Xây dựng Quân đội ta 'tinh, gọn, mạnh' - nhìn từ Army Games 2021 -Bài 2: Nửa phút làm nên lịch sử chiến hạm
Army Games 2021 - Hội thao Quân sự lớn nhất toàn cầu năm nay có phần thi đặc biệt mang tên Cúp biển. Cũng lần đầu tiên, Quân đội ta tham gia thi nội dung này khi cử biên đội tàu hộ vệ tên lửa hiện đại nhất ra đấu trường quốc tế.
Đối thủ của chúng ta ở môn thi Cúp biển có hai cường quốc quân sự trong top mạnh nhất toàn cầu: Nga và Trung Quốc. Cùng tham gia suốt hải trình vạn dặm cùng biên đội tàu và những giây phút gay cấn ở đấu trường Cúp biển, chúng tôi đã ghi nhận được ý chí, bản lĩnh và trí tuệ Việt Nam. Làm chủ vũ khí trang bị, tiến thẳng lên hiện đại không chỉ là khẩu hiệu mà thực tiễn đua tài với các cường quốc hải quân chính là thước đo chân lý lớn nhất. Chiến công ở đấu trường Cúp biển ở lần thi đầu tiên của Đội tuyển Hải quân nhân dân (HQND) Việt Nam cho thấy chủ trương đầu tư cho một số quân binh chủng tiến thẳng lên hiện đại đã mang về những trái ngọt xứng đáng.
Khát vọng trên từng cánh sóng
Đúng 7 giờ 30 phút sáng 13-7, tại Quân cảng Cam Ranh (tỉnh Khánh Hòa), Biên đội tàu hộ vệ tên lửa 015-Trần Hưng Đạo và 016- Quang Trung lần lượt kéo 3 hồi còi dài chào cảng rẽ sóng ra khơi bắt đầu chuyến hải trình trên biển với chặng đường hơn 4.600 hải lý trong thời gian hơn 2 tháng. Trên mặt boong tàu, những thủy thủ đứng nghiêm chào cảng, chào quê hương mến yêu.
Đại tá Trịnh Xuân Tùng, Phó tư lệnh Vùng 4 Hải quân, Trưởng đoàn công tác nói với chúng tôi:
- Đây là lần đầu tiên HQND Việt Nam tham gia thi đấu trên đấu trường quốc tế và tham dự Lễ duyệt binh tàu hải quân kỷ niệm 325 năm thành lập Hải quân LB Nga với đội hình tàu hiện đại nhất. Đây là cơ hội để cán bộ, thủy thủ giao lưu học hỏi, trao đổi kinh nghiệm, tăng cường hiểu biết và mang nhiều thông điệp hòa bình hữu nghị khác.
Biên đội tàu lướt trên mặt biển khá êm ả hướng về phía Đông và vào vùng biển quốc tế. Biển lặng là thế, nhưng biên đội tàu vừa qua khỏi vùng biển Hoàng Sa của Việt Nam và hướng về khu vực eo biển Đài Loan (Trung Quốc) thì thời tiết chuyển xấu, biển động dữ dội. Những đợt sóng lớn, trời mưa to và gió thổi sàn sạt trên mặt boong. Mũi tàu lúc trồi lên, lúc thụp xuống so với đỉnh sóng với độ cao từ 2 đến 3,5m. Biên đội tàu vẫn vững vàng di chuyển như thi gan với sự cuồng nộ của biển cả, hướng theo lộ trình đi qua eo biển Đài Loan (Trung Quốc), qua vùng biển Hàn Quốc, biển Nhật Bản rồi chếch lên vùng Viễn Đông LB Nga.
Cán bộ, chiến sĩ trên biên đội tàu lần này phần lớn đều ở độ tuổi khá trẻ trẻ, đa số từ 22 đến 35 tuổi. Họ yêu con tàu của mình và ăm ắp những khát vọng cống hiến. Có khá nhiều cán bộ, chiến sĩ đã từng học tập, làm việc tại LB Nga. Đại úy Nguyễn Duy Phong, Đội trưởng Đội tuyển đấu tranh bảo vệ sức sống tàu có 6 năm học tập ở LB Nga chia sẻ: “Nước Nga để lại nhiều ấn tượng và kỷ niệm sâu sắc đối với tôi. Cuốn tiểu thuyết “Thép đã tôi thế đấy” của nhà văn Nicolai A. Ostrovsky như tiếp thêm sức mạnh tinh thần, ý thức về những khát vọng, cống hiến của tuổi trẻ đối với Tổ quốc. Trở lại Nga lần này, chúng em quyết tâm giành thành tích cao nhất, khẳng định Hải quân Việt Nam không thua kém bạn bè”.
