Tổng thống Trump gửi thông điệp rắn tới ông Putin; Ông Macron nhắc lời hứa của Mỹ với châu Âu
Tổng thống Trump ra thông điệp rắn với Nga trước thềm thượng đỉnh; Tổng thống Pháp Emmanuel Macron nói ông Trump sẽ không đàm phán về lãnh thổ Ukraine; Tổng thống Ukraine nêu 5 nguyên tắc đàm phán Trump-Putin.
Xuất hiện nhiều diễn biến quan trọng khi cuộc gặp giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thống Nga Vladimir Putin đang tới gần.
Ông Trump nhắn nhủ rắn đến Nga
Ngày 13-8, Tổng thống Mỹ Donald Trump đe dọa Nga sẽ gánh "hậu quả rất nghiêm trọng" nếu Tổng thống Nga Vladimir Putin không đồng ý chấm dứt chiến tranh ở Ukraine trong cuộc gặp giữa hai nhà lãnh đạo này vào ngày 15-8 tại Alaska (Mỹ), theo đài CNN.
Khi báo chí hỏi liệu tuyên bố này có phải nghĩa là Mỹ sẽ áp lên Nga những lệnh trừng phạt mới hoặc tăng áp thuế hay không, ông Trump nói rằng ông “không cần phải giải thích thêm” và sẽ có “những hậu quả rất nghiêm trọng”.
Trước đó, Tổng thống Trump đã đe dọa sẽ áp đặt lệnh trừng phạt đối với các đối tác thương mại của Nga, gọi là áp thuế thứ cấp lên tới 100% đối với Moscow, nếu Nga không đạt được thỏa thuận chấm dứt cuộc chiến ở Ukraine. Hạn chót của “tối hậu thư” này là ngày 8-8 nhưng lệnh trừng phạt chưa được đưa ra.
Bên cạnh việc cảnh báo Nga, ông Trump còn nói rằng nếu cuộc gặp giữa ông và ông Putin diễn ra tốt đẹp, ông sẽ sắp xếp ngay lập tức một cuộc gặp thứ hai và có sự tham gia của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky. Ông Trump bày tỏ lạc quan về kết quả sẽ đạt được trong cuộc gặp với Putin, nói rằng hai bên sẽ đạt được những điều tuyệt vời và đó sẽ là "bước chuẩn bị cho cuộc gặp thứ hai".

Tổng thống Trump cảnh báo rằng Nga sẽ gánh hậu quả nặng nề nếu không đồng ý chấm dứt chiến tranh. Ảnh: AFP
“Rất có khả năng chúng ta sẽ có cuộc gặp thứ hai và nó sẽ hiệu quả hơn cuộc gặp đầu tiên. Bởi vì mục tiêu đầu tiên là: Tôi sẽ tìm hiểu xem chúng ta đang ở đâu và đang làm gì” - ông Trump nói.
Trước đó cùng ngày, ông Trump đã họp trực tuyến với các nhà lãnh đạo châu Âu và ông Zelensky để trao đổi quan điểm các bên trước hội nghị thượng đỉnh với ông Putin. Ông Trump cũng đánh giá rằng cuộc gặp này diễn ra rất tốt đẹp.
Ông Trump sẽ không đàm phán về lãnh thổ Ukraine
Trong diễn biến liên quan, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, nói rằng ông Trump đã nói với các nhà lãnh đạo châu Âu trong cuộc họp trực tuyến rằng các vấn đề lãnh thổ liên quan đến Ukraine không thể và sẽ không được bất kỳ ai ngoài tổng thống Ukraine đàm phán.
Bình luận của nhà lãnh đạo Pháp được đưa ra sau khi ông Trump từng nói rằng thỏa thuận ngừng bắn có thể bao gồm việc hai bên sẽ phải nhượng bộ về lãnh thổ, vốn là ý tưởng bị cả Nga và Ukraine bác bỏ.
Theo ông Marcon, ông Trump đã gửi thông điệp rất rõ ràng về việc Washington muốn đạt được lệnh ngừng bắn trong cuộc gặp sắp tới với ông Putin và châu Âu ủng hộ thông điệp này.
Đài CNN cũng dẫn lời hai nhà ngoại giao châu Âu nắm rõ cuộc gọi giữa ông Trump và các nhà lãnh đạo châu Âu, cho biết ông Trump dường như có ý rằng ông sẽ thúc đẩy lệnh ngừng bắn vô điều kiện ở Ukraine khi ông gặp ông Putin.
Mặc dù ông Trump không sử dụng thuật ngữ ngừng bắn vô điều kiện, nhưng ông Trump nói rằng lệnh ngừng bắn sẽ thể hiện thiện chí của Nga và lãnh thổ Ukraine không phải là nơi ông có thể đàm phán. Điều này có thể hiểu rằng ông Trump sẽ không chấp nhận bất kỳ đề xuất nào của Nga về việc giành quyền kiểm soát lãnh thổ Ukraine để đổi lấy lệnh ngừng bắn, các nguồn tin này cho hay.
Ông Trump cũng bày tỏ sự ủng hộ đối với các đảm bảo an ninh cho Ukraine, bao gồm việc có vai trò của Mỹ. Đây được coi là một diễn biến đặc biệt tích cực, một trong những nhà ngoại giao cho hay.

Người dân ở thị trấn Bilozerske (tỉnh Donetsk) sơ tán hôm 13-8. Ảnh: AFP
Cạnh đó, ý tưởng áp đặt các lệnh trừng phạt mới lên Nga, đặc biệt các lệnh trừng phạt thứ cấp đối với các nước mua dầu của Nga, đã được thảo luận, theo các nguồn tin. Ông Trump cho biết ông đang cân nhắc về vấn đề này nhưng chưa đưa ra cam kết nào, một nguồn tin cho biết.
Tuy nhiên, một quan chức châu Âu khác nói rằng người này có cảm giác rằng ông Trump có thể áp đặt lệnh trừng phạt mới lên Nga sớm nếu mọi việc diễn ra không suôn sẻ trong cuộc họp.
Ông Zelensky nêu 5 nguyên tắc đàm phán Trump-Putin
Sau cuộc điện đàm với các nhà lãnh đạo châu Âu và ông Trump, ông Zelensky cho biết các bên đã nhất trí về "5 nguyên tắc chung" cho các cuộc đàm phán trước hội nghị thượng đỉnh giữa ông Trump và ông Putin, theo đài CNN.
Theo ông Zelensky, thứ nhất, mọi vấn đề liên quan đến Ukraine phải được thảo luận riêng với Ukraine. Phương Tây phải chuẩn bị một định dạng đàm phán ba bên và phải đạt được lệnh ngừng bắn.
Nguyên tắc thứ hai là phải có sự đảm bảo an ninh, một sự đảm bảo thực sự đáng tin cậy.
Thứ ba, Nga không thể phủ quyết triển vọng gia nhập Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) và Liên minh châu Âu (EU) của Ukraine.
Thứ tư, các lệnh trừng phạt đối với Nga sẽ được tăng thêm nếu không có thỏa thuận ngừng bắn với ông Putin sau cuộc gặp với ông Trump vào ngày 15-8.
Cuối cùng, ông Zelensky cho biết ông hy vọng lệnh ngừng bắn ngay lập tức sẽ là "chủ đề chính" trong các cuộc thảo luận giữa ông Putin và ông Trump.