Tổng giám đốc OCB: Nghị quyết 68 giúp ngân hàng tự tin đầu tư vào startup

“Nghị quyết 68 đã mở ra một hướng đi mới, giúp ngân hàng như OCB tự tin đầu tư vào startup để kiến tạo tương lai kinh tế Việt Nam,” ông Phạm Hồng Hải, Tổng giám đốc Ngân hàng Phương Đông (OCB), chia sẻ tại hội thảo Banking Innovation mới đây.

Lời khẳng định này không chỉ thể hiện tầm nhìn tiên phong của OCB mà còn phản ánh tinh thần đổi mới mà Nghị quyết 68 mang lại, thúc đẩy dòng vốn từ ngân hàng đến các doanh nghiệp khởi nghiệp, tạo động lực cho đổi mới sáng tạo và tăng trưởng kinh tế.

Phá bỏ rào cản tài sản đảm bảo

Các startup - nhóm doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo, từ lâu đã phải đối mặt với rào cản thiếu tài sản đảm bảo, một yếu tố khiến nhiều ngân hàng e ngại khi cấp vốn. Tư duy e ngại rủi ro từ lâu cũng là trở ngại lớn trong hoạt động tín dụng ngân hàng, đặc biệt với các ngân hàng niêm yết phải đảm bảo quyền lợi cổ đông.

“Nhiều dự án startup đã có dòng tiền ổn định nhưng vẫn không thể cho vay. Trên thực tế, cách ứng xử của các cơ quan quản lý trước đây khiến ngân hàng lo ngại bị hình sự hóa nếu khoản vay thất bại,” ông Hải chỉ ra nguyên nhân cốt lõi cản trở khả năng tiếp cận vốn ngân hàng của các startup.

Vị lãnh đạo OCB thẳng thắn chia sẻ rằng “dù làm đúng quy trình, rủi ro tín dụng vẫn có thể xảy ra, không ai dám mạo hiểm.”

Theo ông Hải, việc hỗ trợ doanh nghiệp khởi nghiệp là cách để ngân hàng giảm rủi ro, đa dạng hóa danh mục đầu tư. Ảnh: HT

Nghị quyết 68 đã góp phần thay đổi góc nhìn này. Văn bản quy định mới khuyến khích các ngân hàng áp dụng phương thức đánh giá tín dụng linh hoạt, tập trung vào tiềm năng tăng trưởng và dòng tiền thay vì chỉ phụ thuộc vào tài sản thế chấp.

Không chỉ đơn thuần là thay đổi quy định, văn bản này còn thể hiện thông điệp rõ ràng từ Chính phủ rằng Nhà nước sẵn sàng làm “bà đỡ” cho các doanh nghiệp đổi mới sáng tạo.

Tận dụng cơ hội này, OCB đã thiết kế lại quy trình đánh giá tín dụng khi tiên phong thử nghiệm một khung tín dụng riêng dành cho startup, với khoản vay tối đa lên đến 3 tỷ đồng. Mức vay này được đánh giá là có thể kiểm soát rủi ro tốt hơn so với một số hạn mức thẻ tín dụng cá nhân.

Dù quy mô khoản vay còn khiêm tốn, nhưng đây được xem là bước đi chiến lược để ngân hàng làm quen với mô hình kinh doanh đặc thù của các startup, vốn thường có tỷ lệ nợ cao và vốn chủ sở hữu âm.

Theo đó, OCB đã xây dựng một đội ngũ phân tích tín dụng chuyên biệt, được đào tạo bài bản để thấu hiểu cách startup vận hành, từ chiến lược kinh doanh đến kế hoạch tài chính.

Ngân hàng cũng hợp tác với các quỹ đầu tư như Genesia Ventures và Aozora, qua đó lựa chọn các startup đã được thẩm định kỹ lưỡng, có dòng tiền ổn định và kế hoạch kinh doanh rõ ràng. “Các startup do Genesia và Aozora giới thiệu đều có quy mô ổn định, giúp OCB tự tin hơn trong quyết định cho vay,” ông Hải chia sẻ.

Sự đồng hành này không chỉ giúp OCB giảm thiểu rủi ro mà còn đem lại những góc nhìn chuyên sâu từ các nhà đầu tư chuyên nghiệp, hỗ trợ ngân hàng trong việc đánh giá chính xác hơn tiềm năng tăng trưởng của startup.

Điều này giúp OCB không đơn thuần là đơn vị cung cấp vốn, mà còn trở thành đối tác chiến lược, đồng hành lâu dài cùng các doanh nghiệp khởi nghiệp.