Quả thực để giành giải cao đối thủ là những cường quốc dạn dày kinh nghiệm, bề dày lịch sử hải quân hàng trăm năm, với hệ thống phương tiện, vũ khí hiện đại bậc nhất là điều vô cùng khó khăn, thậm chí nhiều người không dám nghĩ đến chiến thắng của đội tuyển HQND Việt Nam trong lần đầu tiên tham dự môn thi Cúp biển. Tôi tin tưởng nhưng vẫn lo lắng, đợi chờ...
Thép đã tôi thế đấy
Tàu vừa đi vừa hoạt động huấn luyện, rèn luyện thể lực theo các nội dung thi đấu tại Army Games suốt hải trình. Trên buồng hành trình, kíp cán bộ, chiến sĩ huấn luyện kỹ năng hàng hải. Dưới mặt boong, kíp thi đấu nội dung đấu tranh bảo vệ sức sống tàu và kíp thi đấu kỹ năng cứu hộ thực hành mang mặc đồ chuyên dụng, tập thể lực, huấn luyện phối hợp xử lý tình huống chống chìm tàu thông qua các mô hình giả lập.
Khi đến TP Vladivostok, LB Nga, nơi vùng biển, vùng đất, khí hậu cách xa quê nhà hàng nghìn dặm với những đặc thù khác nhau đã đặt ra không ít khó khăn, thách thức đối với các đội tuyển.
Thời tiết tháng 8 ở nước bạn thất thường, trời có lúc nắng, lúc mưa, oi bức đến khó tả. Hằng ngày, các đội phải di chuyển bằng tàu nhỏ vượt sóng to gió lớn trên biển, sau đó đến địa điểm huấn luyện ở trên bờ. Mặc cho nắng trưa gay gắt đổ xuống. Mặc cho cơn mưa bất chợt kéo đến làm ướt sũng người. Hình ảnh các tuyển thủ Việt Nam tranh thủ từng giờ, từng phút miệt mài luyện tập. Họ mang trên mình bộ đồ cứu hộ chuyên dụng nặng trịch đến hàng chục kg lao xuống mặt nước, dũng mãnh rướn mình, lướt nhanh trên mặt nước bơi đến xuồng cứu hộ. Cùng phối hợp tạo sức mạnh đồng bộ đưa xuồng về đích trong thời gian ngắn nhất. Trên bờ, nhiều người dân Nga tập trung theo dõi tán dương, cảm phục.
Tại khu vực huấn luyện của Trung tâm thể dục thể thao dưới nước thuộc Hạm đội Thái Bình Dương của Hải quân LB Nga, các tuyển thủ miệt mài luyện tập mặc cho nắng trưa gay gắt đổ xuống. Mặc cho cơn mưa bất chợt kéo đến làm ướt sũng người. Khi lao xuống dưới mặt nước ở khu huấn luyện, họ như những kình ngư trong bộ đồ cứu hộ, cứu nạn cồng kềnh, có trọng lượng hàng chục cân, dũng mãnh rướn mình, lướt nhanh trên mặt nước bơi đến xuồng cứu hộ. Mỗi người sau khi cố định vị trí trên xuồng đã hợp lực, khôn khéo, dồn sức dùng mái chèo và sử dụng tay khua nước tạo sức mạnh tổng hợp, đồng bộ đưa xuồng về đích trong thời gian ngắn nhất. Thực hiện bài tập ấy, chỉ cần một tuyển thủ thực hiện sai một thao tác cũng sẽ bị trừ điểm, gây mất thời gian và làm chậm sự phối hợp của kíp thi đấu. Trung úy Nguyễn Khắc Quân, Đội trường Đội tuyển kỹ năng cứu hộ cho biết:
- Bài tập kỹ năng cứu hộ đòi hỏi các tuyển thủ có thể lực phải thực sự khỏe mạnh, nhanh và phối hợp tốt. Thời gian tính bằng giây đồng hồ, để không bị trừ điểm thì thao tác cũng phải chuẩn xác, không được phép sai sót.
