Xem xét bổ sung 2 điều khoản dự thảo mới trong Luật dầu khí

Trong thời gian qua, việc phê duyệt kế hoạch phòng ngừa và ứng phó khẩn cấp sự cố môi trường đối với những công trình, doanh nghiệp đã và đang tiến hành hoạt động khai thác dầu khí hiện đang chỉ dừng lại trên giấy tờ. Việc này có thể gây nhiều hệ lụy về những tác động tới môi trường. Trước thực trạng này, Viện nghiên cứu chiến lược thương hiệu và cạnh tranh, và Hiệp hội Năng lượng sạch Việt Nam cùng các đơn vị liên quan đề xuất đưa vào bổ sung trong dự thảo mới đối với Luật dầu khí.

Kế hoạch phòng ngừa và ứng phó khẩn cấp sự cố môi trường cần được giám sát chặt chẽ từ cơ quan chức năng (Nguồn ảnh: Internet)

Nói về vấn đề này, tại Hội thảo "Hoàn thiện nội dung những chính sách về dầu khí" mới tổ chức tại Hà Nội, ông Phạm Văn Sơn, Giám đốc điều hành Trung tâm Ứng phó sự cố môi trường Việt Nam đã nhấn mạnh cần đưa thêm 2 điều khoản dự thảo luật, bao gồm: đối với các doanh nghiệp, các tổ chức tiến hành các hoạt động dầu khí cần xây dựng kế hoạch phòng ngừa và ứng phó khẩn cấp sự cố môi trường và nhận được sự phê duyệt của các cơ quan thẩm quyền (có thể là Bộ Công thương, Tập đoàn Dầu khí…); kế hoạch được phê duyệt sau đó cần được thực hành diễn tập định kỳ hàng năm để đảm bảo tính thực tiễn khi sự cố thực sự xảy ra nếu có.

Cũng theo ông Sơn nhận định, nhiều kế hoạch như kế hoạch ứng phó sự cố hóa chất, ứng phó sự cố tràn dầu, sự cố chất thải… sau khi làm xong được phê duyệt hiện đang được xem như một thủ tục hành chính đối với chính doanh nghiệp cũng như cơ quan quản lý.

Hội thảo về luật dầu khí sửa đổi "Hoàn thiện nội dung những chính sách về dầu khí"

Theo TS. Nguyễn Quốc Thập, Chủ tịch Hội Dầu khí Việt Nam, những hoạt động khai thác dầu khí, từ các hoạt động rung nổ địa trấn nhỏ đến khoan và hoạt động khai thác luôn được đơn vị này đánh giá những tác động tới môi trường, tất cả quy trình này đều được thanh tra, giám sát chặt chẽ. Những hoạt động này đều đã được thực hiện theo 1 quy trình bắt buộc đối với những hợp đồng dầu khí. Đến nay, Việt Nam chưa xảy ra bất kể một vụ vi phạm nghiêm trọng nào bị phạt về vấn đề không tuân thủ. Hoạt động rơi vãi xăng dầu trên biển có rất nhiều nguyên nhân. Do Biển Đông của chúng ta nằm trong khu vực các hoạt động giao thương quốc tế lớn, tàu bè đi lại nhiều dẫn đến môi trường biển bị đe dọa. Tất cả các sự cố như đường ống bị bục, khí thoát ra ngoài đều có báo cáo với cơ quan chức năng để cùng vào cuộc xử lý. Cho đến thời điểm hiện tại, riêng về công tác đánh giá, giám sát thực hiện và sau thực hiện đều đang được thực hiện đầy đủ và chặt chẽ.

Tuy nhiên, PGS.TS Nguyễn Cảnh Nam, Hội Khoa học và Công nghệ mỏ Việt Nam cho rằng, vấn đề trên cần được quy định cụ thể vào trong Luật dầu khí với những vấn đề liên quan tới sự cố môi trường. Đồng thời, cần thiết kế luật theo tư duy tăng thu hút đầu tư, nhà đầu tư trong thăm dò khai thác dầu khí. Đồng thời, cần làm rõ các khái niệm dự án mới, dự án mở rộng, dự án ưu đãi đặc biệt, dự án trong chuỗi để để áp dụng chính sách ưu đãi trong hoạt động xuất - nhập dầu khí, tránh trường hợp bị lùng nhùng, lạm dụng và khó xử lý.

Chuyên gia kinh tế, Tiến sĩ Nguyễn Minh Phong đề xuất bổ sung quy định về những ưu đãi với các nhà đầu tư

Đối với góc độ là một chuyên gia kinh tế, TS Nguyễn Minh Phong đã đưa ra một số đề xuất đối với dự thảo luật như cần thiết kế bổ sung quy định về tước bỏ ưu đãi với nhà đầu tư trong trường hợp nào, phòng trường hợp bị lạm dụng ưu đãi. Ưu đãi phải có nguyên tắc, có quy định việc thu hồi ưu đãi nếu sai phạm, không tuân thủ các quy định. Ông cũng đề xuất nên giảm thuế thu nhập doanh nghiệp từ 25% xuống còn 20%; tăng thuế xuất khẩu lên gấp đôi, nếu không lại xảy ra câu chuyện “mua đắt mua rẻ”. Đồng thời, phải đặc biệt chú ý tới vấn đề đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia và và an ninh quốc phòng.

Bảo Trâm