Trung Quốc đang 'kìm chân' Apple mở rộng chuỗi cung ứng tại Việt Nam và Ấn Độ

Apple sản xuất tai nghe không dây AirPods nổi tiếng của mình tại Việt Nam.

Apple đang đẩy mạnh dịch chuyển dây chuyền sản xuất khỏi Trung Quốc sang Ấn Độ và Việt Nam, nhằm tránh chi phí leo thang và căng thẳng thương mại. Trong khi Ấn Độ tăng tốc lắp ráp iPhone, Việt Nam nổi lên như một “cứ điểm” quan trọng cho AirPods

Tuy nhiên, Trung Quốc đang tìm cách làm chậm quá trình Apple chuyển một phần chuỗi cung ứng ra khỏi nước này sang Ấn Độ và Việt Nam, bằng cách siết chặt kiểm soát các vật liệu, linh kiện và thiết bị sản xuất quan trọng, theo báo cáo của Asia Nikkei. Trong nhiều năm qua, Apple chủ yếu dựa vào Trung Quốc nhờ lực lượng lao động dồi dào, chi phí thấp và cơ sở hạ tầng sản xuất phát triển. Tuy nhiên, chi phí nhân công tăng cao, căng thẳng thương mại kéo dài và các gián đoạn từ đại dịch đã thúc đẩy “ông lớn” công nghệ Mỹ tìm kiếm những lựa chọn mới trong chiến lược “Trung Quốc +1”.

Vai trò ngày càng lớn của Việt Nam

Trong khi Ấn Độ nhanh chóng trở thành trung tâm lắp ráp iPhone, thì Việt Nam lại nổi lên như một địa điểm quan trọng đối với AirPods và nhiều phụ kiện khác. Nhờ ngành công nghiệp điện tử đang phát triển và khả năng đáp ứng nhanh các tiêu chuẩn khắt khe của Apple, Việt Nam đã thu hút ngày càng nhiều hoạt động sản xuất từ tập đoàn công nghệ này.

Bên cạnh chi phí cạnh tranh và chính sách hỗ trợ của chính phủ, Việt Nam còn có vị trí địa lý thuận lợi, giúp Apple dễ dàng tiếp cận các thị trường đang phát triển ở Đông Nam Á. Những yếu tố này đã tạo lực đẩy lớn, giúp Việt Nam trở thành một trong những “mắt xích” thiết yếu trong chuỗi cung ứng toàn cầu của Apple.

Đứng trước việc Apple và nhiều công ty công nghệ khác dần rời khỏi Trung Quốc, chính phủ nước này đã có động thái siết chặt xuất khẩu khoáng sản đất hiếm và thiết bị sản xuất công nghệ cao. Đây được xem là biện pháp nhằm duy trì vị thế nhà máy sản xuất hàng đầu thế giới, đồng thời ngăn chặn dòng dịch chuyển chuỗi cung ứng ra bên ngoài.

Hành động của Trung Quốc phản ánh tầm quan trọng của Apple đối với nền kinh tế và vị thế công nghệ của nước này. Việc “mất” Apple không chỉ là tổn thất về kinh tế mà còn làm suy yếu đáng kể hình ảnh Trung Quốc như một cường quốc công nghệ, đặc biệt nếu các doanh nghiệp toàn cầu khác nối gót chuyển hoạt động sang Việt Nam hoặc Ấn Độ.

Lợi ích của Apple khi dịch chuyển

Về phía Apple, việc phân tán hoạt động sản xuất sang Ấn Độ và Việt Nam nhằm giảm thiểu rủi ro từ xung đột thương mại, gián đoạn chuỗi cung ứng hoặc thiên tai. Đồng thời, sản xuất tại các thị trường mới nổi cũng giúp giảm chi phí, giảm thuế nhập khẩu và tiếp cận tốt hơn với tệp khách hàng tiềm năng tại chính những quốc gia đó.

Ngoài ra, việc mở rộng sang nhiều nước cũng tạo cho Apple thế chủ động trong quan hệ với các nhà cung cấp và chính phủ. Nếu một quốc gia gặp khó khăn về chính sách hay chuỗi logistics, Apple có thể dịch chuyển nhanh sang những cơ sở sản xuất khác, duy trì quá trình vận hành.

Dù Apple đang dần dịch chuyển chuỗi cung ứng, việc phụ thuộc vào nguồn cung khoáng sản đất hiếm và các thiết bị sản xuất cao cấp từ Trung Quốc vẫn là rào cản lớn. Những linh kiện quan trọng như pin hoặc nam châm vẫn cần đến nguồn cung từ Trung Quốc. Điều này đồng nghĩa Apple khó lòng thoát hẳn khỏi thị trường này trong tương lai gần.

Trong bối cảnh đó, giới chuyên gia cho rằng Apple cần tìm điểm cân bằng: duy trì hợp tác với Trung Quốc để có chuỗi cung ứng ổn định cho các linh kiện thiết yếu, đồng thời tiếp tục đẩy mạnh sản xuất tại Ấn Độ và Việt Nam để giảm thiểu rủi ro và đáp ứng nhu cầu thị trường ngày càng đa dạng. Về phía Trung Quốc, việc giữ chân Apple càng lâu càng tốt là chìa khóa để bảo vệ sức mạnh công nghệ và kinh tế của quốc gia này.

Thành An