2 điểm nghẽn khiến dự án 9.000 tỷ cải tạo kênh dài nhất TPHCM chậm tiến độ

Dự án Xây dựng hạ tầng và cải tạo môi trường kênh Tham Lương - Bến Cát - rạch Nước Lên là một trong số các công trình trọng điểm của TPHCM. Dự án này có tổng mức đầu tư hơn 9.030 tỷ đồng, với mục tiêu chống ngập, chỉnh trang đô thị và phát triển giao thông thủy cho khu vực rộng lớn lên đến 14.900 ha.

Một góc dự án Xây dựng hạ tầng và cải tạo môi trường kênh Tham Lương - Bến Cát - rạch Nước Lên. Ảnh: TK.

Theo cập nhật mới nhất từ Chủ đầu tư - Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng hạ tầng đô thị TPHCM (Ban Hạ tầng), tính đến đầu tháng 9/2025, dự án có được những kết quả đáng ghi nhận với nhiều hạng mục chính đạt sản lượng cao.

Cụ thể, hạng mục xây dựng kè bờ kênh đạt 86,03% khối lượng, thi công cọc bê tông ly tâm đạt 81,06%, và xử lý nền đất yếu bằng cọc xi măng đất đạt 79,05%. Bên cạnh đó, dự án đã tổ chức thông xe kỹ thuật hai đợt với tổng chiều dài gần 15km đường hai bên bờ kênh, góp phần giải tỏa áp lực giao thông và tạo diện mạo mới cho nhiều khu vực.

Tuy nhiên, những con số ấn tượng này đang ẩn chứa một nguy cơ lớn khi nguồn cung vật liệu và mặt bằng không thể đáp ứng kịp thời.

Cụ thể, báo cáo của chủ đầu tư đã nêu chi tiết 2 điểm nghẽn gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến tiến độ dự án. Đầu tiên, dự án cần khoảng 1,4 triệu m³ cát để đắp nền đường và khoảng 755,300 m³ đá các loại. Tuy nhiên, nguồn cung hiện nay cực kỳ khan hiếm do nhiều dự án trọng điểm khác trên cả nước cũng đang đồng loạt thi công.

Thực tế, lượng vật liệu đã về công trường chỉ đạt khoảng 16% so với tổng nhu cầu, khiến các nhà thầu thi công hạng mục đường giao thông và hạ tầng kỹ thuật gặp rất nhiều khó khăn.

Dù có tới 69 nhà thầu tham gia ở 10 gói xây lắp chính, tiến độ dự án vẫn đang chậm so với kế hoạch đề ra. Ảnh: A.K

Điểm nghẽn thứ 2 là công tác giải phóng mặt bằng. Theo chủ đầu tư, dự án đã đi vào giai đoạn thi công những vẫn còn 14 trường hợp chưa bàn giao mặt bằng, thậm chí có trường hợp đã nhận bồi thường nhưng vẫn tái lấn chiếm.

Ban Hạ tầng TPHCM đã phải gửi văn bản kiến nghị UBND các địa phương tiếp tục vận động và có biện pháp xử lý dứt điểm để bàn giao mặt bằng trong tháng 9/2025.

Ngoài vướng mắc trên, dự án kênh Tham Lương - Bến Cát - rạch Nước Lên cũng đang gặp khó khăn trong việc di dời hạ tầng kỹ thuật và giải quyết pháp lý bãi đổ.

Theo báo cáo, nhiều trụ điện trung, hạ thế và cáp ngầm của Công ty Điện lực Tân Phú và Gò Vấp vẫn nằm trong phạm vi thi công. Bên cạnh đó, dù đã xác định 13 bãi đổ bùn đất, nhưng chủ đầu tư vẫn đang chờ Sở Nông nghiệp và Môi trường chấp thuận pháp lý. Ban Hạ tầng đang tiếp tục phối hợp với các bên liên quan để tháo gỡ những trở ngại này.

Trước những khó khăn trên, chủ đầu tư đã báo cáo và kiến nghị UBND TPHCM có những giải pháp tháo gỡ cấp bách. Để giải quyết vấn đề vật liệu, cần có cơ chế chỉ định các mỏ đá tại Bình Dương hoặc các tỉnh lân cận gồm Tây Ninh, Đồng Nai, Đồng Tháp, Vĩnh Long, An Giang, Cần Thơ để hỗ trợ bổ sung nguồn vật liệu.

Chủ đầu tư cũng kiến nghị cần sự vào cuộc quyết liệt hơn nữa của chính quyền địa phương để vận động, cưỡng chế và bàn giao mặt bằng sạch cho các đơn vị thi công.

Theo Chủ đầu tư, nếu những "nút thắt cổ chai" về vật liệu và mặt bằng không được tháo gỡ kịp thời, tiến độ hoàn thành của dự án cải tạo kênh dài nhất TPHCM sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng, đồng thời gây áp lực lớn lên nguồn vốn đã được bố trí.

Với nỗ lực của nhà thầu và chủ đầu tư là chưa đủ, mà cần sự đồng bộ và quyết tâm của toàn bộ hệ thống để dự án sớm hoàn thành, mang lại hiệu quả kinh tế - xã hội như kỳ vọng.

Tuấn Kiệt