Thương mại hai chiều thúc đẩy tiêu thụ sản phẩm vùng đồng bào dân tộc thiểu số ở Hướng Hiệp

Trong hai năm trở lại đây, đồng bào dân tộc thiểu số ở các địa bàn của xã Hướng Hiệp (mới) là Krông Klang, Mò Ó, Hướng Hiệp đã tham gia vào chương trình “Hỗ trợ xây dựng mô hình thương mại hai chiều nhằm thúc đẩy tiêu thụ sản phẩm vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi và cung ứng mặt hàng thiết yếu cho địa phương” do cơ quan chức năng tỉnh Quảng Trị thực hiện trên địa bàn huyện Đakrông trước đây.

Vai trò “đầu tàu” của HTX

Trong quá trình triển khai, HTX dịch vụ nông nghiệp Hùng Anh ở Khóm 2, thị trấn Krông Klang (cũ) được lựa chọn để đóng vai trò chủ lực xây dựng mô hình. HTX này được thành lập từ 5 năm trước nhằm hướng dẫn, hỗ trợ người dân ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật để xây dựng một quy trình sản xuất, chế biến các loại thảo dược quý hiếm trên địa bàn thành các loại trà thơm ngon, bảo quản được lâu ngày; kiểm soát chất lượng sản phẩm rồi phát triển nhãn mác bao bì để sản phẩm có tính thương mại hóa, đưa ra thị trường.

Mô hình thương mại hai chiều với vai trò “đầu tàu” của HTX thúc đẩy việc tiêu thụ nông sản của đồngbào dân tộc thiểu số ở Hướng Hiệp được thuận lợi hơn.

Từ việc chỉ sản xuất, kinh doanh các loại trà được chiết xuất từ dược liệu tại địa phương thông qua việc liên kết với các doanh nghiệp, HTX khác, HTX Hùng Anh đã

giới thiệu với bà con dân tộc thiểu số ở địa phương nhiều mặt hàng mới chưa được phổ biến trên địa bàn.

Chính vì thế, khi triển khai xây dựng mô hình thương mại hai chiều ở các địa bàn Krông Klang, Mò Ó, Hướng Hiệp, thành viên HTX và đồng bào dân tộc thiểu số trong vùng (chiếm hơn 85% dân số xã Hướng Hiệp, đa phần là người Vân Kiều) rất vui mừng, ủng hộ. Việc hỗ trợ này rất có ý nghĩa, góp phần quan trọng giúp HTX trong phân phối hàng hóa, kết nối cung cầu với thị trường. Qua đó, thúc đẩy việc tiêu thụ nông sản của người dân trên địa bàn được thuận lợi hơn.

Như chia sẻ của ông Nguyễn Văn Hùng, Giám đốc HTX Dịch vụ nông nghiệp Hùng Anh, sau khi tham gia vào mô hình thương mại hai chiều, mỗi năm đơn vị thu mua từ người nông dân, bà con dân tộc thiểu số trên địa bàn huyện Đakrông trước đây khoảng 60 tấn bao gồm 50 tấn các loại cây gia vị, dược liệu như gừng, sả, cây dược liệu và khoảng 10 tấn các loại cây lương thực có hạt như lạc, đậu xanh, đậu đen xanh lòng.

Từ các nông sản thu mua, HTX này đã chế biến, đóng gói và tiêu thụ theo đúng quy định về chất lượng hàng hóa. Đặc biệt, đơn vị đã sản xuất được 4 sản phẩm trà dược liệu được chứng nhận đạt hạng OCOP 3 sao, 4 sao cấp tỉnh như trà Thạch Thiên Thảo, Tía Tô, Trinh Nữ, Diệp Thảo Đan.

Mong muốn mô hình ngày càng phát triển

Sau khoảng 2 năm triển khai mô hình nêu trên, có thể nói đã đạt những kết quả khả quan, được bà con dân tộc thiểu số trong vùng đón nhận tích cực. HTX Hùng Anh đã tìm nguồn hàng chất lượng, đa dạng hóa các mặt hàng để cung ứng cho người dân; đồng thời, tích cực triển khai thu mua, tiêu thụ sản phẩm hàng hóa do người dân, đồng bào dân tộc thiểu số sản xuất, đảm bảo ổn định đầu ra cho sản phẩm nông nghiệp của địa phương.

Các đặc sản của đồng bào dân tộc thiểu số ở Hướng Hiệp được người tiêu dùng biết đến từ mô hình thương mại hai chiều.

Chị Hồ Thị Nhàn, một người dân tộc Vân Kiều ở Hướng Hiệp cho biết: Từ khi có mô hình thương mại hai chiều này, chúng tôi yên tâm mua hàng hóa vì biết rõ nguồn gốc. Quan trọng hơn, tại đây có thu mua nông sản nên việc tìm kiếm đầu ra cho sản phẩm của gia đình làm ra mỗi khi đến mùa thu hoạch không còn là vấn đề nữa.

Theo chị Nhàn, bà con dân tộc thiểu số ở đây ai cũng mong muốn mô hình này ngày càng phát triển, để có thêm nhiều cửa hàng thương mại hai chiều, vừa thu mua, vừa cung cấp đầy đủ các mặt hàng cần thiết cho người dân vùng sâu, vùng xa với giá cả và chất lượng đảm bảo.

