Tăng cường quan hệ hợp tác giữa Kiểm toán nhà nước Việt Nam – Kiểm toán nhà nước Trung Quốc

Tổng Kiểm toán nhà nước Việt Nam Ngô Văn Tuấn và Tổng Kiểm toán nhà nước Trung Quốc Hầu Khải ký kết Bản ghi nhớ hợp tác lần thứ 4. Ảnh: CTV

Về phía KTNN Trung Quốc có ông Hầu Khải, Tổng Kiểm toán nhà nước Trung Quốc cùng đại diện lãnh đạo một số đơn vị trực thuộc.

Tham gia Đoàn công tác của KTNN Việt Nam còn có Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế Nguyễn Bá Dũng; Kiểm toán trưởng KTNN chuyên ngành Ia Phạm Văn Học; Kiểm toán trưởng KTNN khu vực IV Nguyễn Hữu Phúc; Kiểm toán trưởng KTNN khu vực XII Vương Nguyên Lượng; Phó Cục trưởng Cục Công nghệ thông tin (CNTT) Nguyễn Văn Quang và Phó Chánh Văn phòng KTNN Nguyễn Tiến Đạt.

Mở đầu hội đàm, Tổng Kiểm toán nhà nước Trung Quốc Hầu Khải hoan nghênh Đoàn công tác của KTNN Việt Nam đã đến thăm, làm việc với KTNN Trung Quốc. Theo Tổng Kiểm toán nhà nước Trung Quốc, năm 2025 đánh dấu kỷ niệm 75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và Trung Quốc, tạo thêm động lực để hai bên tiếp tục thúc đẩy hợp tác trong nhiều lĩnh vực, trong đó có lĩnh vực kiểm toán công.

Tổng Kiểm toán nhà nước Ngô Văn Tuấn phát biểu tại buổi làm việc. Ảnh: CTV

Giới thiệu về cuộc cải cách hệ thống kiểm toán Trung Quốc năm 2018, ông Hầu Khải cho biết, Ủy ban Kiểm toán Trung ương được thành lập do đồng chí Chủ tịch nước Tập Cận Bình làm Chủ nhiệm, giúp nâng cao hiệu quả công tác kiểm toán trong việc khắc phục yếu kém và phát huy rõ rệt vai trò kiểm toán công. Cơ quan kiểm toán đã phối hợp chặt chẽ với cơ quan kiểm tra, kỷ luật và tổ chức, tạo sự nhịp nhàng trong công tác giám sát. Hiện nay, 1/4 số vụ án cấp tỉnh/bộ tại Trung Quốc có nguồn gốc từ phát hiện của KTNN Trung Quốc.

Bên cạnh đó, KTNN Trung Quốc cũng có sự thay đổi quan điểm kiểm toán, tập trung vào bốn lĩnh vực trọng tâm: Kiểm toán việc thực hiện các chính sách quan trọng của nhà nước; Giám sát các vi phạm tài chính và kinh tế; Phòng ngừa rủi ro lớn liên quan đến kinh tế và Kiểm toán lĩnh vực an sinh xã hội, bao gồm dưỡng lão, y tế, việc làm và hành vi chiếm đoạt vốn an sinh xã hội.

Tại buổi Hội đàm, Tổng Kiểm toán nhà nước Ngô Văn Tuấn cảm ơn sự đón tiếp chu đáo từ KTNN Trung Quốc và đánh giá cao quan hệ hợp tác hiệu quả giữa hai cơ quan trong gần hai thập kỷ qua. "Hai bên đã duy trì tốt các hoạt động chia sẻ kinh nghiệm, đặc biệt là hội thảo chung thường niên với những chủ đề quan trọng, bám sát xu hướng kiểm toán quốc tế" - ông Ngô Văn Tuấn khẳng định.

Nhân dịp này, Tổng Kiểm toán nhà nước Việt Nam chúc mừng KTNN Trung Quốc tiếp tục giữ cương vị Tổng Thư ký Tổ chức Các Cơ quan Kiểm toán tối cao châu Á (ASOSAI) nhiệm kỳ 2024-2027 cũng như những kết quả trong công cuộc cải cách của KTNN Trung Quốc, đặc biệt việc thành lập Ủy ban Kiểm toán Trung ương đã giúp nâng cao vai trò, vị thế, hiệu lực, hiệu quả của kiểm toán đối với tài chính và tài sản công.

