ASEAN kiên định giải quyết tranh chấp ở Biển Đông bằng luật pháp quốc tế
ASEAN kiên định với lập trường kiềm chế, giải quyết hòa bình các tranh chấp trên cơ sở luật pháp quốc tế trước thách thức đe dọa ổn định, an ninh, an toàn tự do hàng hải, hàng không trên Biển Đông.
Phát biểu khai mạc Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN lần thứ (AMM) 53 và các hội nghị liên quan sáng nay (9/9), Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh cho biết lần đầu tiên hội nghị tổ chức trực tuyến. "Năng động trong hành động, linh hoạt trong ứng phó, sáng tạo trong hợp tác là những đặc trưng của ASEAN trong hơn 5 thập kỷ qua", Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam đánh giá.
Bước sang thập kỷ thứ 6, ASEAN đang bước vào giai đoạn tăng tốc, đẩy mạnh xây dựng cộng đồng, vừa vươn tầm phát huy vai trò và vị thế ở khu vực, vừa tích cực đóng góp cho các nỗ lực vì hòa bình, ổn định và phát triển của cộng đồng quốc tế.
Theo Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao, sự dịch chuyển mạnh mẽ trong cách thức vận hành của hệ thống các quan hệ quốc tế. Vai trò của luật pháp quốc tế và các thể chế đa phương chịu nhiều thách thức. Xu thế chính trị cường quyền, toan tính vị kỷ và tính bất định trong hành xử của các quốc gia có chiều hướng gia tăng.
Tiến trình toàn cầu hóa, liên kết khu vực, tự do hóa kinh tế phần nào bị chững lại. Cùng với đó là những diễn biến phức tạp của các vấn đề toàn cầu, nổi lên là dịch bệnh Covid-19.
"Tỉnh táo trước thách thức, chủ động trong ứng phó, gắn kết trong hành động, ASEAN đã đoàn kết, kiên định với các mục tiêu, chung tay đẩy lùi dịch bệnh. Quyết tâm này của ASEAN đã được thể hiện qua Tuyên bố Tầm nhìn về một ASEAN gắn kết và chủ động thích ứng tại Cấp cao ASEAN 36 vừa qua", ông Phạm Bình Minh nhận định.
Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao cho biết hội nghị lần này sẽ cùng nhau trao đổi các biện pháp cụ thể triển khai chỉ đạo của cấp cao ASEAN 36, tiếp tục giữ vững hợp tác và liên kết khu vực, vững vàng vượt qua thử thách, khó khăn, thực hiện thành công các mục tiêu đề ra và định hướng phát triển lâu dài cho ASEAN cho giai đoạn tiếp theo.
Tiếp tục đẩy mạnh kết nối, phát triển bền vững, khuyến khích đổi mới sáng tạo, thúc đẩy tăng trưởng bao trùm và đồng đều, không để ai bị bỏ lại phía sau.
Xác định nguy cơ dịch bệnh Covid-19 còn thường trực, một mặt chủ động kiểm soát và đẩy lùi dịch bệnh, mặt khác, cần triển khai ngay các biện pháp hiệu quả hỗ trợ người dân và doanh nghiệp, từng bước phục hồi nền kinh tế và ổn định đời sống xã hội, Hội đồng Điều phối ASEAN sẽ thảo luận sâu rộng về thúc đẩy hiệu quả các nỗ lực và sáng kiến ứng phó Covid-19 của ASEAN.
Để giảm thiểu hệ quả từ những biến động phức tạp của môi trường chiến lược khu vực và quốc tế, để duy trì ổn định tình hình, tập trung ứng phó dịch bệnh, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh cho biết cần chú trọng củng cố các thiết chế đối thoại và hợp tác khu vực do ASEAN dẫn dắt và làm động lực.
Gặp các đối tác, các bộ trưởng ngoại giao ASEAN sẽ trao đổi về phương hướng phát triển của các diễn đàn như: EAS nhân kỷ niệm 15 năm hình thành, ARF với giai đoạn hợp tác và chương trình hành động mới 2020-2030, tiếp tục mở rộng và làm sâu sắc thêm quan hệ hợp tác với các đối tác theo các khuôn khổ ASEAN+1, ASEAN+3, để các cơ chế này có thể phát huy tốt nhất vai trò của mình trong bối cảnh mới.
Song song với đó là nỗ lực xây dựng và thực thi các chuẩn mực ứng xử phổ quát, đề cao các nguyên tắc của Hiến chương Liên hợp quốc và Hiến chương ASEAN trong quan hệ giữa các quốc gia, trong đó có tuân thủ luật pháp quốc tế, bình đẳng, tổn trọng, hiểu biết và tin cậy lẫn nhau.
Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh nhấn mạnh, ASEAN sẽ tiếp tục tham gia đóng góp và phát huy vai trò trong các nỗ lực duy trì hòa bình, an ninh quốc tế.
Các thách thức đối với an ninh và ổn định ở khu vực luôn hiện hữu, trong đó có các nhân tố đe dọa hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn tự do hàng hải, hàng không trên Biển Đông, tuyến hàng hải huyết mạch của khu vực và thế giới.
ASEAN sẽ kiên định với lập trường nguyên tắc, nhấn mạnh kiềm chế, giải quyết hòa bình các tranh chấp trên cơ sở luật pháp quốc tế, UNCLOS 1982, thúc đẩy đối thoại, tăng cường xây dựng lòng tin, không quân sự hóa, không làm phức tạp tình hình.
ASEAN kiên định thúc đẩy triển khai đầy đủ, nghiêm túc Tuyên bố DOC và nỗ lực xây dựng Bộ quy tắc COC hiệu quả, thực chất, phù hợp với luật pháp quốc tế và Công ước Luật Biển UNCLOS 1982.
AMM 53 và các hội nghị liên quan được tổ chức từ ngày 9-12/9 với sự tham gia của 27 đoàn thuộc 4 châu lục với các múi giờ khác nhau. Trong hôm nay, một loạt hội nghị quan trọng sẽ diễn ra dưới sự chủ trì của Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh như: Hội nghị Ủy ban Hiệp ước khu vực Đông Nam Á không vũ khí hạt nhân (SEANWFZ); Hội nghị Hội đồng Điều phối ASEAN lần thứ 27; Phiên họp đặc biệt của Hội nghị Hội đồng Điều phối ASEAN về Phát triển tiểu vùng; Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN - Trung Quốc, Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN - Nhật Bản, Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN - Hàn Quốc; Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN +3 lần thứ 21 (Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc); Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao Cấp cao Đông Á (EAS) lần thứ 10.