Báo chí cần đổi mới phương thức tiếp cận thông tin
Để trở thành kênh thông tin được lựa chọn, cạnh tranh mạnh mẽ đối với mạng xã hội, cơ quan báo chí phải đi đầu, có trách nhiệm cung cấp thông tin nhanh, trung thực, chuẩn xác về tính pháp lý. Một trong những điều báo chí phải thích ứng với thời đại công nghệ số là thay đổi phương thức tiếp cận thông tin.
Thay đổi cách tiếp cận thông tin
Hiện nay, cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đang diễn ra mạnh mẽ, báo chí thế giới, Báo chí Việt Nam cùng với mọi ngành nghề trong xã hội đều có những bước chuyển mình để phù hợp với yêu cầu của thời đại công nghệ số.
Sự phát triển của khoa học kỹ thuật đã mở ra vô vàn thời cơ cũng như thách thức đối với báo chí. Giữa môi trường truyền thông hiện đại, phóng viên được thỏa sức sáng tạo những sản phẩm truyền thông mới, đa dạng về hình thức, phong phú về nội dung. Những sản phẩm báo chí đa phương tiện ra đời, khác với những bài báo chỉ gồm chữ viết và ảnh minh họa đơn thuần. Giờ đây tác phẩm báo chí bao gồm cả chữ viết, video, ảnh động, file âm thanh, đồ họa được thiết kế theo phương thức hoàn toàn mới. Thông tin về các sự kiện ngập tràn khắp internet, mạng xã hội và mọi người đều có cơ hội tiếp cận nguồn tin tức khổng lồ, hầu hết đều miễn phí.
Chính những đổi thay trong cách tiếp nhận nguồn thông tin của độc giả buộc báo chí phải đứng trước những thay đổi sâu rộng, to lớn nếu không muốn bị tụt hậu, bị bỏ lại phía sau.Để trở thành kênh thông tin được lựa chọn, tạo được sức cạnh tranh mạnh mẽ đối với mạng xã hội, với vô vàn tin giả, tin chưa được kiểm chứng, báo chí phải có giá trị thông tin, thông tin được xác minh, kiểm chứng và toàn cảnh. Như vậy, cơ quan báo chí phải đi đầu và có trách nhiệm cung cấp thông tin nhanh nhạy, trung thực, chính xác để có thể cạnh tranh với mạng xã hội về tính pháp lý, độ tin cậy của thông tin. Một trong những điều báo chí phải thích ứng với thời đại công nghệ số là thay đổi phương thức tiếp cận thông tin.
Tiếp cận và phân phối linh hoạt: Kỹ thuật số hóa đã mang lại sự linh hoạt và tiện ích cho việc tiếp cận thông tin. Người dùng có thể dễ dàng truy cập tin tức từ mọi nơi trên thế giới thông qua các trang web tin tức, ứng dụng di động và nền tảng truyền thông xã hội. Ngay cả trong những khu vực khó tiếp cận về địa lý, thông tin có thể được truyền tải nhanh chóng qua Internet. Điều này cho phép độc giả tự chọn và theo dõi các nguồn tin mà họ quan tâm.Tương tác và tham gia: Môi trường kỹ thuật số hóa tạo ra một sự tương tác mạnh mẽ giữa nhà báo và độc giả. Bên cạnh việc đọc tin tức, độc giả cũng có thể thảo luận, chia sẻ ý kiến và tương tác trực tiếp với nhau và với nhà báo qua các bình luận, phản hồi trực tiếp và mạng xã hội. Điều này tạo ra một không gian trao đổi thông tin đa chiều và thúc đẩy sự tham gia của cộng đồng.
Đa dạng hóa nội dung: Bên cạnh văn bản truyền thống, người dùng có thể tiếp cận nội dung đa phương tiện như video, podcast, infographic và trực quan hóa dữ liệu. Các hình thức nội dung này không chỉ giúp truyền tải thông tin một cách hấp dẫn hơn mà còn tạo ra trải nghiệm tương tác cho người dùng.
Tích hợp dữ liệu và trí tuệ nhân tạo (AI): Với sự phát triển của AI và khai thác dữ liệu (data analytics), kỹ thuật số hóa đã mở ra khả năng thu thập, phân tích thông tin một cách tự động và nhanh chóng. AI và data analytics có thể được sử dụng để phân tích xu hướng, dự báo nguồn tin, tối ưu hóa quy trình sản xuất tin tức, và cung cấp cái nhìn chi tiết về độc giả và quyền lợi của họ. Điều này giúp phóng viên, biên tập viên hiểu rõ hơn về sự quan tâm của độc giả và cung cấp nội dung phù hợp hơn.
