Xe hybrid tại Việt Nam - nhiều cơ hội nhưng cũng lắm chông gai
Khách Việt đang có nhiều lựa chọn xe hybrid nhưng giá bán cao cùng trở ngại nguồn cung khiến doanh số nhóm xe này trồi sụt từ đầu năm.
Kể từ năm 2024, lần đầu tiên báo cáo thường kỳ của Hiệp hội các nhà sản xuất ôtô Việt Nam (VAMA) công khai doanh số chi tiết của những phiên bản hybrid, thay vì gộp chung dưới tên từng dòng xe.
Nhờ đó, mức độ đóng góp của phiên bản hybrid vào doanh số của từng dòng xe được thể hiện rõ ràng, phần nào cũng là thước đo cho mức độ quan tâm mà thị trường dành cho xe hybrid tại Việt Nam.
Đa dạng số lượng, sức bán trồi sụt
Nhóm xe hybrid ở Việt Nam có công bố doanh số bao gồm Suzuki Ertiga Hybrid, Honda CR-V e:HEV RS, Toyota Innova Cross HEV, Toyota Yaris Cross HEV, Toyota Corolla Cross 1.8HEV, Toyota Camry 2.5HV, Toyota Corolla Altis 1.8HEV, Toyota Alphard HEV cùng với Kia Sorento HEV/PHEV.
Ngoài ra, một số lựa chọn xe hybrid khác trên thị trường còn có Nissan Kicks, Haval H6 cùng biến thể hybrid của Suzuki XL7 vừa ra mắt hồi tháng trước. Ở thế hệ mới vừa trình làng, Hyundai Santa Fe đã không còn tùy chọn động cơ hybrid.
Từ đầu năm, sức bán của nhóm xe này tương đối trồi sụt. Diễn biến doanh số của các xe hybrid tạo thành đường đồ thị hình sin, với đỉnh doanh số 925 xe xác lập vào tháng 5 và thấp điểm diễn ra hồi tháng 2, lượng tiêu thụ 204 xe.
Trong tháng 8, doanh số các xe hybrid ở Việt Nam đạt 465 xe, trong đó Suzuki Ertiga Hybrid, Toyota Corolla Altis 1.8HEV và Toyota Alphard HEV là những cái tên trắng doanh số.
Đáng chú ý, Suzuki Ertiga Hybrid dù không ghi nhận doanh số trong tháng 8 nhưng vẫn đang là mẫu xe hybrid sở hữu sức bán tốt nhất từ đầu năm.
Sau 8 tháng, đã có 1.200 xe Suzuki Ertiga Hybrid đến tay khách Việt. Lượng tiêu thụ Toyota Innova Cross HEV trong cùng kỳ đạt 1.046 xe, còn doanh số Honda CR-V e:HEV RS là 922 xe.
Lượng tiêu thụ trồi sụt của nhóm xe Hybrid tại Việt Nam phần nào chịu ảnh hưởng từ nguồn cung. Trao đổi với Tri thức - Znews, tư vấn bán hàng tại một đại lý Toyota khu vực TP.HCM từng xác nhận Innova Cross HEV thường xuyên rơi vào cảnh khan hàng kể từ thời điểm ra mắt.
Nissan Kicks cũng không còn phiên bản E tại Việt Nam, hay Suzuki Ertiga Hybrid cũng từng không có xe phiên bản MT để bán cho khách hàng.
Thế khó của xe hybrid
Có thể nói xe hybrid nhận được không ít sự quan tâm của khách Việt. Cùng với xe điện, đây là nhóm xe xanh được cho là tương lai của công nghiệp ôtô thế giới, hứa hẹn giúp giảm khí thải và tăng hiệu suất sử dụng. Tại Việt Nam, về cơ bản các mẫu xe hybrid dù thời gian gần đây có khá nhiều mẫu xe mới góp mặt, nhưng vẫn đối mặt với hàng loạt khó khăn.
