Vụ Mỹ đánh chặn tên lửa đạn đạo và mối nguy với Nga, Trung Quốc
Lực lượng Phòng thủ Tên lửa Mỹ (MDA) vừa được nói là bắn hạ một tên lửa đạn đạo xuyên lục địa (ICBM).
Theo Forbes, cuộc thử nghiệm mới đây với tên lửa tiêu chuẩn Raytheon-3 Block IIA đã thành công trong việc tấn công mục tiêu mà Hải quân Mỹ gọi là mục tiêu “đại diện cho mối đe dọa” ICBM.
Nói cách khác, thứ mà họ bắn hạ không thực sự là ICBM. Một ICBM thật có lẽ sẽ khó bị bắn hạ hơn nhiều.
Nhưng ngay cả thử nghiệm này cũng có thể gây ra tác động nghiêm trọng. Các cường quốc hạt nhân trên thế giới trong nhiều thập kỷ đã răn đe lẫn nhau bằng cách duy trì khả năng phá hủy các thành phố và địa điểm quân sự bằng vũ khí nguyên tử.
Nhưng khi một quốc gia có thể ngăn chặn các ICBM mang đầu đạn hạt nhân, thì khả năng răn đe lẫn nhau sẽ bị phá vỡ. Hậu quả có thể là một cuộc chạy đua vũ trang leo thang nhanh chóng khi các quốc gia bổng trở nên dễ bị tổn thương tìm cách để vượt qua hàng rào phòng thủ nguyên tử của đối phương.
Jeffrey Lewis, chuyên gia hạt nhân tại Viện Nghiên cứu Quốc tế Middlebury cho rằng: “Vụ thử này khiến chúng ta khó tưởng tượng có thể hạn chế khả năng phòng thủ tên lửa trong một thỏa thuận kiểm soát vũ khí”.
Cuộc thử nghiệm diễn ra trên một vùng rộng lớn của Thái Bình Dương. Quân đội Mỹ đã phóng tên lửa làm mục tiêu từ đảo san hô Kwajalein, một phần của quần đảo Marshall ở Nam Thái Bình Dương. Hai vệ tinh đã theo dõi vụ phóng.
Tàu khu trục USS John Finn, đang đi giữa Hawaii và bờ tây nước Mỹ, đã phóng một tên lửa SM-3 Block IIA vào tầng cao của bầu khí quyển. Tên lửa đẩy rơi ra xa và đầu đạn động năng không nổ bay về phía ICBM giả.
Jon Hill, Phó Giám đốc MDA nói: “Đây là một thành tích đáng kinh ngạc”. Năm 2017 và một lần nữa vào năm 2019, MDA đã thử nghiệm thành công hệ thống phòng thủ tên lửa mặt đất chống lại các mục tiêu giống ICBM.
Trong cả ba lần thử nghiệm, mục tiêu di chuyển chậm hơn ICBM thực. Các mục tiêu cũng không bao gồm các loại ICBM hiện đại có tính năng phòng thủ, chẳng hạn như mồi bẫy.
“Tôi vẫn chưa xem chi tiết về bài kiểm tra này, nhưng nó được MDA mô tả là một“ bài kiểm tra phát triển ”chứ không phải là một bài kiểm tra hoạt động, cho thấy rằng các điều kiện đó không thực tế”, Laura Grego, chuyên gia tên lửa ở Massachusetts, nói
“Tôi không thấy đề cập mồi bẫy hoặc các biện pháp đối phó khác, hoặc là đơn giản hoặc thuộc loại mà bạn mong đợi kẻ thù sử dụng,” Grego nói thêm.
Nhưng ngay cả một thử nghiệm phi thực tế cũng có thể gây ra những tác động ngoại giao. Hans Kristensen, một chuyên gia tên lửa của Liên đoàn các nhà khoa học Mỹ, cho rằng: “Nó sẽ tiếp thêm niềm tin của Nga và Trung Quốc rằng hệ thống phòng thủ tên lửa của Mỹ đang được cải tiến đến mức có thể có những tác động tiêu cực đến khả năng trả đũa của họ trong tương lai”.
“Đối với Trung Quốc, đây ở một mức độ nào đó đã là một vấn đề, đó là một phần lý do tại sao họ tăng cường lực lượng ICBM của mình. Đối với Nga, tác động thấp hơn, mặc dù tôi nghi ngờ mối quan tâm của họ không nhất thiết là nó có thể vô hiệu hóa toàn bộ khả năng trả đũa nhưng đủ tốt để trở thành một nhân tố trong các kịch bản tấn công nhỏ hơn. ”
MDA đã duy trì một lực lượng gồm vài chục tên lửa đánh chặn trên mặt đất ở Alaska và California. Việc Washington làm mất ổn định cán cân hạt nhân giữa Moscow và Bắc Kinh đến mức nào phụ thuộc rất nhiều vào việc liệu chính phủ Mỹ có triển khai SM-3 Block IIA trên các tàu chiến tiền tuyến hay không.
Kristensen giải thích: “Việc Mỹ triển khai rộng rãi các tên lửa đánh chặn ICBM di động trên biển sẽ phức tạp hơn trên mặt đất. Vì vậy, sự phát triển này sẽ tiếp thêm động lực đang thúc đẩy cuộc cạnh tranh quyền lực lớn đang diễn ra giữa ba cường quốc quân sự lớn nhất”.