Thách thức về tin giả và độ tin cậy: Mặc dù kỹ thuật số hóa mang lại nhiều lợi ích, nó cũng đặt ra thách thức về tin tức giả và độ tin cậy. Do tính phổ biến và tốc độ chia sẻ trên mạng xã hội, fake news và thông tin thiếu chính xác có thể lan truyền rất nhanh. Điều này đòi hỏi nhà báo và người tiêu dùng tin tức cần phải có kỹ năng đánh giá, xác minh và tìm hiểu nguồn tin để đảm bảo tính chính xác, đáng tin cậy của thông tin.
Sự phát triển liên tục của công nghệ đã mở ra nhiều cơ hội cho việc tạo ra và tiêu thụ nội dung đa phương tiện. Các công nghệ như livestreaming (phát trực tiếp), VR (thực tế ảo), AR (thực tế tăng cường) đang được sử dụng để tạo ra trải nghiệm tương tác và trực quan. Công nghệ blockchain (chuỗi khối) cung cấp khả năng xác minh và bảo vệ quyền lợi tác giả và nguồn tin. Các ứng dụng di động và nền tảng trực tuyến giúp tiếp cận và tiêu thụ nội dung đa phương tiện một cách thuận tiện, dễ dàng.
Với sự phát triển của công nghệ và Internet, việc sử dụng nội dung đa phương tiện như video, podcast, infographic và hình ảnh đã thay đổi cách chúng ta tiếp cận và tiêu thụ tin tức. Đó là: Truyền tải thông tin sáng tạo và hấp dẫn; Phản ánh đa chiều và đa sắc thái; Tương tác và tham gia của người đọc; Sự phát triển công nghệ.
Bên cạnh đó, với sự phát triển mạnh mẽ của mạng xã hội và công nghệ thông tin, báo chí xã hội đã tạo ra một môi trường truyền thông mới, tạo sự kết nối sâu sắc và tương tác chưa từng có giữa người đọc, nhà báo và nhà xuất bản. Chính vì vậy, ngành Báo chí cũng phải thay đổi cách thức truyền thông và tương tác.
Cụ thể: Mạng xã hội là nền tảng chính: Mạng xã hội đã trở thành nền tảng chính cho việc truyền thông và tiêu thụ tin tức. Người dùng có thể dễ dàng tiếp cận tin tức thông qua các trang cá nhân, fanpage hoặc nhóm trên mạng xã hội. Điều này tạo ra một môi trường truyền thông đa phương tiện, cho phép người đọc tiếp cận nhiều nguồn tin, quan điểm khác nhau, và tham gia vào các cuộc thảo luận, chia sẻ ý kiến.
Tương tác và tham gia của người đọc: Báo chí xã hội tạo ra một sự tương tác và tham gia chưa từng có trong ngành báo chí truyền thống. Người đọc có thể bình luận, chia sẻ, và tương tác trực tiếp với nội dung thông qua các nút “like” (thích), “comment” (bình luận), “share” (chia sẻ)... Điều này thúc đẩy sự tham gia và tương tác của cộng đồng người đọc, tạo ra một không gian trao đổi thông tin đa hướng và đa chiều.
Sự lan truyền nhanh chóng và tác động: Báo chí xã hội tạo ra khả năng lan truyền thông tin nhanh chóng và tác động mạnh mẽ. Tin tức có thể lan truyền đến hàng triệu người chỉ trong vài giây thông qua việc chia sẻ trên mạng xã hội. Những thông điệp quan trọng và sự kiện đáng chú ý có thể lan truyền rộng rãi, tạo nên sự tác động và sự chú ý của cộng đồng mạng.Tạo ra một nền tảng cho báo chí công dân: Báo chí xã hội đã mở ra cơ hội cho báo chí công dân, nghĩa là người dùng bình thường có thể tham gia vào quá trình tạo ra và chia sẻ tin tức. Nhờ vào mạng xã hội, ai cũng có thể làm nhà báo, ghi lại sự kiện và chia sẻ thông tin trực tiếp với cộng đồng. Điều này mở rộng phạm vi và đa dạng hóa nguồn tin, tạo ra một môi trường truyền thông phong phú, đa chiều.