Hiện, dải sản phẩm hybrid của Toyota đều là loại Full-Hybrid, tức cho phép xe vận hành thuần điện một quãng ngắn vài km. Loại động cơ này cũng tương tự trang bị trên Haval H6 Hybrid.
Động cơ trên Suzuki Ertiga Hybrid và Suzuki XL7 Hybrid là loại Mild-Hybrid, tức motor điện chỉ làm nhiệm vụ hỗ trợ cho quá trình khởi động và tăng tốc của xe.
Ở nhóm xe plug-in hybrid (PHEV), thị trường Việt có duy nhất Kia Sorento, giá bán khởi điểm 1,399 tỷ đồng.
Nissan Kicks là một mẫu xe lai xăng-điện tương đối khác biệt, trong đó động cơ xăng sẽ làm việc như một nguồn sạc phục vụ cho pin và motor điện.
Nhóm Mild-Hybrid điển hình với Suzuki XL7 Hybrid, mức tiêu thụ nhiên liệu của mẫu xe gầm cao 7 chỗ cỡ nhỏ đạt 5,36-6,81 lít/100 km, tuy có thấp hơn nhưng không quá khác biệt so với mức tiêu thụ nhiên liệu 5,47-7,99 lít/100 km trên phiên bản thuần xăng.
Ưu thế không qua rõ rệt, nhóm xe này không mấy khác biệt so với lựa chọn xe xăng thông thường, từ đó chỉ có thể cạnh tranh bằng giá rẻ.
Với nhóm Full-Hybrid như Toyota Yaris Cross HEV, mức tiêu thụ nhiên liệu trung bình được công bố trong khoảng 3,56-3,8 lít/100 km, còn phiên bản thuần xăng sở hữu mức tiêu thụ nhiên liệu trung bình cao hơn, từ 5,1 lít/100 km ngoài đô thị đến 7,41 lít/100 km trong điều kiện đô thị.
Công nghệ cao hơn và giá cũng cao hơn, nhóm xe này cơ bản vẫn có đối tượng khách hàng riêng và nếu có đủ nguồn cung sản phẩm, đây có thể sẽ là nhóm xe được yêu thích nhờ tiết kiệm nhiên liệu, vận hành êm ái, hiệu suất tốt hơn và thậm chí có thể di chuyển thuần điện ở quãng ngắn. Tuy nhiên tình trạng khan hàng đã kéo dài khiến không phải khách hàng nào cũng muốn chờ đợi.
Nissan Kicks được công bố sở hữu mức tiêu thụ nhiên liệu 2,2 lít/100 km, tức gần bằng thông số ghi nhận trên một vài mẫu xe tay ga tại Việt Nam. Tuy nhiên, mức tiêu thụ nhiên liệu này của Nissan Kicks chỉ đạt được trong môi trường đô thị, sẽ tăng lên cao nhất 6,1 lít/100 km khi vận hành xe ngoài đô thị.
Nhóm xe như Kicks rất phù hợp với môi trường giao thông đô thị nhờ sự tối ưu hiệu suất ở dải tốc độ thấp, tuy nhiên lại tốn nhiên liệu hơn khá nhiều khi chạy tốc độ cao, đây là điểm yếu lớn và khó khắc phục, trừ khi hãng xe đưa ra một sản phẩm có thiết kế thuần đô thị.
Ở Việt Nam, hybrid thường được định vị như là phiên bản cao của một dòng xe, một vài trang bị hoặc tính năng chỉ xuất hiện trên biến thể hybrid của các dòng xe. Điều này khiến giá nhiều mẫu xe tăng cao và đôi khi mang yếu tố "kích cầu" nhằm bán các phiên bản khác.
Ví dụ, tấm che nắng chỉnh điện, loa cao cấp hay cốp điện và chức năng "đá cốp" chỉ có trên Toyota Yaris Cross HEV. Hay chỉ khi chọn mua Toyota Innova Cross HEV, khách hàng mới có đèn chiếu sáng ban ngày, cửa sổ trời toàn cảnh và gói an toàn Toyota Safety Sense.
