Bất chấp lời mời chào của Nga, 'cơn khát' dầu thô Mỹ của châu Á vẫn hiện hữu

Tuy nhiên, các nhà kinh tế cho rằng ngay cả khi dòng dầu Nga đổ vào châu Á tăng đáng kể trong Quý 2/2022, tỷ trọng dầu thô của Nga ở một số nước châu Á sẽ vẫn bị hạn chế. Ví dụ, vào năm 2021, tỉ lệ này chỉ chiếm chưa đến 1% tổng nhập khẩu dầu thô của Ấn Độ.

Theo một tuyên bố gần đây của chính phủ Ấn Độ, "Hoa Kỳ gần đây đã trở thành nguồn cung cấp dầu thô quan trọng cho Ấn Độ, cung cấp khoảng 13 tỷ USD nhập khẩu năng lượng, với gần 7,3% thị phần nhập khẩu dầu thô", "Việc mua năng lượng của Nga vẫn không đáng kể so với tổng mức tiêu thụ của Ấn Độ".

Nhu cầu dầu thô Mỹ của châu Á vẫn tăng. Ảnh: rfelr.org

Theo dữ liệu gần đây nhất của Cục Điều tra Dân số Hoa Kỳ, tổng xuất khẩu dầu thô của Hoa Kỳ đã tăng 544.000 thùng/ngày so với cùng kỳ năm ngoái lên 3,3 triệu thùng/ ngày trong Q1/2022.

Trong đó, châu Á chiếm 46% lượng hàng xuất khẩu như vậy, với số lượng tăng từ 90.000 thùng/ngày lên 1,5 triệu thùng/ngày hàng năm trong suốt thời kỳ đó.

Trong hai tháng đầu năm, Ấn Độ là thị trường tiêu thụ dầu thô lớn nhất của Mỹ, với lô hàng đạt 476.000 thùng/ ngày, nhưng xuất khẩu dầu thô của Mỹ sang Ấn Độ đã giảm xuống còn 229.000 thùng/ngày trong tháng Ba.

Với việc Ấn Độ nhập ít dầu thô của Mỹ hơn, các nhà máy lọc dầu khác ở châu Á và châu Âu sẽ tìm cách nhập khẩu nhiều hơn từ Mỹ vì lượng dầu dồi dào và ổn định sau khi xuất xưởng SPR.

Dòng chảy sang Trung Quốc, Hàn Quốc

Theo số liệu từ Tổng cục Hải quan, hoạt động nhập khẩu dầu của Trung Quốc từ Mỹ đã giảm mạnh 30,3% so với cùng kỳ năm ngoái xuống 3,33 triệu tấn trong Q1/2022.

Cùng với đó, hoạt động nhập khẩu dầu từ Nga cũng giảm từ mức 10,8% xuống 19,05 triệu tấn trong quý đầu tiên của năm nay, so với cùng kì năm ngoái.

Mặt khác, Hàn Quốc có khả năng sẽ tiếp tục nhập khẩu dầu của Mỹ trong quý II và quý III, vì nhà nhập khẩu dầu thô lớn thứ tư thế giới coi dầu WTI Midland và Eagle Ford là những lựa chọn tốt nhất để thay thế các loại dầu nhẹ của vùng Viễn Đông Nga như Sokol, Sakhalin Blend và ESPO.

Theo dữ liệu mới nhất từ Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Hàn Quốc, các nhà máy lọc dầu lớn của Hàn Quốc, bao gồm SK Innovation và GS Caltex, đã nhập khẩu 38,98 triệu thùng dầu thô của Mỹ từ tháng 1 đến tháng 3, tăng 53% so với 25,33 triệu thùng nhận được trong cùng kỳ năm trước, đưa nhập khẩu quý 1 của các lô hàng Bắc Mỹ lên mức cao kỷ lục.

Ngoại trừ tháng 12 năm 2021, nhà nhập khẩu dầu lớn thứ tư thế giới đã nhận được ít nhất với 5 tàu VLCC (trọng tải 150.000-320.000 DWT) dầu thô của Mỹ mỗi tháng kể từ tháng 6 năm 2020.

Ước tính, trong quý II và quý III, các nhà quản lý kinh doanh dầu thô của Hàn Quốc có thể mua trung bình hơn 12 triệu thùng mỗi tháng.

Lãi suất trong thị trường giao ngay

Một nhà phân tích dòng chảy thương mại sản phẩm dầu và dầu thô tại Hiệp hội Dầu mỏ Hàn Quốc ở Seoul nhận định: "Với các hợp đồng dầu có thời hạn hạn chế từ các nhà cung cấp Trung Đông và chiến lược tăng sản lượng thận trọng của OPEC +, các nhà máy lọc dầu của Hàn Quốc đang tìm cách mua càng nhiều hàng thô của Mỹ từ thị trường giao ngay càng tốt để tiếp tục tận dụng các vết nứt sinh lợi ở châu Á và tỷ suất lợi nhuận bán hàng xuất khẩu".

Theo một nguồn tin quản lý nguyên liệu tại một nhà máy lọc dầu do nhà nước điều hành ở Thái Lan, Thái Lan cũng đang cố gắng tăng lượng mua dầu thô của Mỹ trong khi giảm dần nhập khẩu dầu của Nga.

"Về mặt kỹ thuật, chúng tôi vẫn có thể mua dầu thô và hỗn hợp hydrocarbon lỏng dễ cháy naphtha của Nga vì chính phủ Thái Lan không chính thức cấm nhập khẩu năng lượng của Nga, và bây giờ có lẽ là thời điểm quan trọng nhất để mua dầu của Nga với mức giá giảm mạnh", nhà máy lọc dầu này nhận định.

Thế nhưng, với vấn đề chính trị và năng lực vận chuyển đã khiến cho các nhà thu mua năng lượng Thái Lan băn khoăn.

Được biết, Thái Lan nhập khẩu 23.717 thùng/ngày dầu thô từ Nga trong Q1/2022, giảm 35% so với 36.664 thùng/ngày cùng kỳ năm trước, theo số liệu gần đây nhất từ Văn phòng Kế hoạch và Chính sách Năng lượng của chính phủ Thái Lan.

Thế nhưng, với sự phụ thuộc thấp vào dầu của Nga, Thái Lan sẽ gặp ít khó khăn trong việc “lấp đầy khoảng trống” do nguồn cung dầu thô của Nga giảm. Theo nhà quản lý nguyên liệu, một lô hàng mua từ Hoa Kỳ hoặc Malaysia gần đó có thể bù đắp được thâm hụt của Nga.

Theo dữ liệu, nền kinh tế lớn thứ hai Đông Nam Á đã nhập khẩu 92.593 thùng/ngày dầu từ Hoa Kỳ trong quý đầu tiên, tăng 4% so với năm trước.

Một nhà phân tích biên lợi nhuận lọc dầu tại IRPC, công ty con của PTT, với việc các nhà máy lọc dầu lớn ở Thái Lan tăng tốc độ vận hành để phù hợp với sự phục hồi nhanh chóng của nhu cầu xăng dầu từ lĩnh vực du lịch, nhập khẩu dầu thô của Mỹ có thể đạt trung bình gần 100.000 thùng/ngày trong hai tháng tới.

Lê Na (Theo HSNW)