Với sự phát triển của công nghệ và Internet, việc truyền tải thông tin ngay lập tức và theo thời gian thực đã thay đổi cách chúng ta tiếp cận và tiêu thụ tin tức. Đó là: Tốc độ và sự linh hoạt; Sự tương tác và tham gia; Tính minh bạch và tin cậy; Đa dạng hóa nền tảng truyền thông… Tuy nhiên, tin tức trực tiếp cũng đặt ra thách thức về việc đánh giá và xác thực thông tin ngay trong thời gian thực, nhất là trong bối cảnh các ứng dụng AI, đặc biệt là deepfake đang phát triển rất mạnh.
Báo chí và doanh nghiệp cùng đồng hành phát triển
Trong quá trình phát triển, báo chí và doanh nghiệp luôn có sự gắn bó, nguồn thu của các cơ quan báo chí từ quảng cáo cho doanh nghiệp giúp cho báo chí có thể hoạt động và phát triển. Doanh nghiệp cũng coi báo chí là kênh chính thống quan trọng để chuyển tải các thông tin chính xác về hoạt động sản xuất, kinh doanh, xuất nhập khẩu, cũng như quảng bá về sản phẩm, dịch vụ của họ.
Mối quan hệ hai chiều này vẫn được duy trì cho đến hiện nay, cho dù doanh nghiệp đã có nhiều kênh để đưa thông tin đến người dùng, chẳng hạn như website, ứng dụng mobile hoặc các kênh mạng xã hội của chính doanh nghiệp, các chương trình, sự kiện do doanh nghiệp tổ chức có sự tham gia của người nổi tiếng, cũng như nhiều phương thức khác. Và báo chí, dù đang đa dạng hóa nguồn thu, thì vẫn coi quảng cáo là nguồn thu quan trọng.
Theo ông Khổng Sơn Tùng - Trưởng phòng đầu tư marketing, Công ty Cổ phần Thương mại và Dịch vụ SNAP Việt cho biết: “Báo chí là cầu nối thông tin cập nhật chính sách và xu hướng chuyển đổi số; Quảng bá thương hiệu, Xây dựng và duy trì hình ảnh doanh nghiệp. Dễ dàng đưa thương hiệu sản phẩm của mình đến với người tiêu dùng. Chỉ cần doanh nghiệp nghiên cứu kĩ đối tượng, mục tiêu, phân khúc khách hàng của mình thì sẽ chọn được kênh truyền thông để giới thiệu sản phẩm đến với xã hội.
“Thông qua các kênh truyền thông, đặc biệt là các cơ quan báo chí truyền thông kịp thời giúp doanh nghiệp quảng bá thương hiệu, giới thiệu sản phẩm và dịch vụ rộng rãi. Cung cấp thông tin và kiến thức cũng như cập nhật xu hướng và chiến lược mới. Gắn kết cộng đồng: Kết nối với đối tác và khách hàng. Ngoài ra, qua kênh báo chí đã nhanh chóng nhận được hồi của khách hàng để cải thiện sản phẩm và dịch vụ” ông Tùng khẳng định.
Trong thực tế, bất kỳ doanh nghiệp nào cũng cần có thông tin chính xác và đầy đủ để hoạch định một chiến lược, chính sách kinh doanh đúng. Không ít cơ quan báo chí và nhà báo luôn sát cánh cùng các chuyên gia kinh tế theo dõi, phân tích tình hình kinh tế để kịp thời đưa ra những dự báo, giúp các doanh nghiệp lựa chọn được đường hướng kinh doanh đúng đắn./-strong/-heart:>:o:-((:-hBáo chí và doanh nghiệp luôn có mối quan hệ hai chiều, hỗ trợ lẫn nhau. Báo chí phản ánh doanh nghiệp và doanh nghiệp nhận được thông tin từ báo chí. Thông tin các vấn đề thời sự, báo chí phản ánh một cách kịp thời, phát hiện dự báo cái mới nảy sinh từ trong đời sống thực tiễn. Đưa ra các dự báo về phát triển kinh tế xã hội, nhờ báo chí mà các doanh nghiệp có được thông tin đa dạng, nhiều chiều trong và ngoài nước, những nhu cầu của thị trường.
Có thể nói trong quá trình phát triển của mình, báo chí và doanh nghiệp là mối quan hệ đồng hành, hỗ trợ nhau cùng phát triển bền vững. Doanh nghiệp cũng luôn là khởi nguồn của sự sáng tạo cho báo chí. Và để mối quan hệ này được bền chặt thì các doanh nghiệp cũng cần xác định tâm thế phải minh bạch trong hoạt động, minh bạch với báo chí...