Đèn pha thích ứng thông minh, cảm biến đỗ xe phía trước hay 12 loa Bose cũng là những trang bị chỉ có mặt trên Honda CR-V e:HEV RS.
Chiến lược này có thể giúp khách hàng chuyển hướng quan tâm sang nhóm xe hybrid, nhưng có lẽ chủ yếu vì trang bị, tiện nghi của xe hơn là mối quan tâm về công nghệ hybrid hay mức độ tiết kiệm nhiên liệu, bảo vệ môi trường.
Chờ đợi sản phẩm đột phá
Số lượng xe PHEV đang chiếm tỷ trọng quá nhỏ tại Việt Nam, đây là nhóm xe chiến lược đang được nhiều hãng đầu tư phát triển và có thể sẽ là sản phẩm thay thế cho cả xe xăng cũng như xe điện trong tương lai.
PHEV vốn là dòng xe có giá cao hơn cả trong số các xe hybrid do cấu trúc phức tạp nhất. Trên thực tế, Kia Sorento PHEV cũng đang sở hữu giá bán cao nhất trong toàn bộ phiên bản của mẫu SUV cỡ D.
Qua trải nghiệm thực tế, Sorento PHEV có thể di chuyển khoảng 700 km trước khi cạn kiệt cả xăng lẫn điện và khoảng 70 km hoạt động thuần điện.
Một số mẫu xe hybrid ở tầm hoạt động 800-1200 km cũng được hé lộ sẽ xuất hiện tại Việt Nam trong năm 2025. Quãng đường di chuyển chưa ấn tượng và giá cao, nhóm xe này nhiều khả năng vẫn sẽ ế ẩm như những sản phẩm đã ra mắt.
Fulwin T10 của tập đoàn Chery được tuyên bố đã lập kỷ lục thế giới Guinness về quãng đường di chuyển dài nhất mà một chiếc PHEV có thể hoạt động. Mẫu SUV lai xăng điện này hoàn thành quãng đường 2.169,641 km mà không cần đổ thêm xăng hay sạc pin.
Chery được đồn đoán sẽ sớm đưa "kỷ lục gia" này về Việt Nam, song hành cùng các dòng xe thương hiệu Omoda và Jaecoo. Nếu thông tin này là chính xác, thị trường Việt sẽ có thêm lựa chọn xe hybrid với thông số khá hấp dẫn.
Giá bán của Fulwin T10 khi về Việt Nam nhiều khả năng sẽ ở mức khá cao. Tại Trung Quốc, phiên bản 200 4WD Flagship Edition của Fulwin T10 có giá bán quy đổi xấp xỉ 32.000 USD.
Nhìn chung, các dòng xe PHEV thế hệ mới dù có giá bán cao nhưng được đánh giá sở hữu phạm vi hoạt động tối đa trội hơn đáng kể so với xe thuần điện, thậm chí cả xe xăng. Đây là một yếu tố giúp PHEV hấp dẫn hơn so với các biến thể hybrid khác và có thể khiến người dùng Việt cân nhắc.
Nhóm xe hybrid cũng đang đứng trước cơ hội mở rộng thị phần tại Việt Nam. Trong nội dung Dự thảo Chiến lược phát triển ngành công nghiệp ôtô Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, Bộ Công Thương đã đề xuất giảm lệ phí trước bạ cho xe thuần điện (BEV) cùng với các xe hybrid.
Cùng với những hỗ trợ, công nghệ hybrid và công nghệ pin cũng đang được phát triển mạnh trên thế giới và giá xe PHEV có thể sẽ giảm trong tương lai 2-3 năm tới. Đó mới là thời điểm xe hybrid bùng nổ tại Việt Nam, nếu như các hãng xe quyết tâm mang về các sản phẩm tốt nhất.