Báo quốc tế đánh giá Việt Nam tiếp tục là mắt xích quan trọng trong chuỗi cung ứng toàn cầu

Tại khu công nghiệp Deep C Two ở miền bắc Việt Nam, nhu cầu về mở cơ sở hoạt động của các doanh nghiệp nước ngoài đang rất lớn.

Một số nhà cung cấp lớn nhất cho các công ty công nghệ toàn cầu như Apple đang tập trung tại Deep C Two, nơi tọa lạc gần cảng lớn nhất miền bắc Việt Nam là Hải Phòng. Khu công nghiệp này, do Deep C, một nhà phát triển của Bỉ điều hành, đang chuẩn bị sẵn sàng. Nếu có đủ nhu cầu, "chúng tôi sẽ lấy đất từ biển", bà Bùi Thị Thùy Dung, một giám đốc marketing của Deep C cho biết.

Sự dịch chuyển nhanh chóng của các công ty sang các quốc gia như Việt Nam là một phần của chiến lược vẽ lại chuỗi cung ứng toàn cầu. Koen Soenens, giám đốc tiếp thị và bán hàng của Deep C cho biết: "Người dân làm ăn ở khu vực lân cận đang có xu hướng đa dạng hóa chuỗi cung ứng. Còn các công ty nước ngoài đã thâm nhập vào châu Á cũng đang muốn tìm kiếm thêm các địa điểm hoạt động mới".

Rất nhiều công ty đang tìm kiếm nơi mở cơ sở tại Việt Nam. Ảnh: Financial Times.

Tăng trưởng dựa vào xuất khẩu của Việt Nam đã giúp hàng triệu người thoát nghèo trong 30 năm qua và Việt Nam đã giành được vai trò lớn trong chuỗi cung ứng công nghệ khi Apple đã sản xuất hàng triệu AirPods ở đây.

Theo dữ liệu của chính phủ, Việt Nam đã tạo ra 22,4 tỷ USD từ các dự án đầu tư trực tiếp nước ngoài vào năm 2022, tăng 13,5% so với năm trước. Trong khi vốn FDI giảm nhẹ trong 5 tháng đầu năm so với cùng kỳ năm ngoái, các nhà đầu tư, nhà phân tích và quan chức cho biết vẫn có nhiều tín hiệu tích cực. Việt Nam đã thu hút 962 dự án FDI mới trong 5 tháng đầu năm, tăng so với 578 dự án cùng kỳ năm ngoái.

Bộ trưởng tài chính Hồ Đức Phớc cũng từng chia sẻ trong một cuộc phỏng vấn rằng cơ sở hạ tầng của Việt Nam đang "cải thiện và trở nên hiện đại hơn" và Việt Nam có một điểm thu hút lớn đối với các nhà đầu tư: lao động giá cả cạnh tranh.

Đầu tư nước ngoài tại Việt Nam tăng dần đều. Ảnh: Financial Times.

Cần một lượng nhân lực lớn

Tuy nhiên, một số nhà đầu tư nhận thấy vẫn còn một số khó khăn để tìm kiếm lao động tại Việt Nam. Pegatron, một trong những nhà cung cấp lớn nhất cho Apple, đã bắt đầu sản xuất thiết bị điện tử tại Hải Phòng vào năm 2021. Đến cuối năm sau, công ty này hy vọng sẽ có 20.000 công nhân tại Deep C. Tuy nhiên, ông Soenens đặt câu hỏi: "Họ tìm lao động đó ở đâu? Phần lớn họ không ở trong thành phố và do đó sẽ cần phải đầu tư vào ký túc xá cho công nhân".

Cách đó khoảng 150 km tại khu công nghiệp Thanh Oai, Hà Nội, nơi B. Braun sử dụng khoảng 1.100 nhân viên, công ty công nghệ y tế này đang xem xét xây dựng ký túc xá tại chỗ vì họ có kế hoạch tăng gấp đôi đầu tư và lực lượng lao động trong vòng 5 năm tới.

Ông Torben Minko, Giám đốc điều hành của B. Braun Việt Nam cho biết: Thị trường lao động "ngày càng khó khăn hơn . . . Công ty nào cũng cần lao động có tay nghề cao. Nguồn nhân lực hiện cũng là vấn đề quan trọng. Nếu bạn phải xây dựng một nhà máy khổng lồ cần 10.000 công nhân, cần tìm được nguồn lực lớn này ở đâu đó".

Những người trẻ có trình độ cao của Việt Nam cũng mong muốn kiếm được nhiều tiền hơn mức lương tối thiểu hàng tháng, hiện theo văn bản là 4,68 triệu đồng ở các thành phố lớn nhất. Trần Khánh Ly, một nhà phát triển kinh doanh 24 tuổi tại Thành phố Hồ Chí Minh, cho biết: "Tôi có thể nói với bạn rằng mức lương trung bình của những người ở độ tuổi của tôi là 15 triệu đến 18 triệu một tháng".

Cần phát triển đồng bộ chuỗi cung ứng

Một thách thức nữa là các cơ sở kinh tế của Việt Nam vẫn cần sự hỗ trợ lớn từ các trung tâm sản xuất khu vực. Brian Lee Shun Rong, một nhà kinh tế tại Maybank ở Singapore, cho biết việc kết nối các trung tâm sản xuất khu vực giúp vận chuyển nguyên liệu dễ dàng nhưng lại khiến chuỗi cung ứng của Việt Nam dễ bị tổn thương hơn. "Điều gì xảy ra nếu có bất kỳ sự gián đoạn nào đối với dòng hàng nhập khẩu?", ông Rong đặt câu hỏi.

Một giải pháp là để các nhà đầu tư lớn đóng vai trò cải thiện toàn bộ hệ sinh thái nhà cung cấp. Samsung, có sáu nhà máy tại Việt Nam cũng như một trung tâm nghiên cứu và phát triển và là nhà đầu tư nước ngoài lớn nhất Việt Nam, đang bắt tay làm điều này. Kể từ năm 2015, họ đã làm việc với khoảng 400 công ty Việt Nam để giúp cải thiện chất lượng sản phẩm.

Một giải pháp khác là các công ty di chuyển theo cụm. Deep C trích dẫn ví dụ về tập đoàn Pyeong Hwa Automotive đã chuyển đến khu vực hoạt động tới Hải Phòng cùng với ba công ty khác vào năm 2019.

Vượt lên những khó khăn này, lao động, cơ sở hạ tầng hay các vấn đề khác, làn sóng đa dạng chuỗi cung ứng sẽ còn tiếp tục phát triển. Cho biết Deep C đang tìm kiếm nhiều địa điểm khác để phát triển khu công nghiệp ở Việt Nam, ông Soenens nói thêm: "Xu hướng này sẽ không dừng lại."

An Bình