Tòa án Thế giới ra phán quyết bước ngoặt đối với Israel
Các thẩm phán của một tòa án thuộc Liên Hợp Quốc vừa yêu cầu Israel ngay lập tức ngừng cuộc tấn công quân sự vào thành phố Rafah ở phía nam Dải Gaza. Phán quyết khẩn cấp này là bước ngoặt trong vụ kiện mà Nam Phi trình lên tòa án để cáo buộc Israel diệt chủng.
Ban thẩm phán của ICJ. (Ảnh: Reuters)
Dù Tòa án Công lý quốc tế (ICJ), còn gọi là Tòa án Thế giới, không có phương tiện để thực thi phán quyết của mình, nhưng yêu cầu này cho thấy sức ép toàn cầu mà Israel phải đối mặt khi triển khai chiến dịch tấn công Rafah, bất chấp phản đối của đồng minh Mỹ.
Khi đọc phán quyết ngày 24/5, Chủ tịch ICJ Nawaf Salam nói rằng tình hình ở vùng đất của người Palestine tiếp tục xấu đi kể từ khi tòa án yêu cầu Israel thực hiện các bước để cải thiện tình hình.
"Nhà nước Israel phải ngay lập tức dừng cuộc tấn công quân sự và bất kỳ hành động nào khác ở Rafah, vì điều đó hủy diệt điều kiện sống của toàn bộ hoặc một phần đối với người dân Palestine ở Dải Gaza”, Chủ tịch ICJ Nawaf Salam nói.
Ông Salam cho biết Israel chưa giải thích cách họ sẽ đảm bảo an toàn cho người dân trong quá trình sơ tán Rafah, hay việc cung cấp thực phẩm, nước uống, vệ sinh và thuốc men cho 800.000 người Palestine phải chạy trốn khỏi cuộc tấn công của Israel.
ICJ yêu cầu Israel mở cửa khẩu Rafah giữa Ai Cập và Dải Gaza để hàng viện trợ được đưa vào. Tòa án cũng yêu cầu Israel phải để các nhà điều tra tiếp cận để báo cáo tiến trình thực hiện trong vòng 1 tháng.
Lệnh này được hội đồng gồm 15 thẩm phán quốc tế thông qua trong cuộc bỏ phiếu với số lượng ủng hộ 13-2, khi chỉ có thẩm phán từ Uganda và Israel phản đối.
Nam Phi gọi đây là phán quyết mang tính đột phá.
Người phát ngôn của Nhà Trắng cho biết "Chúng tôi đã khẳng định quan điểm rõ ràng và nhất quán đối với Rafah".
Ông Basem Naim, quan chức cấp cao của Hamas, nói với Reuters: "Chúng tôi kêu gọi Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc thực hiện ngay yêu cầu này của Tòa án Thế giới để triển khai các biện pháp thiết thực buộc kẻ thù phải thực thi quyết định".
Israel phản ứng giận dữ
Bộ trưởng Tài chính cực hữu Bezalel Smotrich phát biểu rằng, những người yêu cầu Israel dừng chiến tranh không khác gì yêu cầu nước này ngừng tồn tại, điều mà Israel sẽ không đồng ý.
Lãnh đạo phe đối lập Israel Yair Lapid gọi lệnh của ICJ là "sự sụp đổ về đạo đức" vì không gắn yêu cầu ngừng tấn công với yêu cầu Hamas trả tự do cho các con tin.
Phát ngôn viên của Chính phủ Israel tuyên bố: "Không có quyền lực nào trên Trái đất có thể ngăn Israel bảo vệ công dân của mình và truy đuổi Hamas ở Dải Gaza".
Người dân và nhân viên y tế cho biết, lực lượng Israel tăng cường tấn công vào Dải Gaza trong ngày 24/5, bao gồm thành phố Rafah, sau khi có phán quyết của tòa.
ICJ, có trụ sở tại Hà Lan, là cơ quan cao nhất của Liên Hợp Quốc xét xử các tranh chấp giữa các quốc gia. Phán quyết của tòa án là cuối cùng và mang tính ràng buộc, nhưng tòa không có cơ chế để thực thi phán quyết.
