Bà 'trùm' xăng dầu dùng nghìn tỷ tiền thu hộ Nhà nước để mua bất động sản, cho bạn bè vay, hối lộ
Quá trình trở thành thương nhân kinh doanh xăng dầu và điều hành Công ty Xuyên Việt Oil của bà Hạnh đầy rẫy những sai phạm.
Gây thất thoát ngân sách Nhà nước nghìn tỷ đồng
Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao đã hoàn tất cáo trạng truy tố 15 bị can vụ Xuyên Việt Oil.
Trong đó, bà Mai Thị Hồng Hạnh (Giám đốc kiêm Chủ tịch Hội đồng thành viên Công ty Xuyên Việt Oil) bị truy tố về tội "Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí" và "Đưa hối lộ".
Trong vụ án, các bị can là cựu quan chức đã nhận hối lộ hàng chục đến hàng trăm nghìn USD, cùng quà tặng là đồng hồ, xe sang.
Cáo trạng xác định, Công ty Xuyên Việt Oil được Mai Thị Hồng Hạnh mua lại cổ phần từ năm 2005. Vốn điều lệ lúc đó của công ty là 50 tỷ đồng, 6 năm sau tăng lên 3.000 tỷ đồng.
Từ năm 2016, Xuyên Việt Oil được Bộ Công Thương cấp giấy phép xuất nhập khẩu xăng dầu. Doanh nghiệp này dần lớn mạnh, bà Hạnh trở thành thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu và được biết đến là "bà trùm" trong lĩnh vực này.
Đến năm 2023, Xuyên Việt Oil có 15 chi nhánh, 6 cửa hàng kinh doanh xăng dầu và 9 công ty liên quan.
Quá trình trở thành thương nhân kinh doanh xăng dầu và điều hành Công ty Xuyên Việt Oil của bà Hạnh đầy rẫy những sai phạm.
Bà Hạnh lợi dụng việc được Nhà nước giao thu hộ tiền Quỹ bình ổn giá xăng dầu tại Xuyên Việt Oil, đã "làm trái các quy định về trích lập, quản lý, sử dụng" số tiền này.
Cụ thể, bà Hạnh không chỉ đạo nhân viên thực hiện quy định về trích lập Quỹ bình ổn giá xăng dầu theo quy định mà chỉ đạo Nguyễn Thị Như Phương (Phó Giám đốc Công ty Xuyên Việt Oil) chuyển tiền từ tài khoản công ty vào tài khoản cá nhân để dùng vào mục đích cá nhân.
Để đối phó với hoạt động thanh, kiểm tra, bà Hạnh đã chỉ đạo nhân viên kế toán lập 81 báo cáo tình hình trích lập, sử dụng quỹ BOG nhưng thực tế số dư trong tài khoản không đúng với số liệu.
Thời điểm tháng 5/2023, Công ty Xuyên Việt Oil báo cáo Vụ Thị trường trong nước số dư quỹ là 219 tỷ. Tuy nhiên, tổng số dư thực tế trong ba tài khoản mà công ty báo cáo liên bộ Tài chính - Công Thương chỉ có hơn 2 triệu đồng.
Bà Hạnh và cấp dưới bị cáo buộc vi phạm quy định trong việc được Nhà nước giao quản lý, sử dụng Quỹ bình ổn giá xăng dầu, gây thất thoát 219 tỷ đồng.
Sai phạm thứ 2 của bà Hạnh xảy ra trong việc Công ty Xuyên Việt Oil thu hộ, quản lý, chuyển nộp tiền thuế bảo vệ môi trường vào ngân sách.
Kết quả điều tra xác định từ tháng 10/2021 đến tháng 7/2022, dù đã thu hộ 1.244 tỷ đồng thuế bảo vệ môi trường nhưng Công ty Xuyên Việt Oil không nộp vào ngân sách.
Thay vào đó, bà Hạnh chuyển tiền từ tài khoản của Công ty Xuyên Việt Oil sang các tài khoản cá nhân để sử dụng vào mục đích cá nhân.
Theo cáo trạng, hiện nay trong 17 tài khoản của bà Hạnh và 19 tài khoản của công ty chỉ còn hơn 4 tỷ đồng nên bị can không còn khả năng tài chính để nộp tiền thuế đã thu hộ vào ngân sách nhà nước. Bà Hạnh bị cáo buộc gây thất thoát ngân sách nhà nước 1.244 tỷ đồng.
Cơ quan truy tố cáo buộc bà Hạnh đã dùng số tiền nêu trên vào mục đích cá nhân như dùng mua bất động sản đứng tên cá nhân, cho bạn bè vay; chi tiêu cá nhân; chi hối lộ cho một số cá nhân tại Bộ Công thương, Bộ Tài chính, Cục Thuế TP.HCM, ngân hàng...
