Ba Lan với tư cách tiền đồn của NATO đã đầu tư rất mạnh vào phương tiện chiến đấu cơ giới, trong đó trọng tâm của nước này là những xe tăng Leopard 2PL.
Warsaw nắm trong tay lực lượng tăng thiết giáp hùng hậu, được đào tạo bài bản và sức mạnh theo đánh giá là hàng đầu châu Âu.
Có một điều thú vị, đó là mặc dù đã tự chế tạo được xe tăng chiến đấu chủ lực (MBT) PT-91, tuy nhiên mũi nhọn của lực lượng tăng thiết giáp Ba Lan vẫn là những chiếc Leopard 2A4 mua từ Đức.
Cần nhắc lại vào năm 2002, Warsaw đã ký hợp đồng mua lại 128 chiếc Leopard 2A4 từ Quân đội Đức, những chiếc MBT nói trên có tuổi đời 25 - 27 năm và tình trạng kỹ thuật được đánh giá khá tốt.
Nhưng ngay từ khi Ba Lan ký hợp đồng mua sắm đã liên tiếp xuất hiện rắc rối, đầu tiên là việc dịch tài liệu kỹ thuật bị phát giác do bên thứ ba thực hiện với tiền công lên tới 200 triệu Zloty (tương đương 2,6 triệu USD), một mức giá bị xem là quá cao.
Tuy vậy chi phí trên chỉ là phần nhỏ so với số tiền mà những chiếc Leopard 2A4 này đã lấy đi từ ngân sách quốc phòng Ba Lan.
Warsaw cho rằng các xe tăng nói trên mới chỉ bị hao mòn 25 - 30% và có thể sử dụng bình thường thêm ít nhất là 10 năm nữa, tuy nhiên từ khi nhận xe cho đến lúc phải đại tu trong năm 2011 thì chúng mới vào biên chế được hơn 5 năm.
Ngoài các thành phần có độ hao mòn cao như nòng pháo, hệ thống truyền động thì khi tiến hành đại tu, Ba Lan phát hiện ra nhiều vấn đề như kính ngắm ảnh nhiệt của pháo thủ và trưởng xe và nhiều thành phần của hệ thống kiểm soát hỏa lực đã gần hết thời gian khai thác.
Vướng mắc ở chỗ các thiết bị này từ lâu đã không còn được sản xuất, cho nên Quân đội Ba Lan đã quyết định nâng cấp toàn diện các xe tăng Leopard 2A4 lên chuẩn Leopard 2PL.
Gói nâng cấp tập trung vào vào kính ngắm, giáp trước, thân xe và gầm xe. Tuy nhiên việc bổ sung các tấm thép vào gầm để chống mìn đã bị loại bỏ vì sẽ làm trọng lượng tăng vọt lên 59,5 tấn tương đương Leopard 2A5, bắt buộc phải gia cố hệ thống treo dẫn tới làm tăng chi phí.
Chương trình hiện đại hóa còn yêu cầu thay hệ thống ổn định nòng pháo thủy lực bằng điện, giảm thiểu khả năng xe cháy khi xe bị trúng đạn, bổ sung camera lùi và động cơ điện phụ trợ.
Ngoài ra còn một gói mở rộng, bao gồm nâng cấp thiết bị liên lạc, tích hợp tháp súng máy điều khiển từ xa, điều hòa không khí cho tổ lái, khối tản nhiệt cho thiết bị điện tử. Yêu cầu chung là chi phí của Leopard 2PL sau nâng cấp chỉ được bằng một nửa Leopard 2A6.
Sau nhiều cuộc đấu thầu, cuối cùng hợp đồng nâng cấp 128 xe Leoaprd 2A4 đã được ký kết vào năm 2015, nhà thầu chính là một công ty Ba Lan cùng đối tác Đức, thời hạn hoàn thành công việc là vào năm 2020.
Giá trị hợp đồng nâng cấp lên tới 575 triệu USD, tính ra mỗi chiếc Leopard 2PL yêu cầu 4,5 triệu USD tiền hiện đại hóa, chưa kể chi phí mua sắm ban đầu, đắt hơn cả T-90M Proryv-3 sản xuất mới của Nga.
Mặc dù vậy, cho đến nay vẫn chưa có thông tin gì từ Ba Lan về việc họ đã kết thúc quá trình nâng cấp những cỗ chiến xa nói trên, chính phủ nước này vì vậy đang hứng chỉ trích trước nguy cơ chiến sự Ukraine lan rộng sang đất của họ.
Bạch Dương