Ánh sáng con chữ nơi bản làng vùng cao Than Uyên

Trên những sườn núi cao của xã Than Uyên, tỉnh Lai Châu đã có thời điểm không ít phụ nữ bước qua tuổi 30, 40, thậm chí ngoài 50, vẫn chưa một lần tự tay viết được tên mình.

Thế nhưng vài năm trở lại đây, những lớp học xóa mù chữ đã lặng lẽ thắp lên ánh sáng tri thức nơi bản làng vùng cao. Học chữ không chỉ để biết đọc, biết viết, mà còn là hành trình tìm lại sự tự tin, sự chủ động và niềm tin vào một tương lai tốt hơn cho chính mình và con cái.

19h tối, sân Trường Tiểu học Mường Cang sáng ánh điện. Giữa không gian yên tĩnh của bản làng, tiếng đánh vần vang lên đều đặn A… B… C…. Những học viên nơi đây đều là lao động chính trong gia đình. Ban ngày lên nương, xuống ruộng. Tối đến, họ gác lại mệt nhọc để đến lớp học chữ.

Người trẻ nhất mới 22 tuổi. Người lớn tuổi nhất đã ngoài 55. Chung một khát vọng: biết đọc, biết viết tiếng phổ thông. Ban đầu còn lúng túng, phát âm chưa chuẩn, nét chữ run run. Nhưng chỉ sau hơn 2 tháng, nhiều chị em đã có thể đọc thông, viết thạo, làm được những phép tính đơn giản.

Lớp học xóa mù đã mở ra cánh cửa tri thức cho phụ nữ dân tộc thiểu số ở vùng cao Than Uyên

Chị Lò Thị Loan, ở bản Pom Pó, xã Than Uyên, học viên lớp học chia sẻ: “Mấy chị em chúng tôi ở bản rất xa. Khi biết có lớp xóa mù chữ là chúng tôi rủ nhau đi học. Đi học để biết chữ, để đọc báo, để cho hiểu biết hơn. Biết chữ rồi thì muốn kinh doanh, phát triển kinh tế cho cuộc sống đỡ khổ hơn”.

Ngày nào cũng vậy, dù mưa hay rét, chị Lò Thị Thím, ở bản Mé, vẫn đều đặn đến lớp. Với chị, được ngồi trong lớp học là giấc mơ dang dở từ thuở nhỏ. Gia đình đông anh em, cuộc sống khó khăn, chị chưa từng được đến trường. Khi xã mở lớp xóa mù chữ vào tháng 9, chị đăng ký ngay. Giờ đây, chị đã tự viết được tên mình, biết đọc báo và biết tính toán khi đi chợ.

“Trước đây không đi học thì không biết chữ, không biết tính. Bây giờ học được hơn hai tháng rồi, biết đọc, biết viết, biết tính toán. Chúng tôi đã biết đọc sách, đọc báo và đi học rất vui. Rất cảm ơn cô giáo và các cán bộ”.

Tại điểm trường bản Nà Khiếp, thuộc Trường Tiểu học Mường Cang hiện đang mở 2 lớp xóa mù chữ với 35 học viên, chủ yếu là chị em ở các bản Muông, bản Mạ, Lả Mường, Pom Pa. Học viên phần lớn đã lớn tuổi, việc tiếp thu chậm, phát âm khó. Vì vậy, nhà trường lựa chọn những giáo viên có kinh nghiệm, tâm huyết, am hiểu văn hóa địa phương để đứng lớp.

Nhiều chị em đã biết đọc, biết viết và biết tính toán các phép tính đơn giản

Cô Vũ Thị Huệ, giáo viên Trường Tiểu học Mường Cang, phụ trách lớp học cho biết: “Lúc đầu chúng tôi đi vận động học viên rất khó khăn. Bởi đa phần các học viên kinh tế khó khăn và gia đình ở xa. Nhưng nhà trường đã phối hợp với chính quyền địa phương kiên trì vận động, nên chị em cũng tham gia đi học đầy đủ. Ban đầu các học viên học chữ cái còn quên nhiều, nhưng nhờ sự chăm chỉ của học viên, chỉ sau hai tháng, chị em đã đọc, viết khá thành thạo”.

Theo kế hoạch, năm 2025, xã Than Uyên mở 6 lớp xóa mù chữ với 112 học viên. Trong đó, 108 học viên là nữ và 100% là đồng bào dân tộc thiểu số. Để duy trì lớp học, chính quyền địa phương chú trọng công tác tuyên truyền, hỗ trợ học viên có hoàn cảnh khó khăn, thường xuyên động viên tinh thần để bà con đến lớp đều đặn. Sau thời gian học tập, nhiều học viên không chỉ biết đọc, biết viết mà còn tiếp cận được kiến thức làm ăn, phát triển kinh tế từ sách báo.

Ông Nùng Văn Tiện, Phó Phòng Văn hóa - Xã hội xã Than Uyên, tỉnh Lai Châu, cho biết: “Ban ngày bà con đi tăng gia sản xuất, làm đồng, làm nương. Buổi tối bà con tranh thủ đi học, thời gian từ 19h-21h30. Cấp ủy, chính quyền địa phương chúng tôi thường xuyên theo dõi. Các thầy cô giáo rất nhiệt tình. Mặc dù thời gian học chỉ 2 tháng thôi, nhưng các học viên đã biết đọc, biết viết”.

Khi đèn lớp học vẫn sáng giữa đêm núi, con chữ vẫn đang nảy mầm nơi bản làng vùng cao Than Uyên. Từ đây, một hành trình mới được mở ra - hành trình của tri thức, của sự đổi thay và của niềm tin bền bỉ vào ngày mai.

Khắc Kiên/VOV-Tây Bắc