Tổng thống Putin hy vọng châu Âu và Ukraine sẽ chấp nhận kết quả đàm phán Mỹ - Nga

Tổng thống Mỹ ra tận sân bay trải thảm đỏ đón Tống thống Nga

Khi Tổng thống Putin xuống sân bay ở Alaska hôm thứ sáu (giờ Mỹ), Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ra tận sân bay chào đón đồng cấp Nga trên một thảm đỏ trên đường băng của căn cứ. Cả hai bắt tay nhau nồng nhiệt và vỗ vai nhau trước khi đi trên chiếc xe limousine của ông Trump đến địa điểm hội nghị gần đó.

Sau cuộc gặp gỡ, Tổng thống Mỹ Trump cho biết ông và Tổng thống Nga Putin đã không đạt được thỏa thuận nào nhằm giải quyết cuộc chiến của Moscow tại Ukraine sau cuộc họp thượng đỉnh kéo dài gần 3 giờ ở Alaska, dù ông đánh giá cuộc gặp này là “rất hiệu quả”.

Ông Trump nói trong một cuộc họp báo chung với ông Putin: “Có rất nhiều, rất nhiều điểm mà chúng tôi đã đồng ý. Tôi phải nói là có một vài điểm lớn mà chúng tôi chưa đạt được thỏa thuận, nhưng chúng tôi đã có một số tiến triển. Vì vậy, sẽ không có thỏa thuận nào cho đến khi thỏa thuận được ký kết”.

Ông Trump và ông Putin mỗi người phát biểu trong vài phút trước các phóng viên và không nhận bất kỳ câu hỏi nào. Vẫn chưa rõ liệu các cuộc đàm phán có tạo ra những bước đi ý nghĩa nào hướng tới một lệnh ngừng bắn trong cuộc chiến tranh đẫm máu nhất châu Âu mấy chục năm qua hay không, một mục tiêu mà ông Trump đã đặt ra ngay từ đầu.

Trong bài phát biểu ngắn gọn, Putin cho biết ông hy vọng Ukraine và các đồng minh châu Âu của nước này sẽ chấp nhận kết quả đàm phán Mỹ - Nga, đồng thời cảnh báo họ không nên "phá hoại tiến trình hướng tới một giải pháp".

Ông Trump và ông Putin, cùng với các phụ tá chính sách đối ngoại cấp cao, đã hội đàm trong một căn phòng tại một căn cứ không quân ở Anchorage, Alaska trong cuộc gặp đầu tiên của họ kể từ năm 2019. Một phông nền màu xanh phía sau họ có in dòng chữ “Theo đuổi hòa bình”.

Mục tiêu được ông Trump công khai cho các cuộc đàm phán là đảm bảo một lệnh ngừng chiến và một cam kết từ ông Putin về việc nhanh chóng gặp Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy để đàm phán chấm dứt cuộc chiến, vốn bắt đầu khi Nga tấn công Ukraine vào tháng 2.2022.

Ông Zelensky, người không được mời tham dự hội nghị thượng đỉnh và các đồng minh châu Âu của ông đã lo ngại ông Trump có thể "bán đứng" Ukraine bằng cách đóng băng cuộc xung đột và công nhận - dù chỉ là không chính thức - sự kiểm soát của Nga đối với diện tích bằng 1/5 lãnh thổ Ukraine trước đây.

Ông Trump đã tìm cách xoa dịu những lo ngại đó khi lên chuyên cơ Air Force One, nói rằng ông sẽ để Ukraine quyết định về bất kỳ sự nhượng bộ lãnh thổ nào có thể xảy ra. Ông nói: “Tôi ở đây không phải để đàm phán thay cho Ukraine, tôi ở đây để đưa họ vào bàn đàm phán”.

Khi được hỏi điều gì sẽ làm nên thành công của cuộc gặp, ông Trump nói với các phóng viên: “Tôi muốn thấy một lệnh ngừng bắn nhanh chóng... Tôi sẽ không hài lòng nếu không phải là hôm nay... Tôi muốn chấm dứt việc chết chóc”.

Hòa bình mong manh

Hai nhà lãnh đạo phát biểu sau cuộc gặp gỡ

Ông Zelensky đã bác bỏ việc chính thức trao bất kỳ lãnh thổ nào cho Moscow, và cũng đang tìm kiếm một đảm bảo an ninh được Mỹ hậu thuẫn. Ông Trump cho biết ông sẽ gọi điện cho ông Zelensky và các nhà lãnh đạo NATO để cập nhật cho họ về cuộc đàm phán với ông Putin.

Ông Trump hy vọng một lệnh ngừng bắn cho cuộc chiến kéo dài 3 năm rưỡi do ông Putin khởi xướng sẽ mang lại hòa bình cho khu vực cũng như củng cố uy tín của ông với tư cách là một người kiến tạo hòa bình toàn cầu xứng đáng với Giải Nobel Hòa bình.

Đối với ông Putin, hội nghị thượng đỉnh này đã là một chiến thắng lớn mà ông có thể miêu tả như bằng chứng cho thấy nhiều năm nỗ lực của phương Tây nhằm cô lập Nga đã sụp đổ và Moscow đang giành lại vị thế xứng đáng của mình trên bàn ngoại giao quốc tế.

Cuộc họp cũng có sự tham dự của Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio; đặc phái viên của ông Trump tại Nga, Steve Witkoff; phụ tá chính sách đối ngoại của Nga Yury Ushakov và Ngoại trưởng Sergei Lavrov.

Ông Trump, người từng nói rằng ông sẽ chấm dứt cuộc chiến của Nga ở Ukraine trong vòng 24 giờ, hôm thứ năm 14.8 đã thừa nhận rằng đây là một nhiệm vụ khó khăn hơn ông dự kiến. Ông cũng nói rằng nếu các cuộc đàm phán hôm thứ sáu diễn ra tốt đẹp, việc nhanh chóng sắp xếp một hội nghị thượng đỉnh ba bên lần thứ 2 với ông Zelensky sẽ quan trọng hơn cuộc gặp của ông với ông Putin.

Ông Zelensky cho biết hội nghị thượng đỉnh hôm thứ sáu nên mở đường cho một "hòa bình công bằng" và các cuộc đàm phán ba bên bao gồm cả ông. Ông Zelensky viết trên ứng dụng nhắn tin Telegram: “Đã đến lúc chấm dứt chiến tranh và Nga phải thực hiện các bước cần thiết. Chúng tôi tin tưởng vào Mỹ”.

Bùi Tú