Sân chơi mới cho startup

Không chỉ dừng lại ở đổi mới cách tiếp cận tín dụng, ông Hải còn đề xuất một giải pháp mang tính đột phá nhằm thúc đẩy nguồn vốn cho doanh nghiệp khởi nghiệp: thành lập sàn giao dịch dành riêng cho các doanh nghiệp đổi mới sáng tạo.

Theo ông Hải, chỉ cần điều chỉnh một quy định nhỏ là có thể tạo ra một cú hích lớn, mở ra cánh cửa để startup tiếp cận nguồn vốn quốc tế và tham gia sân chơi công bằng hơn.

Hiện nay, quy định yêu cầu doanh nghiệp phải có lãi và không lỗ lũy kế để được niêm yết khiến nhiều startup buộc phải tìm đến các thị trường nước ngoài như Hong Kong hay Singapore. Một sàn giao dịch chuyên biệt tại Việt Nam sẽ giúp startup dễ dàng huy động vốn, đồng thời giữ chân nguồn lực đổi mới trong nước.

Giải pháp này không cần đến nguồn ngân sách lớn nhưng có thể tạo ra hiệu ứng lan tỏa mạnh mẽ. Ông Hải nhấn mạnh, sàn giao dịch sẽ mở ra cơ hội để các startup tiếp cận nhà đầu tư quốc tế, nâng cao năng lực cạnh tranh và thúc đẩy sự phát triển của hệ sinh thái đổi mới sáng tạo.

Tuy nhiên, để có thể bước vào sân chơi này, các startup cần nâng cao tính minh bạch trong hoạt động tài chính. “Nếu sổ sách lộn xộn, không có CFO (giám đốc tài chính), ngân hàng sẽ không thể đánh giá,” ông lưu ý. Sự minh bạch, từ hệ thống báo cáo đến kế hoạch kinh doanh, là điều kiện tiên quyết để ngân hàng đặt niềm tin và sẵn sàng đầu tư.

Tầm nhìn cho nền kinh tế đổi mới sáng tạo

Nghị quyết 68 không chỉ là một văn bản pháp lý mà còn là chất xúc tác mạnh mẽ giúp các ngân hàng nhìn nhận startup như một cơ hội chiến lược. Đối với OCB, việc hỗ trợ doanh nghiệp khởi nghiệp là cách để ngân hàng đa dạng hóa danh mục đầu tư, giảm bớt sự phụ thuộc vào các ngành truyền thống như bất động sản.

“Nếu chỉ tập trung vào bất động sản hay cơ sở hạ tầng, sẽ tạo rủi ro tập trung. Startup mang lại sự đa dạng hóa,” ông khẳng định. Tầm nhìn này hoàn toàn phù hợp với định hướng phát triển của nền kinh tế Việt Nam trong bối cảnh hội nhập sâu rộng và cạnh tranh toàn cầu ngày càng khốc liệt.

Sự đồng hành của OCB, cùng với các quỹ đầu tư và chính sách hỗ trợ từ Chính phủ, đang tạo nên một hệ sinh thái năng động cho doanh nghiệp khởi nghiệp. “Tôi hy vọng OCB có thể đóng góp một phần để tạo động lực tăng trưởng kinh tế mới cho Việt Nam,” ông Hải nhấn mạnh.

Theo Bộ Tài chính, những con số cao kỷ lục về doanh nghiệp, hộ kinh doanh gia nhập thị trường thể hiện tinh thần khởi nghiệp, lập nghiệp đang lên rất cao, khi Nghị quyết 68 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân được ban hành và triển khai.

“Tác động rõ nét nhất sau ba tháng ban hành Nghị quyết 68 là sự chuyển biến hết sức tích cực, sự thay đổi đáng kể trong tư duy, nhận thức của toàn xã hội về phát triển kinh tế tư nhân”, Bộ Tài chính báo cáo Thủ tướng Chính phủ tại cuộc họp Ban Chỉ đạo quốc gia triển khai Nghị quyết 68.

Điều này cho thấy niềm tin và quyết tâm của khu vực kinh tế tư nhân đồng hành cùng quyết sách của Nhà nước. Đây là hệ quả của việc Nghị quyết 68 nhấn mạnh kinh tế tư nhân là động lực quan trọng nhất, qua đó triển khai nhiều giải pháp hỗ trợ, đồng hành tháo gỡ khó khăn, cắt giảm thủ tục hành chính cho doanh nghiệp và hộ kinh doanh.

Dũng Phạm