Tìm việc làm thêm sớm, tân sinh viên có thể trở thành 'con mồi'

Đậu đại học (ĐH) là niềm vui lớn của sinh viên, niềm tự hào lớn của gia đình. Tuy nhiên, cánh cửa ĐH trong 4 năm học không "màu hồng" như mọi người nghĩ. Tân sinh viên phải sống xa nhà, tự lập và không còn chịu sự quản lý của gia đình.

Tân sinh viên làm thủ tục nhập học và đăng ký ký túc xá tại Trường ĐH Công thương TP HCM năm 2025

Suýt trở thành "con mồi"

Để tiết kiệm kinh phí cho gia đình, nhiều sinh viên cố gắng sắp xếp thời gian đi làm thêm ngay từ năm nhất. Chính những lời mời gọi hấp dẫn như "việc nhẹ, lương cao", "làm xong nhận tiền ngay", "không yêu cầu kinh nghiệm"... đã đánh trúng tâm lý của các bạn trẻ.

Công an TP HCM, các trường liên tục phát đi cảnh báo những chiêu trò lừa đảo mới. Tuy nhiên, với thủ đoạn ngày càng tinh vi, tân sinh viên vẫn là những "con mồi" hấp dẫn nhất của đối tượng xấu. Nhiều trường hợp "bay màu" sạch tiền trong tài khoản chỉ vì bấm nhầm link (đường dẫn).

Em Nguyễn Hương Giang, tân sinh viên Trường ĐH Công nghiệp TP HCM, cho biết ngay sau khi trúng tuyển ĐH, em đã vào các hội nhóm để tìm việc làm thêm gần trường. Ngay khi thấy đơn vị tuyển dụng yêu cầu đặt cọc phí giữ chỗ là 500.000 đồng và cung cấp giấy tờ cá nhân, Giang đã hỏi mượn tiền chị gái.

"Gia đình gửi cho em nhiều bài báo về sinh viên bị lừa đảo, chiêu trò lừa giống như của em, khi đó em mới giật mình, bỏ ngay ý định đi làm thêm sớm" - Giang lo lắng.

Phụ huynh lo lắng khi con gái phải học ĐH xa nhà

Là một người công tác trong lĩnh vực tâm lý - giáo dục, ThS tâm lý Đặng Hoàng An cho rằng năm nhất ĐH giống như giai đoạn đặt nền móng cho một ngôi nhà. Nếu vội vàng đi làm thêm quá sớm, các bạn sinh viên có thể bỏ lỡ việc xây dựng những nền tảng quan trọng như: Làm quen với môi trường mới, phương pháp học tập ĐH và các hoạt động ngoại khóa.

Theo ThS An, với những tân sinh viên có hoàn cảnh khó khăn, việc đi làm thêm là đáng trân trọng. Tuy nhiên, hãy cân nhắc thật kỹ. Nếu quyết định đi làm thêm, cần lưu ý chỉ nên làm thêm tối đa 15-20 giờ/tuần và ưu tiên công việc có liên quan đến ngành học hoặc giúp phát triển các kỹ năng mềm.

Chủ động bảo vệ bản thân

Tân sinh viên là đối tượng tiềm năng của nhiều loại hình lừa đảo và rủi ro khác, từ lừa đảo qua mạng xã hội, lừa đảo việc làm, cho đến các vấn đề an ninh xã hội. Bên cạnh đó, sinh viên cũng có thể đối mặt với những mối quan hệ tình cảm không lành mạnh, gây ảnh hưởng đến sức khỏe tâm lý, học tập hoặc thậm chí là nguy hiểm đến tính mạng.

Theo các chuyên gia, sinh viên cần chủ động trang bị kiến thức về pháp luật, về các thủ đoạn lừa đảo phổ biến, kiểm tra chéo thông tin và không chia sẻ thông tin cá nhân một cách tùy tiện.

Sinh viên tìm kiếm việc làm thêm uy tín tại các ngày hội việc làm do nhà trường tổ chức

Ông Lê Nguyễn Nam, Phó Giám đốc Trung tâm Hỗ trợ học sinh-sinh viên TP HCM, khẳng định tân sinh viên chính là "con mồi" hấp dẫn cho các đối tượng xấu lừa đảo. Trung tâm đang phối hợp với Ban Thanh niên Công an TP HCM tổ chức chương trình "Tour 360: Học đường an toàn trong kỷ nguyên số", kéo dài đến tháng 12-2025.

"Không chỉ dừng lại ở tuyên truyền nhận diện, phòng chống lừa đảo mà còn khuyến khích các em trở thành tuyên truyền viên tích cực, chung tay xây dựng môi trường học đường an toàn, văn minh, không để lừa đảo len lỏi vào đời sống học sinh, sinh viên" - ông Nam cho biết.

Đặc biệt, mỗi trường ĐH - CĐ sẽ thành lập "Biệt đội 360", lực lượng nòng cốt trong việc duy trì kênh thông tin cảnh báo và lan tỏa kiến thức phòng chống lừa đảo trong cộng đồng.

Huế Xuân