Yêu cầu và cường độ huấn luyện chống chìm trong nội dung đấu tranh bảo vệ sức sống tàu cũng đòi hỏi rất cao. Thời gian phải tận dụng từng tích tắc của giây vì chỉ hơn nửa phút là phải hoàn thành bài thi. Thành tích của các đội tuyển bạn ở các kỳ thi Army Games trước đây quả thực là một áp lực và sức ép lớn đối với đội chống chìm của HQND Việt Nam. Thế nhưng theo dõi các buổi tập, những sĩ quan Nga ở Trung tâm huấn luyện chống chìm của Hạm đội Thái Bình Dương LB Nga đều vô cùng ngạc nhiên trước sự tự tin, nỗ lực huấn luyện của đội tuyển Việt Nam. Khoang huấn luyện chỉ rộng khoảng 6m2 với chiều ngang chưa đến 2m, chiều dài khoảng 3m, được thiết kế mô phỏng như bên trong một chiến hạm. Trong không gian chật hẹp ấy, đội tuyển gồm 5 thành viên thực hiện kỹ năng, năng lực xử lý tình huống, bịt các lỗ thủng với áp lực nước phun khoảng 3kgf/cm2 trong thời gian ngắn nhất.
Khác với trên bờ, huấn luyện các môn thi bắn pháo, kỹ năng hàng hải gắn với phương tiện, VKTBKT hiện đại ở khu vực biển của nước bạn lại khó khăn bội phần. Khó khăn, thử thách càng lớn khi mỗi ngày tàu vượt những con sóng lừng, vào ra khu vực vịnh Sừng Vàng để khảo sát, luyện tập, bắn đạn thật và xây dựng các kế hoạch, phương án theo nội dung môn thi đấu.
Trung tá Nguyễn Văn Đồng, Phó lữ đoàn trưởng-Tham mưu trưởng Lữ đoàn 162, Vùng 4 Hải quân, Đội trưởng Đội tuyển HQND Việt Nam cho biết: Các tàu, kíp thi đấu huấn luyện, bắn đạn thật trên biển đều đạt kết quả rất cao, các tuyển thủ đã đồng bộ khí tài, khai hỏa đúng thời điểm để đạn pháo chụm mục tiêu. Đây là sự đột phá bởi khi huấn luyện trong nước, không có điều kiện bắn đạn thật nhiều như các đội bạn song lần bắn đạn thật tại LB Nga đã giúp chúng tôi hoàn thiện kỹ năng và tự tin rất lớn ở chính mình.
Chiến thắng cổ vũ niềm tin ở sức mạnh của chính mình
Trong 5 nội dung của môn thi Cúp biển có điểm chung là phải hoàn thành bài thi với thời gian ngắn nhất, có những phần thi chỉ cần chênh nhau một vài tích tắc của giây cũng mang về chiến thắng. Bởi thế sức mạnh tổng hợp và thao tác chuẩn xác, phối hợp phải ở mức cao nhất, không được phép sai sót. Môn kỹ năng cứu hộ đòi hỏi các tuyển thủ vừa mang mặc đồ cứu hộ nhanh, bơi giỏi, thể lực tốt, hiệp đồng trên xuồng chặt chẽ, đồng bộ để tạo sức mạnh tập thể, đảm bảo hoàn thành bài thi nhanh nhất.
