Thúc đẩy chuyển giao công nghệ lĩnh vực then chốt

Đây không chỉ là định hướng, mà còn là mệnh lệnh phát triển không thể đảo ngược, mở ra cánh cửa cho Việt Nam bứt phá và khẳng định vị thế trong cuộc đua toàn cầu.

Rút ngắn khoảng cách với thế giới

Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng cho biết, dự thảo Văn kiện Đại hội XIV của Đảng cũng xác định khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo là "đột phá quan trọng hàng đầu", là "động lực chính" cho giai đoạn phát triển mới, là yếu tố nền tảng quan trọng để xác lập lại mô hình tăng trưởng.

Với phương châm "Muốn đi nhanh thì đi một mình, muốn đi xa thì đi cùng nhau", Việt Nam cũng nhận thức rằng để phát triển một hệ sinh thái đổi mới sáng tạo toàn diện, đòi hỏi phải hội nhập sâu rộng, đặc biệt là hợp tác chiến lược với các nền kinh tế hàng đầu, các tổ chức uy tín thế giới và các tập đoàn công nghệ.

Tăng cường liên kết với doanh nghiệp FDI để thúc đẩy chuyển giao công nghệ.

Bà Mariam J. Sherman, Giám đốc Ngân hàng Thế giới (World Bank) tại Việt Nam, Campuchia, Lào bày tỏ hoan nghênh cam kết của Chính phủ trong việc phát huy khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo như một động lực tăng trưởng mới. Việt Nam sở hữu nhiều lợi thế to lớn. Điều cần thiết lúc này là một chiến lược bài bản - một công thức được gọi là “ba cộng một” bao gồm: Nhân tài công nghệ, hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, và liên kết chuỗi cung ứng, tất cả được gắn kết bởi yếu tố +1: Sự tập trung mạnh mẽ vào một vài cụm động lực đổi mới sáng tạo xuất sắc và có chọn lọc.

“Hành trình này đòi hỏi sự chung tay của cả quốc gia, trong đó, Chính phủ, doanh nghiệp, cơ sở giáo dục đại học - viện nghiên cứu, và các đối tác quốc tế đều đóng một vai trò thiết yếu. Ngân hàng Thế giới cam kết huy động chuyên môn toàn cầu và nguồn lực tài chính để đồng hành cùng Việt Nam biến tầm nhìn thành kết quả cụ thể ngay từ bây giờ”, bà Mariam J. Sherman cho hay.

Để phát triển hệ sinh thái đổi mới sáng tạo Việt Nam, hiện thực hóa khát vọng Việt Nam trở thành trung tâm khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo hàng đầu, Phó Thủ tướng kêu gọi các cấp, ngành địa phương, các chuyên gia người Việt, gốc Việt hàng đầu kết nối cùng các tập đoàn công nghệ, tổ chức quốc tế để tranh thủ công nghệ, đề xuất chiến lược, lộ trình phát triển các ngành nghề song song với đồng bộ các văn bản chính sách, phát huy vai trò của các mạng lưới đổi mới sáng tạo với tư cách là “cánh tay nối dài” của Chính phủ, tạo ra giá trị mới, cơ hội mới trong tương lai.

Tăng cường hợp tác, chuyển giao công nghệ

Theo các chuyên gia, trong ba trụ cột chiến lược: Chuyển giao công nghệ, đào tạo nguồn nhân lực kỹ thuật cao, tăng cường kết nối giữa doanh nghiệp – Chính phủ – viện nghiên cứu thì chuyển giao công nghệ được xem là con đường ngắn nhất và hiệu quả nhất giúp doanh nghiệp tiếp cận các thành tựu công nghệ tiên tiến, từ đó tối ưu hóa quy trình sản xuất và nhanh chóng tạo ra lợi thế cạnh tranh bền vững.

Ông Võ Xuân Hoài, Phó Giám đốc Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia (NIC) nhận định, Việt Nam xác định công nghiệp công nghệ cao là động lực then chốt để nâng cao năng suất và năng lực cạnh tranh quốc gia. Thời gian qua, Việt Nam đã chủ động hợp tác với nhiều quốc gia như Đức, Hàn Quốc, Nhật Bản nhằm thúc đẩy phát triển công nghiệp và công nghệ cao thông qua các chương trình đào tạo chuyên sâu, chuyển giao công nghệ hiện đại và nâng cao tay nghề cho lực lượng lao động.

Với Đức – quốc gia dẫn đầu thế giới trong lĩnh vực công nghệ chế tạo – đã mở ra cơ hội lớn trong việc chuyển giao tri thức, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao và xây dựng các chuỗi giá trị bền vững, tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển dài hạn của nền kinh tế Việt Nam.

Thời gian qua, NIC, Phòng Công nghiệp và Thương mại Đức tại Việt Nam (AHK) cùng Hiệp hội Doanh nghiệp Đức (GBA) đã đóng vai trò cầu nối quan trọng, góp phần thúc đẩy hợp tác Việt – Đức, hình thành mạng lưới trung tâm đổi mới sáng tạo ngành công nghiệp, đồng thời đẩy mạnh chuyển giao công nghệ trong các lĩnh vực then chốt.

Đại diện AHK Việt Nam, ông Bjorn Koslowski cho biết, các doanh nghiệp Đức sẵn sàng đồng hành cùng Việt Nam trong việc xây dựng năng lực sản xuất hiện đại, hướng tới các tiêu chuẩn quốc tế về hiệu quả và bền vững.

Đại sứ Nhật Bản tại Việt Nam, ngài Ito Naoki bày tỏ cam kết Nhật Bản tiếp tục là đối tác đồng hành tin cậy trong đổi mới sáng tạo và giáo dục - đào tạo với Việt Nam, nhất là trong các lĩnh vực trí tuệ nhân tạo (AI), ứng dụng AI vào các lĩnh vực của kinh tế-xã hội, tất cả cùng nhau chung tay vì sự thịnh vượng của Việt Nam.

Theo World Bank, hiện 65% nhân tài công nghệ hàng đầu của Việt Nam đang làm việc ở nước ngoài. “Nút thắt” lớn nhất hiện nay là tình trạng thiếu hụt trầm trọng cả về lượng và chất đội ngũ kỹ sư, nhà khoa học trình độ cao. Ngoài ra, hạ tầng nghiên cứu và phát triển R&D - từ công cụ thiết kế, năng lực tạo mẫu đến dây chuyền thí điểm còn thiếu; hệ sinh thái đổi mới sáng tạo còn non trẻ…

World Bank đề xuất gói giải pháp trọng tâm gồm: Mở rộng, nâng cấp đào tạo sau đại học; nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên; thu hút nhân tài công nghệ người Việt ở nước ngoài về nước; xây dựng hạ tầng nghiên cứu và phát triển hiện đại; tăng cường liên kết với doanh nghiệp FDI để thúc đẩy chuyển giao tri thức và công nghệ.

Lưu Hiệp