Thấy gì từ 19 nhân vật cấp cao của Hezbollah đã thiệt mạng

Chân dung ông Hashem Safieddine - người có tiềm năng lớn nhất kế nhiệm thủ lĩnh Hassan Nasrallah. Ảnh: Anadolu Agency.

Ngay trước các đợt tấn công mới vào hôm 29/9, quân đội Israel tuyên bố đã tiêu diệt hầu hết lãnh đạo cấp cao của Hezbollah. Sau cái chết của ông Nabil Qaouk vì cuộc không kích ở Beirut, nhiệm vụ loại bỏ các chỉ huy quân sự hàng đầu của Hezbollah sắp hoàn thành, Guardian nhận định.

Trong số 19 thành viên cấp cao bị sát hại, vụ ám sát Hassan Nasrallah, thủ lĩnh 32 năm của Hezbollah hôm 27/9, là sự kiện nổi bật và gây chú ý nhất trong nỗ lực chưa từng có kéo dài nhiều tháng.

Hàng loạt nhân vật có lý lịch khủng

Ông Qaouk, bị ám sát hôm 28/9, là chỉ huy Đơn vị An ninh Phòng ngừa và là thành viên Hội đồng Trung ương Hezbollah. Ông gia nhập tổ chức từ những năm đầu Hezbollah mới thành lập, khi mới chỉ là một thiếu niên và đảm nhiệm một loạt vị trí chỉ huy quân sự. Gần đây, ông Qaouk bắt đầu hoạt động thêm vai trò chính trị và thường xuyên đi công tác đến Iran, nơi ông có mối quan hệ tốt với một số quan chức cấp cao.

Những thành viên Hezbollah khác bị tiêu diệt trong những ngày gần đây còn có Ibrahim Aqil - chỉ huy quân sự hàng đầu, người đồng sáng lập Lực lượng đặc nhiệm Radwan. Ông Aqil - ngoài 60 tuổi - được cho là chỉ huy tạm quyền của các lữ đoàn Radwan.

Fuad Shukr - người đã thiệt mạng hồi tháng 7 - tham gia vào các vụ đánh bom liều chết lớn nhắm vào các mục tiêu của Mỹ, Pháp và Israel vào năm 1983. Chuỗi sự kiện này được tiến hành bởi liên minh các nhóm Hồi giáo Shiite, tiền thân của Hezbollah. Ông Shukr đóng vai trò chủ chốt trong việc phát triển năng lực quân sự của Hezbollah, đảm nhận vị trí tham mưu trưởng và là cố vấn quân sự cấp cao của thủ lĩnh Nasrallah.

Đòn tấn công của Israel cũng giết chết Ali Karaki - người chịu trách nhiệm cho các hoạt động quân sự dọc biên giới Lebanon với Israel. Giới phân tích cho biết ông thực hiện một số nhiệm vụ quốc tế bí mật trong suốt sự nghiệp, và đang chuẩn bị cho chức vụ cấp cao trong Hezbollah. Ông đã thiệt mạng cùng với ông Nasrallah trong đợt tấn công của Lực lượng Phòng vệ Israel hôm 27/9.

Ibrahim Jazini - chịu trách nhiệm về an ninh nội bộ trong Hezbollah - cũng nằm trong số những người thiệt mạng hôm 27/9. Mặc dù không có nhân viên cấp dưới và hoạt động có phần đơn lẻ trong tổ chức, ông Jazini được ông Nasrallah tin tưởng và yêu mến.

Một loạt chỉ huy cấp cao của Hezbollah đã bị Israel xóa sổ. Ảnh: New York Times.

Nhân vật kế nhiệm tiềm năng nhất

Việc hàng loạt lãnh đạo - có năng lực quân sự và kinh nghiệm quốc tế - ra đi đã để lại khoảng trống và khiến Hezbollah hoàn toàn hỗn loạn.

"Hezbollah đang đối mặt với một thực tế tồi tệ hơn nhiều so với mọi kịch bản tồi tệ nhất mà họ đã tính toán. Một chuỗi chỉ huy đã bị xóa sổ”, Naveed Ahmed - nhà phân tích an ninh độc lập tại vùng Vịnh và chuyên gia về Hezbollah - nhận định.

Ứng viên tiềm nhất nhất kế nhiệm ông Nasrallah là Hashem Safieddine - người chủ trì hội đồng điều hành của Hezbollah. Là anh em họ của ông Nasrallah, ông Safieddine sinh năm 1964 ở miền Nam Lebanon và là một thành viên đồng sáng lập.

Ông đã dành nhiều năm ở Qom - thành phố tôn giáo của Iran, và được Hezbollah giao phó các nhiệm vụ khác nhau trong nhiều thập niên, trong đó có quản lý danh mục kinh doanh hợp pháp và bất hợp pháp của tổ chức.

Theo Turkiye Today, ông Safieddine có cùng lập trường cứng rắn với ông Nasrallah, nhấn mạnh sẵn sàng song hành cùng Hamas trong xung đột Dải Gaza và nhiệm vụ của Hezbollah tiếp diễn cho đến khi Israel dừng các hành động quân sự.

“Có thể mất một cuộc chiến, hai cuộc chiến, ba cuộc chiến, nhiều lần đối đầu, đối đầu quân sự, người tử vì đạo hy sinh, gánh nặng, giải quyết hậu quả, nhưng cuối cùng, (Israel) sẽ phải dừng lại”, ông từng nói hồi năm 2023.

Là một diễn giả có sức ảnh hưởng, ông Safieddine được lòng các thành viên trong tổ chức và cả giới hậu thuẫn tại Tehran.

Ông Safieddine có mối quan hệ chặt chẽ với Iran, thậm chí là thông gia với cố chỉ huy Lực lượng Quds Qassem Soleimani. Do đó, sự lãnh đạo của ông Safieddine có thể củng cố thêm liên minh giữa Hezbollah với Tehran.

Việc ông Safieddine bị liệt vào danh sách đen chống khủng bố của Bộ Tài chính Mỹ năm 2017 càng nhấn mạnh tầm quan trọng của ông trong tổ chức này.

Cho đến hiện tại, chiến dịch của Israel chủ yếu nhắm vào các chỉ huy quân sự của Hezbollah, nên cánh chính trị gần như chưa bị tổn hại. Tuy nhiên, do ông Safieddine nằm trong Hội đồng Thánh chiến của tổ chức, nên có khả năng trong tương lai sẽ vào tầm ngắm của Tel Aviv.

"Ngay bây giờ, không thể dự đoán ai sẽ là người kế nhiệm vì Israel tiếp tục không kích các chỉ huy Hezbollah. Tổ chức này không nên công khai về người kế nhiệm. Nếu tổ chức tang lễ cho Nasrallah, sự kiện này sẽ là nguồn tin tình báo phong phú và mặt trận (tiêu diệt) tiềm năng”, ông Ahmed cho biết.

Thủ đô Beirut căng thẳng sau vụ ám sát thủ lĩnh Hezbollah Việc Israel ám sát lãnh đạo tối cao của lực lượng Hezbollah, Hassan Nasrallah, vào tối 27/9 là một sự leo thang gây sốc trong chiến dịch tấn công của nước này, nhằm vào nhóm quân sự được Iran hậu thuẫn.

Phương Linh