Tàu 016 Quang Trung tham gia thi đấu trong điều kiện thời tiết biển động, sóng lừng dâng cao xô từng đợt trên mặt biển, gió quất sàn sạt cấp 5-6 ở Trường bắn trên vịnh Fetra Velicogo, TP Vladivostok. Điều kiện thời tiết khác so với dự đoán của đội tuyển, tạo thêm áp lực vô cùng lớn. Hai đối thủ tham gia thi đấu là nước chủ nhà LB Nga và Trung Quốc có nhiều kinh nghiệm thi đấu quốc tế, có điều kiện làm quen với các trang thiết bị, dụng cụ thi đấu, quen thời tiết, khí hậu, vùng biển… Vượt lên tất cả những trở ngại, Tàu 016-Quang Trung lướt đi trên mặt biển theo tuyến bắn pháo AK-176 với tốc độ 12 hải lý/giờ. Tàu Việt Nam di chuyển với vận tốc này khiến các thành viên tổ trọng tài tỏ vẻ nghi ngại, vì thực hiện bắn mục tiêu là vô cùng khó. Trong những khoảnh khắc căng như dây đàn, kíp pháo thủ và radar đã tính toán kỹ lưỡng các chi tiết, điều kiện để hiệu chỉnh, xác định thời điểm khai hỏa những viên đạn pháo bay trúng đích ở cự ly trong khoảng cách chừng 8 - 9,6km. Trên màn hình radar, những tia lửa tóe lên liên tiếp ở mục tiêu. “Trúng rồi. Trúng rồi” - tiếng của nhiều người vang lên sau khi những loạt đạn liên tiếp trúng mục tiêu. Tàu 016 cơ động nhanh về đích. Niềm vui như vỡ òa trên tháp pháo, trên boong tàu về màn trình diễn ấn tượng trong sự ngạc nhiên của phía đội tuyển Nga và Trung Quốc. Kết quả chung cuộc đã vượt lên hai đội tuyển Nga và Trung Quốc, giành giải Nhất nội dung thi bắn pháo AK-176.
Ở nội dung thi đấu chống chìm, Đội tuyển Việt Nam đã thi đấu xuất sắc, gay cấn, sát sao ở từng điểm số và có kết quả chung cuộc đạt thành tích đồng giải Nhất với đội tuyển nước chủ nhà LB Nga. Đội tuyển Nga bước vào thi đấu trước và đạt kết quả rất cao, với thời gian 47,84 giây, mực nước 10,4cm. Kết quả này tưởng chừng như đội tuyển Việt Nam khó có thể vượt qua vì có ít lợi thế hơn.
Khi đồng hồ bấm giờ bắt đầu, 5 tuyển thủ của Việt Nam như “đốt cháy” mình trong khoang thi đấu, tận dụng tối đa từng tích tắc, khoảnh khắc của giây đồng hồ. Ở bên ngoài không gian như đông cứng lại. Chúng tôi như cảm nhận những tích tắc của giây đồng hồ chầm chậm qua một cách rõ nhất. Tiếng gầm của hệ thống động cơ phun nước, tiếng nước phun xối xả, ào ạt trắng xóa không thể thấy rõ các tuyển thủ.
- 48,24 giây, mực nước 10,2cm. Sau khi kết quả được tổ trọng tài công bố, tiếng hò reo vang dội cả khu vực thi đấu. Những người bạn Nga, quan sát viên các nước bắt tay chúc mừng, trầm trồ với kết quả đáng kinh ngạc của đội tuyển Việt Nam. Dù thời gian nhiều hơn đội bạn vài tích tắc nhưng đội tuyển Việt Nam lại có điểm số về mực nước ngập trong khoang huấn luyện thấm hơn, kết quả chung cuộc của hai đội ngang bằng nhau ở mức 38 điểm, cùng đạt thành tích đồng giải Nhất nội dung chống chìm.
Theo Đại tá Nguyễn Văn Ngân, Phó Tham mưu trưởng Vùng 4 Hải quân, Phó trưởng Đoàn công tác, ĐTBVSST là hoạt động có tính cốt yếu, mang tính sống còn và là nhiệm vụ trọng yếu buộc 100% cán bộ, chiến sĩ trên chiến hạm. Năng lực này của ta lâu nay đã áp dụng với nhiều phương pháp, sát yêu cầu nhưng để đi thi thố thì đây là lần đầu tiên. Yêu cầu của môn thi cũng quá cao, chỉ chưa đến 1 phút để hoàn thành. Với thành tích đạt giải Nhất ở nội dung thi này, chúng ta có thể khẳng định HQND Việt Nam đã đạt trình độ cao, chủ động xử lý được các tình huống xấu trên biển, đảm bảo cho sức sống cho những chiến hạm hiện đại được bảo vệ xuyên suốt, sẵn sàng chiến đấu và hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền biển đảo thiêng liêng của Tổ quốc.