Trân trọng cảm ơn sự hỗ trợ tích cực của KTNN Trung Quốc trong thời gian Việt Nam đảm nhận vai trò Chủ tịch ASOSAI nhiệm kỳ 2018-2021, Tổng Kiểm toán nhà nước Ngô Văn Tuấn bày tỏ mong muốn tiếp tục nhận được sự ủng hộ và phối hợp chặt chẽ khi đảm nhiệm vai trò thành viên Ủy ban Kiểm toán ASOSAI nhiệm kỳ 2024-2027.

Giới thiệu về KTNN Việt Nam, Tổng Kiểm toán nhà nước cho biết, KTNN là cơ quan được hiến định tại Điều 118 Hiến pháp, với 4 nhiệm vụ chính: Kiểm toán báo cáo tài chính, quyết toán ngân sách nhà nước hằng năm; Cung cấp ý kiến về các dự án trọng điểm quốc gia; Phục vụ công tác giám sát tối cao của Quốc hội và Góp phần phòng, chống tham nhũng và lãng phí. Hiện nay, Tổng Kiểm toán nhà nước là một trong 18 thành viên của Ban Chỉ đạo Trung ương về Phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực do Tổng Bí thư Tô Lâm đứng đầu.

Thời gian qua, việc Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực được đổi tên thành Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực đã mở rộng chức năng, nhiệm vụ và phạm vi giám sát. Theo đó, KTNN sẽ tập trung kiểm toán các lĩnh vực dễ phát sinh sai phạm như đất đai, tài nguyên khoáng sản và an sinh xã hội.

Quang cảnh buổi làm việc

Thông tin tại Hội đàm, Tổng Kiểm toán nhà nước Ngô Văn Tuấn cho biết, năm 2024, KTNN Việt Nam đã tiến hành kiểm toán hai vụ việc có dấu hiệu tham nhũng và báo cáo lên Ban Chỉ đạo Trung ương. Để tăng cường hiệu lực của kiến nghị kiểm toán, hiện nay KTNN thực hiện thêm hai bước: gửi thư công tác của Tổng Kiểm toán nhà nước đến người đứng đầu đơn vị được kiểm toán và nêu rõ đơn vị sai phạm trong báo cáo kiểm toán.

Tổng Kiểm toán nhà nước Việt Nam bày tỏ mong muốn học hỏi kinh nghiệm từ KTNN Trung Quốc, đặc biệt trong việc triển khai Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 nhằm đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ, chuyển đổi số và kiểm toán trong môi trường số, đồng thời hy vọng nhận được sự hỗ trợ từ KTNN Trung Quốc.

Tại buổi Hội đàm, hai bên nhất trí tiếp tục phát huy hơn nữa quan hệ hợp tác, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của hoạt động kiểm toán công, phù hợp với quan hệ Đối tác hợp tác chiến lược toàn diện giữa Việt Nam và Trung Quốc, tập trung vào tăng cường trao đổi đoàn công tác ở cấp lãnh đạo và chuyên môn; đẩy mạnh chia sẻ kinh nghiệm qua hội thảo, tọa đàm, đặc biệt về kiểm toán CNTT, dữ liệu lớn (Big Data), môi trường và phòng, chống tham nhũng; tiếp tục chương trình đào tạo, học bổng và các khóa ngắn hạn; xem xét phối hợp kiểm toán song song hoặc kiểm toán chung về phát triển bền vững; đồng thời tăng cường hợp tác trong khuôn khổ ASOSAI và các diễn đàn kiểm toán quốc tế.

Ngay sau Hội đàm, Tổng Kiểm toán nhà nước hai nước đã ký kết Bản ghi nhớ hợp tác lần thứ 4 (ký lần đầu tiên vào tháng 3/2004 và các lần ký lại vào tháng 10/2013 và tháng 7/2019), tiếp tục tạo cơ sở vững chắc cho việc mở rộng và nâng cao hiệu quả hợp tác song phương. Bản ghi nhớ này sẽ thúc đẩy việc trao đổi kinh nghiệm, phối hợp nghiên cứu và tổ chức các chương trình đào tạo chuyên môn nhằm nâng cao năng lực kiểm toán.