Cựu Cục phó Bộ Tài chính làm ngơ cho sai phạm
8 người nhận hối lộ của Xuyên Việt Oil phần lớn là lãnh đạo các bộ, ngành, địa phương, trong đó có ông Đặng Công Khôi, cựu Cục phó Cục Quản lý giá (Bộ Tài chính).
Cáo trạng xác định, từ tháng 10/2017 - 9/2022, ông Khôi là Cục phó Cục Quản lý giá, chịu trách nhiệm chỉ đạo Phòng Giá hàng tư liệu sản xuất thực hiện kiểm tra, giám sát quỹ bình ổn xăng dầu (Quỹ BOG) tại các doanh nghiệp, trong đó có Công ty Xuyên Việt Oil.
Theo quy định của pháp luật, Cục Quản lý giá Bộ Tài Chính là Cơ quan Nhà nước có chức năng nhiệm vụ quản lý Nhà nước về theo dõi, kiểm tra, giám sát Thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu trong việc trích lập, sử dụng, quản lý quỹ BOG.
Từ tháng 10/2017 đến đầu năm 2023, Công ty Xuyên Việt Oil và ngân hàng không gửi sao kê Quỹ BOG đến Cục Quản lý giá theo quy định.
Dù được cấp dưới của ông Khôi phát hiện, báo cáo nhưng ông Khôi không chỉ đạo xử lý kịp thời, không nhắc nhở Công ty Xuyên Việt Oil chấp hành đúng quy định. Qua đó, đã gián tiếp tạo điều kiện cho Mai Thị Hồng Hạnh chiếm dụng, sử dụng trái phép số tiền quỹ BOG phải trích nộp vào tài khoản quỹ BOG.
Ngoài ra, năm 2021, khi làm Trưởng đoàn kiểm tra thực tế tình hình thực hiện trích lập, sử dụng quỹ BOG xăng dầu của Bộ Tài Chính tại Công ty Xuyên Việt Oil, Đặng Công Khôi biết rõ các sai phạm trong việc quản lý quỹ BOG tại Công ty Xuyên Việt Oil. Tuy nhiên, do được Mai Thị Hồng Hạnh chi tiền hối lộ nên Đặng Công Khôi không chỉ đạo, đề xuất áp dụng biện pháp xử lý kịp thời đối với Công ty Xuyên Việt Oil để ngăn chặn hành vi làm trái quy định pháp luật của bà Hạnh và đồng phạm, dẫn đến gây thất thoát tài sản của Nhà nước.
Cụ thể, ngày 10/6/2019, ông Khôi làm trưởng đoàn kiểm tra tại Công ty Xuyên Việt Oil và phát hiện doanh nghiệp này không nộp tiền vào Quỹ BOG. Lần kiểm tra này bà Hạnh đưa tiền hối lộ nhưng ông Khôi không nhận, song ông Khôi cũng không kiến nghị hay đề xuất xử lý Xuyên Việt Oil.
Ngày 25/3/2021, ông Khôi tiếp tục làm trưởng đoàn kiểm tra tình hình thực hiện trích lập, sử dụng Quỹ BOG tại Xuyên Việt Oil. Lần này, đoàn kiểm tra tiếp tục phát hiện doanh nghiệp này không nộp tiền vào quỹ và những sai phạm trong việc quản lý quỹ nên đã yêu cầu phải thực hiện trách nhiệm nộp tiền. Trước tình hình này, bà Hạnh đã chỉ đạo Đinh Tiến Dũng, cựu Kế toán trưởng Xuyên Việt Oil cầm 50.000 USD đi hối lộ ông Khôi để xin bỏ qua vi phạm.
Nhận chỉ đạo, tối 25/3/2021, ông Dũng liên hệ gặp nhưng ông Khôi báo bận, hẹn sáng hôm sau gặp tại Nhà khách Quốc hội (ở quận 3, TP.HCM). Dù cầm 50.000 USD theo nhưng tại buổi gặp ông Dũng chỉ đưa ông Khôi 20.000 USD, số còn lại mang về trả bà Hạnh.
Theo cáo trạng, lời khai của các bị can nêu trên thống nhất về thời gian, địa điểm, số tiền, số lần, mệnh giá tiền, lý do đưa và nhận hối lộ. Quá trình bị điều tra, ông Khôi đã có đơn đề nghị khắc phục hậu quả, đại diện gia đình bị can đã nộp lại 20.000 USD (tương đương với hơn 459 triệu đồng).