Thách thức và cơ hội cho Hàn Quốc khi Mỹ điều chỉnh thế trận quân sự toàn cầu
Việc Mỹ điều chỉnh chiến lược quân sự toàn cầu không chỉ đơn thuần là cắt giảm lực lượng mà còn là bước ngoặt quan trọng trong trật tự an ninh quốc tế. Trong bối cảnh này, Hàn Quốc đối mặt với áp lực phải củng cố năng lực phòng thủ và duy trì vai trò trọng yếu của USFK, đồng thời ứng phó linh hoạt trước những thay đổi từ Washington.
Tàu sân bay chạy bằng năng lượng hạt nhân USS Carl Vinson rời căn cứ hải quân ở Busan, Hàn Quốc ngày 7/3/2025, để tham gia cuộc tập trận chung Hàn Quốc - Mỹ mang tên “Lá chắn Tự do”. Ảnh: Yonhap/TTXVN
Theo nhận định của tờ Thời báo Hàn Quốc (Korea Times), Mỹ đang đẩy mạnh việc xem xét toàn diện về thế trận quân sự toàn cầu của mình, báo hiệu một sự thay đổi đáng kể trong chiến lược phòng thủ của nước này. Việc xem xét trên không chỉ là một sự điều chỉnh quân sự đơn thuần; mà là một sự tái cấu trúc rộng hơn phản ánh các ưu tiên an ninh quốc gia đang phát triển của Washington đồng thời tập trung vào việc cắt giảm ngân sách, nhân sự và tổ chức. Đáng chú ý, Mỹ đang cân nhắc từ bỏ vai trò là Tổng tư lệnh đồng minh tối cao của NATO tại châu Âu.
Trong bối cảnh đó, Mỹ đang tìm cách cắt giảm số lượng trụ sở khu vực - từ 6 xuống 4 - tích hợp các đợt triển khai ở châu Âu và châu Phi. Mỹ cũng nhằm mục đích thống nhất các trụ sở ở Bắc Mỹ và châu Mỹ Latinh. Đáng chú ý, việc điều chỉnh này có thể dẫn đến sự rút lui đáng kể của ảnh hưởng Mỹ tại khu vực, một bước ngoặt lớn trong trật tự an ninh toàn cầu kể từ Thế chiến II.
Theo các hãng truyền thông lớn của Mỹ như CNN và NBC, các báo cáo từ Lầu Năm Góc tiết lộ kế hoạch thu hẹp hoặc tái bố trí sự hiện diện của quân đội Mỹ tại châu Âu, vốn đã được tăng cường tạm thời do cuộc xung đột Nga - Ukraine.
Châu Á, đặc biệt là khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương, cũng không phải là ngoại lệ đối với xu hướng này. Trong khi Mỹ đã định hình chiến lược Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương của mình như một nền tảng để kiềm chế ảnh hưởng ngày càng tăng của Trung Quốc, thì áp lực chính trị và kinh tế trong nước đang định hình lại cách tiếp cận của Washington.
Kế hoạch mở rộng lực lượng Mỹ tại Nhật Bản phải đối mặt với những rào cản đáng kể, bao gồm sự phản đối của địa phương, sự nhạy cảm về chính trị và những tranh cãi xung quanh việc di dời căn cứ. Những yếu tố này làm phức tạp thêm tính toán quân sự của Washington, gây nghi ngờ về mốc thời gian và phạm vi tăng quân của Mỹ tại Nhật Bản.
Mặc dù Lực lượng Mỹ tại Hàn Quốc (USFK) chưa được đề cập rõ ràng trong các đánh giá chiến lược này, bất kỳ thay đổi nào về tư thế quân sự tại Nhật Bản đều có thể gây ra hậu quả sâu rộng đối với cấu trúc an ninh rộng lớn hơn của Đông Bắc Á. Sự hiện diện của quân đội Mỹ tại cả Nhật Bản và Hàn Quốc là một lực lượng bổ sung, tạo thành xương sống của hợp tác an ninh ba bên giữa Mỹ, Hàn Quốc và Nhật Bản. Một sự thay đổi trong chiến lược của Mỹ liên quan đến Nhật Bản có thể dẫn đến việc xem xét lại vai trò của USFK, có khả năng dẫn đến việc cắt giảm hoặc phân công lại trách nhiệm.
Liên minh ba bên Hàn Quốc-Mỹ-Nhật Bản từ lâu đã đóng vai trò là biện pháp răn đe quan trọng đối với Triều Tiên đồng thời cũng tạo ra sự cân bằng với Trung Quốc và Nga. Tuy nhiên, liên minh này ngày càng căng thẳng do những thay đổi chính trị trong nước, những thách thức về tài chính và bối cảnh an ninh đang thay đổi ở mỗi quốc gia.
Trong khi tiến trình ngoại giao gần đây giữa Seoul và Tokyo đang rất đáng khích lệ, nền tảng cho sự tin tưởng quân sự và hợp tác tích hợp vẫn còn mong manh. Một sự thay đổi trong việc triển khai quân sự của Mỹ có thể làm mất ổn định sự cân bằng mong manh này, khiến Hàn Quốc phải đối mặt với các thách thức gia tăng từ cả Triều Tiên và một Trung Quốc quyết đoán hơn.
Với khả năng này, tờ Thời báo Hàn Quốc lưu ý Seoul phải hành động nhanh chóng để bảo vệ vai trò của USFK. Trong ngắn hạn, Hàn Quốc cần tham gia phối hợp chặt chẽ với Mỹ để đảm bảo vai trò và vị thế của USFK vẫn được duy trì vững chắc trong cấu trúc an ninh của khu vực. Tuy nhiên, trong dài hạn, Hàn Quốc phải tập trung vào việc tăng cường năng lực phòng thủ, củng cố quyền tự chủ và duy trì quan hệ đối tác kiên cường và thích ứng với Mỹ. Liên minh Hàn Quốc-Mỹ phải phát triển thành mối quan hệ linh hoạt và thực dụng hơn, dựa trên lợi ích chung và đánh giá thực tế về các thách thức an ninh của khu vực.
Các bước đi gần đây của chính quyền Trump nhằm mục đích tiết kiệm khoảng 330 triệu USD chi tiêu quân sự trong 5 năm. May mắn là USFK được miễn khỏi kế hoạch hiện tại. Nhưng khuynh hướng đặt lợi ích Mỹ lên trên hết của Tổng thống Trump được cho là sẽ gửi tín hiệu sai đến Triều Tiên và Trung Quốc.
Bất kỳ động thái nào có nguy cơ làm giảm tài sản quân sự của Mỹ tại Hàn Quốc đều có thể làm suy yếu an ninh của Hàn Quốc. Một cam kết rõ ràng và nhất quán trong việc duy trì sự hiện diện mạnh mẽ của Mỹ tại Hàn Quốc sẽ cung cấp cho Hàn Quốc sự đảm bảo an ninh mà nước này cần để vượt qua những bất ổn trong khu vực.
Tóm lại, sự tái bố trí thế trận quân sự toàn cầu của Mỹ là một thực tế không thể tránh khỏi. Hàn Quốc phải đối mặt với một câu hỏi quan trọng: liệu họ có thể chủ động ứng phó với những thay đổi này và bảo vệ lợi ích an ninh của mình hay không? Bối cảnh chiến lược đang thay đổi đòi hỏi một phản ứng thận trọng và quyết đoán - một phản ứng đảm bảo rằng Hàn Quốc vẫn an toàn, ngay cả khi Mỹ điều chỉnh tư thế quân sự toàn cầu của mình.