Ở phần thi kỹ năng cứu hộ cũng diễn ra vô cùng hấp dẫn và kịch tính, ngang tài ngang sức giữa đội tuyển Việt Nam với đội tuyển nước chủ nhà LB Nga. Chỉ hơn 1 phút kể từ khi bắt đầu, tuyển thủ đầu tiên của Đội tuyển Hải quân Việt Nam đã bơi đến xuồng cứu hộ. 5 tuyển thủ sau khi cố định vị trí đã tổng lực khua mái chèo và sử dụng tay đưa phao vào bờ. Bài thi được hoàn thành trong thời gian 2 phút 10 giây. Kết quả này đã gây nhiều sức ép đối với đội tuyển của bạn có nhiều áp lực, vì chỉ trong thời gian ngắn đó, mà thực hiện được hàng loạt phân đoạn của nội dung thi như thế thì đòi hỏi năng lực và trình độ, kỹ năng thuần thục, thể lực cực kỳ chuẩn xác và mạnh mẽ. Đội tuyển bạn ngay sau đó đã thực hiện bài thi của mình và hoàn thành với thời gian 2 phút 17 giây. Dù đội tuyển Việt Nam có thời gian thực hiện bài thi ít hơn nhưng dựa trên kết quả thời gian và phân tích sự chuẩn xác của các thao tác, yêu cầu theo quy chế thi đặt ra, tổ trọng tài đã công bố kết quả hai đội đã có số điểm quân bình ngang bằng nhau và cùng đạt thành tích đồng giải Nhất ở nội dung thi sử dụng phương tiện cứu hộ.
Dấu ấn lịch sử trên đấu trường quốc tế
Đại tá Trịnh Xuân Tùng, Phó tư lệnh Vùng 4 Hải quân, Trưởng đoàn công tác, cho biết: Với thành tích huy chương Bạc toàn đoàn môn thi Cúp biển, trong đó chúng ta đứng thứ nhất và đồng giải nhất ở nhiều nội dung thi. Đặc biệt là bắn pháo đối hải AK-176 đã giúp chúng ta giành được giải Nhất quý giá trước sự khâm phục của bạn bè quốc tế. Cần phải nhấn mạnh việc chúng ta thi đấu đạt kết quả tốt đã thể hiện chất lượng của công tác huấn luyện, khả năng SSCĐ, khả năng làm chủ VKTBKT của HQND Việt Nam.
Thượng úy Myo Thu Kyaw, Hạm đội số 1, Hải quân Myanmar, quan sát viên tại môn thi “Cúp biển” cho chúng tôi biết: Việt Nam và Myanmar cùng là quốc gia thành viên ASEAN nên tôi và đồng nghiệp đi cùng cũng là cổ động viên nhiệt tình của các bạn. Tôi rất ấn tượng với những gì mà Đội tuyển HQND Việt Nam đã thể hiện tại các nội dung của môn thi “Cúp biển”, nhất là bài bắn pháo đối hải AK-176 trên biển. Trực tiếp xem Đội tuyển HQND Việt Nam thi đấu ở nội dung Đấu tranh bảo vệ sức sống tàu và kỹ năng cứu hộ, tôi nhận thấy các tuyển thủ Việt Nam đều thực hiện bài thi một cách khoa học, có đấu pháp rõ ràng. Giữa các thành viên của đội tuyển trong từng nội dung thi đã phối hợp nhịp nhàng, hiệp đồng thuần thục, thao tác mạnh mẽ, chính xác, chuyên nghiệp. Hải quân Myanmar muốn học hỏi kinh nghiệm tham gia Army Games của Hải quân Việt Nam.