Tiếp nối Lễ ký kết Bản ghi nhớ, KTNN Việt Nam và KTNN Trung Quốc đồng tổ chức Hội thảo chung lần thứ 7 với chủ đề “Chuyển đổi số trong hoạt động kiểm toán và Kiểm toán chuyên đề”. Đây là diễn đàn quan trọng để hai bên chia sẻ những kinh nghiệm thực tiễn trong lĩnh vực kiểm toán công, đặc biệt là các phương pháp kiểm toán hiện đại, ứng dụng CNTT và kiểm toán Big Data.

Ông Mã Hiểu Phương - Vụ trưởng Vụ Kiểm toán Dữ liệu điện tử, KTNN Trung Quốc, nhấn mạnh 3 yếu tố cốt lõi trong chuyển đổi số: xây dựng hệ thống thể chế, phát triển hạ tầng công nghệ và khai thác dữ liệu hiệu quả. Luật Kiểm toán Trung Quốc tạo điều kiện mở rộng quyền tiếp cận dữ liệu tài chính, kế toán và hồ sơ điện tử. Hệ thống mạng kiểm toán chuyên dụng, nền tảng điện toán đám mây và quy trình số hóa đã được triển khai, giúp nâng cao hiệu quả kiểm toán. Đặc biệt, dữ liệu liên ngành hỗ trợ kiểm toán viên phát hiện bất thường và kiểm toán chuyên sâu hơn.

Đại diện KTNN Việt Nam, ông Nguyễn Văn Quang - Phó Cục trưởng Cục CNTT đã trình bày định hướng chuyển đổi số trong kiểm toán, bao gồm chiến lược, lộ trình thực hiện và kế hoạch sắp tới. KTNN Việt Nam cũng đề xuất phía Trung Quốc chia sẻ kinh nghiệm về xây dựng văn bản hướng dẫn, ứng dụng Big Data và AI trong kiểm toán.

Tham luận về kiểm toán chuyên đề, ông Trương Kỳ - Vụ trưởng Vụ Kiểm toán Tài chính Công, KTNN Trung Quốc đã giới thiệu phương pháp tiếp cận theo định hướng chính sách. Theo đó, KTNN Trung Quốc tập trung kiểm toán các lĩnh vực trọng điểm như phát triển vùng, bảo vệ môi trường, an sinh xã hội và công trình công cộng. Mục tiêu là đánh giá hiệu quả thực thi chính sách, phát hiện bất cập và đề xuất cải cách. Các cấp kiểm toán phối hợp chặt chẽ, giám sát xuyên suốt. Báo cáo kiểm toán chuyên đề được tổng hợp, trình Trung ương Đảng và Quốc vụ viện để hỗ trợ điều chỉnh chính sách quốc gia.

Về nội dung này, Tổng Kiểm toán nhà nước Việt Nam chia sẻ, hiện nay, khi tiến hành kiểm toán chuyên đề, KTNN Việt Nam xây dựng đề cương kiểm toán chi tiết và được lãnh đạo chủ chốt thảo luận. Đồng thời, KTNN cũng xây dựng bộ câu hỏi, ban hành quy trình kiểm toán chuyên đề nhằm đảm bảo tính thống nhất và hiệu quả. Tổng Kiểm toán nhà nước cho biết, từ những chia sẻ của KTNN Trung Quốc, KTNN Việt Nam sẽ tiếp tục cập nhật, hoàn thiện đề cương kiểm toán chuyên đề phù hợp với thực tiễn và xu hướng phát triển.

Tổng Kiểm toán nhà nước Ngô Văn Tuấn đánh giá, những chia sẻ tích cực, cởi mở của cán bộ hai cơ quan tại Hội thảo, sẽ mang đến nhiều kiến thức và kinh nghiệm thực tiễn hữu ích cho cả hai bên.

Bế mạc Hội thảo, hai bên nhấn mạnh rằng, Bản ghi nhớ hợp tác mới không chỉ là một cột mốc quan trọng mà còn là điểm khởi đầu cho giai đoạn hợp tác sâu rộng hơn. Đây được coi là cây cầu hữu nghị bền vững và hiệu quả giữa hai cơ quan KTNN, góp phần vào sự phát triển mối quan hệ hợp tác bền vững giữa hai nước./.

Minh Hoa