VCCI đề nghị miễn thuế tiêu thụ đặc biệt cho nước ép trái cây

Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) vừa có văn bản góp ý gửi Bộ Tài chính về dự thảo Nghị định quy định chi tiết một số điều của Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt năm 2025 (TTĐB).

Cần làm rõ loại nước giải khát có đường nào bị đánh thuế

VCCI cho biết một trong những điểm mới của Luật Thuế TTĐB là bổ sung đối tượng chịu thuế đối với nước giải khát theo Tiêu chuẩn quốc gia (TCVN) có hàm lượng đường trên 5 g/100 ml.

Dự thảo Nghị định quy định các loại nước giải khát theo TCVN chịu thuế bao gồm: đồ uống hương liệu (kể cả nước tăng lực, thể thao, điện giải...), nước giải khát chứa cà phê, chè, thảo mộc, nước trái cây và đồ uống từ ngũ cốc. Tuy nhiên, VCCI cho rằng việc xác định mặt hàng cụ thể chịu thuế chưa rõ ràng về khái niệm và phương pháp xác định hàm lượng đường.

VCCI phân tích, khái niệm về nước quả, nước giải khát có chứa nước trái cây và đồ uống hương liệu theo các TCVN hiện hành và Thông tư 24/2019/TT-BYT đang có điểm trùng lặp. Điều này dẫn đến một số sản phẩm làm từ nước trái cây cô đặc hoàn nguyên hoặc nước ép rau quả có thể bị xếp vào nhóm chịu thuế.

Ví dụ, nước cam ép vừa có thể được xem là đồ uống hương liệu, vừa là nước quả. Các sản phẩm này có hàm lượng vitamin tự nhiên cao, việc áp thuế có thể làm hạn chế tiêu thụ các sản phẩm tốt cho sức khỏe.

Từ đó, VCCI đề nghị cơ quan soạn thảo xem xét loại trừ nước giải khát được làm từ nước ép trái cây hoặc nước trái cây cô đặc hoàn nguyên khỏi nhóm chịu thuế TTĐB.

VCCI cũng chỉ ra đặc thù của các sản phẩm đồ uống dạng lỏng nói chung, nước giải khát nói riêng. Theo đó, các chỉ số dinh dưỡng thường có sai số trong quá trình sản xuất, kiểm nghiệm, đo lường hoặc biến đổi do điều kiện bảo quản. Do đó, VCCI đề nghị cơ quan soạn thảo bổ sung quy định về phương pháp xác định hàm lượng đường trong sản phẩm chịu thuế.

Theo đó, một sản phẩm nước giải khát có chịu thuế TTĐB hay không sẽ căn cứ vào hàm lượng đường tổng số do chính doanh nghiệp tự xác định trong hồ sơ tự công bố hoặc hồ sơ công bố sản phẩm. Hàm lượng đường này được ghi rõ trên nhãn hàng hóa, đồng thời được chấp nhận một mức dung sai là ±20%.

Ngoài ra, việc xác định hàm lượng đường tổng số trong sản phẩm nước giải khát cần được sử dụng phương pháp thử hiện đại có độ chính xác cao đã được cơ quan chuyên môn khuyến nghị.

Doanh nghiệp khó khăn vì chính sách thuế “tiền hậu bất nhất”

Người tiêu dùng chọn mua nước ép trái cây tại siêu thị. Ảnh: TÚ UYÊN

Vướng mắc lớn nhất được VCCI chỉ ra liên quan đến thời điểm áp dụng thuế.

Theo Luật, nước giải khát có đường (trên 5 g/100 ml) sẽ chịu thuế TTĐB 8% từ ngày 1-1-2027. Điều này có nghĩa là trong năm 2026, mặt hàng này chưa thuộc đối tượng chịu thuế. Tuy nhiên, Nghị định số 174/2025 lại đưa mặt hàng này vào danh mục không được giảm thuế giá trị gia tăng (GTGT) từ ngày 1-1-2026, với lý do đây là hàng hóa chịu thuế TTĐB. Quy định này là bất hợp lý và gây khó khăn cho doanh nghiệp.

VCCI phân tích, các doanh nghiệp ngành đồ uống đang phải đầu tư chi phí lớn để thích ứng với chính sách thuế mới như nghiên cứu giảm đường, xây dựng lại kế hoạch kinh doanh... trong bối cảnh sức mua suy giảm.

Số liệu từ Hiệp hội Bia - Rượu - Nước giải khát Việt Nam cho thấy chỉ số tồn kho sản lượng nước ngọt có ga tính đến tháng 7-2025 ước tính giảm 13,2%. Hầu hết các doanh nghiệp trong ngành đang đối mặt với sự suy giảm đáng lo ngại về doanh số, lợi nhuận. Do đó, VCCI kiến nghị cho phép mặt hàng này tiếp tục được hưởng chính sách giảm thuế GTGT trong năm 2026.

TÚ UYÊN