Thực ra, đối với bà con dân tộc thiểu số ở xã Hướng Hiệp (mới), “thương mại hai chiều” vẫn còn là một thuật ngữ khá mới. Đây cũng là mô hình đầu tiên được xây dựng và thực hiện trên vùng đất miền núi này.

Theo ông Nguyễn Văn Hùng, mô hình thương mại hai chiều cung cấp những hàng hóa thiết yếu, vật tư nông nghiệp chất lượng cho người dân trong vùng, từng bước hình thành thói quen tiêu thụ hàng hóa có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng cho người dân.

Đồng thời, hỗ trợ thu mua, tiêu thụ những sản phẩm hàng hóa do bà con làm ra, nhất là những mặt hàng OCOP, đặc trưng của địa phương. Qua đó, tạo thuận lợi cho người dân trong giao lưu thương mại, góp phần ổn định thị trường, nâng cao thu nhập cho người dân trên địa bàn thị trấn Krông Klang (cũ) cùng hai xã cũ là Mò Ó và Hướng Hiệp và các vùng lân cận, đảm bảo mục tiêu an sinh xã hội.

Lâu nay, các nông sản do đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn Hướng Hiệp sản xuất khá phong phú, tuy nhiên hoạt động tiếp cận thị trường tiêu thụ của các cơ sở sản xuất thuộc vùng này còn hạn chế. Do đó, thông qua mô hình thương mại hai chiều, việc tìm kiếm đầu ra cho sản phẩm hàng hóa ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số như ở xã Hướng Hiệp (mới) là hết sức cần thiết.

“Bệ đỡ” cho bà con thoát nghèo

Hơn thế nữa, mô hình HTX là cách lựa chọn phù hợp để vừa thúc đẩy kinh tế tập thể và vừa phát triển mô hình thương mại hai chiều ở địa phương. Tuy nhiên, để mô hình thương mại hai chiều với vai trò “đầu tàu” của HTX phát triển bền vững, trở thành “bệ đỡ” cho bà con dân tộc thiểu số thoát nghèo thì rất cần định hình việc phát triển HTX rõ ràng hơn. Trong đó ưu tiên ứng dụng và chuyển giao khoa học kỹ thuật cho đồng bào dân tộc thiểu số, đẩy mạnh chính sách hỗ trợ lãi suất vốn vay để tạo động lực cho HTX phát triển bền vững.

Mô hình thương mại hai chiều giúp cho việc trồng và tiêu thụ cây dược liệu ở Hướng Hiệp trở nên hiệu quả hơn.

Nhất là cần tiếp tục hỗ trợ các HTX ở xã Hướng Hiệp mới về nâng cao năng lực quản lý, xây dựng liên kết bền vững với các đơn vị cung ứng, các nhà phân phối trong và ngoài tỉnh để khai thác mô hình thương mại hai chiều một cách có hiệu quả nhất. Từ đó, làm cơ sở để nhân rộng mô hình thương mại hai chiều trong vùng tập trung đông đồng bào dân tộc thiểu số như Hướng Hiệp.

Về phía Liên minh HTX Việt Nam, những mô hình mới có hiệu quả kinh tế cao với vai trò tích cực của HTX ở những vùng tập trung đông đồng bào dân tộc thiểu số luôn nhận được cơ quan này hỗ trợ và khuyến khích nhân rộng. Chính vì thế, hoạt động hiệu của HTX Dịch vụ nông nghiệp Hùng Anh đã nhận được sự quan tâm rất lớn.

Thời gian qua, Liên minh HTX Việt Nam phối hợp Liên minh HTX tỉnh Quảng Trị đã tạo điều kiện hỗ trợ cho các HTX nông nghiệp (trong đó có HTX Hùng Anh) nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế thành viên, tham gia tích cực vào các mô hình do chính quyền địa phương triển khai. Qua đó góp phần thực hiện hiệu quả chủ trương tái cơ cấu ngành nông nghiệp, xây dựng nông thôn mới cũng như các chương trình OCOP, giải quyết việc làm và giảm nghèo bền vững cho đồng bào dân tộc thiểu số ở Hướng Hiệp.

Đặc biệt là tạo điều kiện thuận lợi để các HTX nông nghiệp ở xã Hướng Hiệp tiếp cận tín dụng, cũng như tăng cường tư vấn, hỗ trợ HTX vay vốn và có cơ chế ưu tiên tiếp cận vốn đối với HTX có phương án sản xuất - kinh doanh theo chuỗi giá trị sản phẩm nông nghiệp chủ lực. Bên cạnh đó, các HTX trong xã còn được hỗ trợ ứng dụng khoa học và công nghệ, chuyển đổi số, truy xuất nguồn gốc, quy trình sản xuất an toàn thực phẩm…

Tin rằng với vùng cao tập trung đông đảo đồng bào dân tộc thiểu số như xã Hướng Hiệp sau sáp nhập thì mô hình thương mại hai chiều với vai trò “đầu tàu” của HTX sẽ tiếp tục được nhân rộng. Chính điều này tạo ra hạ tầng thương mại quan trọng, thúc đẩy việc đưa hàng hóa đến với bà con, cũng như đưa hàng hóa của đồng bào về các vùng có thị trường dễ dàng hơn, cuộc sống của họ từ đó sẽ thay đổi tích cực hơn.

Thanh Loan