Biên đội tàu là đội quân tinh nhuệ, chính quy, hiện đại đại diện cho quân đội nhân dân, HQND Việt Nam với những đặc trưng, kết tinh từ truyền thống, thể hiện ở sự mưu trí, sáng tạo, quyết chí lập công, quyết chiến, quyết thắng và bản lĩnh trước những gian khó, thử thách và chan chứa niềm tin chiến thắng. Ở họ, chúng tôi cảm nhận sâu sắc những lời Bác Hồ từng căn dặn khi đến thăm lực lượng hải quân ngày 15-3-1961, được lực lượng HQND Việt Nam khắc dấu, thấm nhuần trong phát triển và trưởng thành: “Hải quân ta phải học tập kinh nghiệm chiến đấu hiện đại nhưng không được quên những truyền thống đánh giặc xưa kia của tổ tiên. Các chú phải nhớ xây dựng Hải quân của nhân dân Việt Nam, chứ không phải hải quân của thế giới”
Army Games 2021 đã khép lại, Đội tuyển HQND Việt Nam lần đầu tiên tham gia nhưng chiến công ở đấu trường Cúp biển thể hiện sống động, cụ thể hóa một cách rõ nét nhất trong việc thực hiện các yêu cầu, giải pháp mà Đảng bộ Quân chủng Hải quân nhiệm kỳ 2020-2025 trong thực hiện mục tiêu xây dựng Quân chủng “cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại”.
Biên đội tàu 015 và 016 thuộc Lữ đoàn 162, Vùng 4 Hải quân, đơn vị được mệnh danh là “Lữ đoàn thép” với tàu chiến đấu mặt nước hiện đại nhất của HQND Việt Nam bên cạnh hoạt động tuần tra, bảo vệ chủ quyền biển đảo thiêng liêng của Tổ quốc khi lần đầu tiên tham dự ở đấu trường quốc tế đã khẳng định sự chính quy, tinh nhuệ của chiến hạm hiện đại, tạo được các cơ hội cọ xát, nâng cao trình độ quản lý, sử dụng, điều khiển, phối hợp hiệp đồng trên biển. Họ đã viết tiếp truyền thống “bách chiến, bách thắng”, đã ra quân là đánh thắng của Quân đội nhân dân Việt Nam. Hải quân ta trong chiến đấu đã lập nhiều chiến công oanh liệt, có những chiến công như huyền thoại và lần này chúng ta lập thêm một chiến công mới trên đấu trường quốc tế, khiến các đội bạn từ các cường quốc phải nghiêng mình cảm mến.
Đánh giá các đội tuyển đạt thành tích cao ở môn thi Cúp biển, trong đó Việt Nam đạt huy chương Bạc, Trung tướng Evkurov Unus-Bek Bamatgireevich, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng LB Nga cho rằng: Army Games đã trở thành một sân chơi lý tưởng cho quân đội các nước tham gia. Tham dự hội thao là các đội tuyển tốt nhất của các nước, góp phần mang tới tinh thần thi đấu sôi nổi, không kém phần quyết liệt, trong tình hữu nghị anh em ở các thao trường và trên biển. Màn thể hiện của các đội tuyển đạt thành tích cao ở môn thi Cúp biển đã cho thấy sự chuẩn bị và kết quả của quá trình luyện tập, trình độ năng lực vươn lên tầm cao mới.
Phóng viên Denis Ivlev, Kênh truyền hình Ngôi Sao của LB Nga: Hai chiến hạm của Việt Nam hiện đại và nổi bật ở Quân cảng. Lực lượng Hải quân Việt Nam trông rất chính quy trong các bộ quân phục dã chiến thật đẹp. Hai chiến hạm đã thực hiện các chuyến đi biển thực hiện nội dung tập luyện trên biển là bắn pháo và kỹ năng hàng hải. Đội tuyển đã thể hiện tốt các kỹ năng tập luyện trên biển. Theo dõi từ giai đoạn đầu khi 2 tàu Việt Nam cùng đội tuyển mới tới Vladivostok, tôi tin với khả năng của mình, Đội tuyển có nhiều cơ hội giành thành tích tốt tại môn thi “Cúp biển”. Các hoạt động của Biên đội tàu tham gia thi đấu tại Army Games và các hoạt động đối ngoại khác được chúng tôi và các đồng nghiệp đưa tin, phản ánh rộng rãi trên các kênh truyền thông của Nga, khẳng định bước chuyển mới của HQND Việt Nam trên đấu trường quốc tế.