Bên trong kế hoạch xây dựng quân đội 'khủng' nhất của Nhật kể từ Thế chiến II

Ngày 16-12, Nhật công bố kế hoạch xây dựng quân đội lớn nhất kể từ Thế chiến II. Với tổng giá trị 320 tỉ USD và kéo dài 5 năm, kế hoạch bao gồm việc mua tên lửa và sẵn sàng cho một cuộc xung đột kéo dài.

Bước đi này được đưa của Tokyo được đưa ra trong bối cảnh tình hình khu vực trong thời gian qua liên tiếp leo thang căng thẳng, theo hãng tin Reuters.

Nhật mạnh tay "chi khủng"

Các mặt hàng khác trong danh sách mua sắm quân sự của Nhật 5 năm tới bao gồm tên lửa đánh chặn, máy bay không người lái tấn công và trinh sát, thiết bị liên lạc vệ tinh, máy bay chiến đấu tàng hình Lockheed Martin F-35, trực thăng, tàu ngầm, tàu chiến và máy bay vận tải hạng nặng.

Khinh hạm tàng hình JS Mogami (FFM-1) của Lực lượng Phòng vệ Hàng hải Nhật. Ảnh: REUTERS

Kế hoạch này từng là điều không tưởng đối với Nhật - một nước theo chủ nghĩa hòa bình. Sau quyết định chi mạnh tay lần này, Nhật trở thành quốc gia có mức chi tiêu quân sự lớn thứ ba thế giới sau Mỹ và Trung Quốc.

Thủ tướng Fumio Kishida nói Nhật và người dân nước này đang ở một "bước ngoặt trong lịch sử". Ông cho biết đợt tăng cường này là "câu trả lời của tôi cho những thách thức an ninh khác nhau mà chúng ta phải đối mặt".

Ông Kishida lo ngại rằng cuộc xung đột ở Ukraine đã tạo ra một tiền lệ và lo ngại các đảo ở Nhật sẽ bị ảnh hưởng nếu một cuộc xung đột khác nổ ra ở khu vực. Một cuộc xung đột quanh các đảo của Nhật sẽ làm gián đoạn nguồn cung cấp chất bán dẫn và có nguy cơ bóp nghẹt các tuyến đường biển vận chuyển dầu từ Trung Đông.

Thủ tướng Nhật Fumio Kishida. Ảnh: REUTERS

Ông Yoji Koda - cựu đô đốc Lực lượng Phòng vệ Hàng hải, người chỉ huy hạm đội Nhật vào năm 2008, cho biết: "Điều này đang đặt ra một hướng đi mới cho Nhật. Nếu được thực thi một cách phù hợp, Lực lượng Phòng vệ sẽ là một lực lượng thực sự, hiệu quả ở đẳng cấp thế giới".

Chính phủ Nhật cho biết họ sẽ dự trữ phụ tùng thay thế và các loại vũ khí khác, mở rộng khả năng vận chuyển và phát triển năng lực tác chiến mạng. Trong hiến pháp thời hậu Thế chiến do Mỹ soạn thảo, Nhật đã từ bỏ quyền phát động chiến tranh và các phương tiện để làm như vậy.

Tokyo cũng cho biết nước này sẽ không loại trừ khả năng tấn công các căn cứ quân sự của đối thủ trong trường hợp khẩn cấp, theo hãng thông tấn Kyodo News.

Phản ứng của Mỹ

Ngày 16-12, chính quyền Mỹ đã ca ngợi chiến lược an ninh mới của Nhật, gọi đây là một bước đi "táo bạo và mang tính lịch sử" nhằm giúp duy trì hòa bình ở khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, theo Kyodo News.

Trên Twitter, Tổng thống Mỹ Joe Biden gọi liên minh Mỹ-Nhật là "nền tảng của một Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và cởi mở". Ông cho biết Washington "hoan nghênh những đóng góp của Nhật cho hòa bình và thịnh vượng".

Từ đầu thế kỷ 21, chi tiêu quốc phòng của Trung Quốc đã vượt qua Nhật và hiện Bắc Kinh có ngân sách quân sự lớn hơn gấp 4 lần so với Tokyo. Các nguồn tin quân sự nói với Reuters rằng quá ít đạn dược và thiếu phụ tùng thay thế khiến máy bay phải hạ cánh và khiến các thiết bị quân sự khác ngừng hoạt động là những vấn đề cấp bách nhất mà Nhật phải giải quyết.

Kế hoạch của ông Kishida sẽ tăng gấp đôi chi tiêu quốc phòng lên khoảng 2% tổng sản phẩm quốc nội trong vòng 5 năm, vượt qua giới hạn chi tiêu 1% nước ông đặt ra từ năm 1976. Điều này sẽ làm tăng ngân sách của Bộ Quốc phòng lên khoảng 1/10 tổng chi tiêu công ở mức hiện tại.

Để thực hiện kế hoạch xây dựng quân đội đầy tham vọng, chính quyền ông Kishida trước đó cho biết họ sẽ tăng thuế đối với thuốc lá, thuế thu nhập doanh nghiệp. Quyết định này đã vấp phải sự phản đối mạnh mẽ từ chính các thành viên đảng Dân chủ Tự do.

KHÁNH NHƯ