gai xương (tăng trưởng xương).
Dây thần kinh bị chèn ép do sưng và dịch chuyển mô khớp.

Viêm khớp có thể tác động tiêu cực đến chất lượng cuộc sống.

Sưng khớp

Tình trạng sưng tấy thường phổ biến hơn đối với những người bị thấp khớp hơn là viêm khớp. Tuy nhiên, những người bị viêm khớp cũng có khả năng gặp phải tình trạng này. Sưng là phản ứng của cơ thể trong trường hợp bị kích thích, chẳng hạn như khi xương tiếp xúc trực tiếp với nhau. Sưng tấy có thể góp phần gây ra tình trạng cứng khớp và đau nhức ở bệnh nhân viêm khớp.

Mất tính linh hoạt và hạn chế vận động

80% người bị viêm khớp gặp một số vấn đề về hạn chế vận động. Khoảng 25% cần hỗ trợ trong các hoạt động sinh hoạt hàng ngày. Họ có thể cần trợ giúp trong những hoạt động như:

Mặc quần áo.
Tắm rửa.
Mang giày.
Ngồi hoặc đứng lên khỏi ghế.
Lên và xuống cầu thang.

Gai xương

Gai xương là những phần nhô ra của xương, thường có kích thước nhỏ. Gai xương có thể hình thành một cách tự nhiên hoặc là kết quả của phản ứng đối với tình trạng viêm khớp. Gai xương đôi khi có thể được cảm nhận như những phần xương nhỏ cứng xung quanh vị trí khớp bị viêm. Bản thân gai xương không gây đau. Tuy nhiên, gai xương vẫn có thể gây đau khi chèn ép vào những dây thần kinh xung quanh hoặc xương gần đó.

Mệt mỏi

Những người bị viêm khớp thường mất nhiều sức hơn để thực hiện các công việc sinh hoạt cơ bản hàng ngày. Điều này có thể dẫn đến mệt mỏi kéo dài. Phản ứng viêm được gây ra bởi các chất trung gian hóa học gọi là Cytokine. Những chất hóa học này cũng có thể gây mệt mỏi.

Lạo xạo ở khớp

Nhiều người bị viêm khớp có thể nghe thấy những âm thanh phát ra từ khớp khi họ di chuyển. Khớp bị viêm có thể tạo ra những tiếng động như tiếng nổ lách tách, tiếng cọt kẹt hoặc răng rắc nhỏ. Những tiếng động này thường đi kèm với cảm giác khó chịu hoặc đau đớn.

Trầm cảm và lo lắng

Những người bị viêm khớp có nguy cơ lo lắng và trầm cảm cao hơn. Cơn đau mạn tính do viêm khớp có thể dẫn đến căng thẳng kéo dài. Ngoài ra, nguy cơ khuyết tật vận động cũng là một nguyên nhân có thể dẫn đến trầm cảm hoặc lo âu.

Sốt nhẹ

Sốt thường không phải là triệu chứng của viêm khớp. Tuy nhiên, tình trạng viêm lan rộng có thể gây sốt nhẹ.

Lời khuyên thầy thuốc

Viêm khớp có thể tác động tiêu cực đến chất lượng cuộc sống. Tuy nhiên tình trạng này thường không phải là một trường hợp y tế khẩn cấp.

Cần lưu ý rằng không phải tất cả các cơn đau khớp đều do viêm khớp gây ra. Đau khớp cũng có thể là triệu chứng của các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng khác. Hãy liên hệ với bác sĩ trong các trường hợp sau:

Đau khớp kéo dài hơn ba ngày.
Đau khớp dữ dội, không rõ nguyên nhân.
Sưng tấy nghiêm trọng ở khớp.
Khó di chuyển khớp.
Nóng hoặc đỏ ở vùng da xung quanh khớp.
Sốt hoặc sụt cân không rõ nguyên nhân.

Viêm khớp có thể ảnh hưởng đến bất kỳ khớp nào trên cơ thể, nhưng các khu vực bị ảnh hưởng phổ biến nhất bao gồm: Bàn tay, hông, đầu gối, cổ, thắt lưng...

Không phải tất cả các triệu chứng đau và cứng khớp đều do viêm khớp gây ra. Viêm khớp dạng thấp (RA), còn gọi là thấp khớp, có thể gây ra các triệu chứng tương tự. Tuy nhiên, có một số dấu hiệu thực tế giúp phân biệt thấp khớp, một bệnh viêm nhiễm, với viêm khớp. Một dấu hiệu khác biệt dễ nhận thấy là thấp khớp thường xuất hiện các triệu chứng đối xứng. Trong trường hợp thấp khớp ảnh hưởng đến một bên khớp của cơ thể thì khả năng cao tình trạng này cũng sẽ ảnh hưởng đến khớp đối diện. Vì vậy, khi có biểu hiện viêm xương khớp cần đến cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị.

BS Ngô Hồng Hạnh