Những tư tưởng nhập thế, nhân đạo, những tư tưởng trong giáo lý của đạo Phật… đã từng bước thấm nhuần trong lòng con dân thời Lý - Trần nói riêng, cũng như dân tộc Việt nói chung
Làng Kim Sơn, tên Nôm là làng Then thuộc xã Kim Sơn, huyện Gia Lâm (nay là xã Gia Lâm, Hà Nội), không chỉ là đất phát quan với những Tể tướng, Thượng thư mà còn nổi tiếng là 'cái nôi' của những vị đại khoa nức tiếng thiên hạ.
Không chỉ là đại khoa, Dương Văn An còn là tác giả của 'Ô châu cận lục' - cuốn địa chí đầu tiên ghi chép toàn diện về vùng đất Thuận – Quảng, phản ánh tầm nhìn của một trí thức lớn thời nhà Mạc.
Nhà xuất bản Tổng hợp TPHCM vừa ra mắt ấn phẩm 'Lược khảo về khoa cử Việt Nam' của tác giả Trần Văn Giáp, do Nguyễn Phúc An khảo chú. Tập sách mang đến cho độc giả cái nhìn về khoa cử thời phong kiến tại Việt Nam và cách tuyển chọn nhân tài phục vụ quốc gia thời xưa.
NXB Tổng hợp TP.HCM ra mắt Lược khảo về khoa cử Việt Nam của Trần Văn Giáp, tái hiện lịch sử khoa cử từ 1075 đến khoa thi cuối 1918.
Từng giữ chức Thị lang, Tham tri, Tuần vũ triều nhà Nguyễn, Tổng đốc Nghệ An thuộc chính phủ Trần Trọng Kim, sau khi Cách mạng Tháng Tám thành công,
Giữa bối cảnh đất nước xảy ra biến động chính trị và xâm lăng ngoại bang, ông Nghè Đông Tác - Tiến sĩ Nguyễn Văn Lý vẫn giữ khí tiết thanh cao, giáo hóa hậu sinh, can gián vua khỏi sai lầm, trọn vẹn đạo lý, xứng đáng là một kẻ sĩ Bắc Hà.
Vua Lý Nhân Tông là vị vua rất coi trọng và quan tâm đến đạo Phật. Nhà vua cho lập nhiều chùa, tạo nên thắng cảnh cho đất nước. Chùa Một Cột, trước đó là chùa Diên Hựu đã được nâng cấp thành một cảnh trí phong quang.
Không chỉ khuyên chủ từ bỏ những thú vui tầm phào, vị Tiến sĩ còn to gan bẻ cổ gà chọi của phủ chúa. Trong khi đó, một vị đại khoa khác vì để bảo vệ tôn ti, sẵn sàng đập đầu vào cột trụ.
Hơn 20 năm, người viết mới có dịp về thăm lại Huế. Huế vẫn đẹp, vẫn thơ. Người Huế vẫn cứ dịu dàng, chầm chậm với những mô, tê, răng, rứa, ni, hè…
Xã Liên Hà, huyện Đông Anh (nay là xã Thư Lâm, Hà Nội) không chỉ là vùng đất cổ, mà còn là vùng đất học nổi tiếng xuyên suốt hàng chục thế kỷ.
Dù xuất thân chỉ là một Hương cống nhưng với tài năng vượt trội, Đặng Văn Hòa trở thành vị Tổng đốc đầu tiên của Hà Nội, Thượng thư 5 Bộ, ở ngôi tứ trụ triều đình, đáng làm khuôn mẫu cho các bậc mũ áo.
Xứ Bắc và Trung nền khoa bảng phát triển sớm, nhiều nhân tài của đất nước được phát hiện giúp dân, giúp nước, thì vùng đất phương Nam, nhân tài xuất hiện muộn. Phải đến thế kỷ 19, Chúa Nguyễn có mặt, vùng đất Gia Định mới hội nhập vào hệ thống giáo dục thi cử Nho học cả nước.
Trái ngược với tư tưởng 'học để làm quan' thời phong kiến, Tiến sĩ Trần Đình Phong chỉ mong muốn làm một thầy đồ chuyên tâm dạy học.
Trong khi di sản Văn Miếu - Quốc Tử Giám Hà Nội được bảo tồn khá tốt và UNESCO đưa vào danh mục di sản tư liệu thuộc chương trình Ký ức thế giới năm 2010, thì ở cố đô Huế, hai di sản Văn Miếu và Võ Miếu (còn gọi là Văn Thánh - Võ Thánh), dù ra đời muộn hơn nhưng đến nay đã xuống cấp và hoang phế.
Lưu Ngạn Quang và Đinh Thúc Thông là hai vị đại khoa có hoàn cảnh vô cùng nghèo khó.
Mặc dù thi cử và thành danh muộn, ông là tác giả của câu nói lưu danh muôn đời, một trong những biểu tượng của nghìn năm văn hiến nước nhà.
Sau khi đỗ đạt, Tiến sĩ Nguyễn Thượng Hiền lấy 2 người vợ họ Tôn Thất thuộc tông thất hoàng gia triều Nguyễn.
Làng khoa bảng Phú Thị không chỉ nổi tiếng với 10 vị đại khoa, mà cho đến nay huyền tích về thế đất Mộc tinh giúp họ Nguyễn phát khoa 3 đời...
Hương cắm tràn lan để cầu điểm cao, đỗ đạt ở kỳ thi đã làm ảnh hưởng ít nhiều đến vẻ đẹp, sự tôn nghiêm của di tích Văn Thánh Huế.
Không chỉ là vị đại khoa hay chữ, Tiến sĩ Bùi Tuấn còn được biết đến với biệt tài cầm quân đánh giặc, đem lại yên bình cho quốc gia xã tắc.
Việc tổ chức bồi dưỡng, tập huấn về nhận diện, kiểm kê, ghi danh di sản tư liệu nhằm chia sẻ kinh nghiệm về quá trình ghi danh di sản tư liệu ở Việt Nam hiện tại và hướng phát triển trong tương lai.
Làng Nành (làng Phù Ninh) nay thuộc xã Ninh Hiệp (Gia Lâm, Hà Nội).
Trong danh sách các làng khoa bảng Việt Nam, không có xã Lạc Tràng, ở ngay nơi từng là Lạc Tràng.
Tổng Bí thư Tô Lâm và Phu nhân Ngô Phương Ly cùng Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và Phu nhân Brigitte Macron trưa nay cùng tham quan Văn Miếu - Quốc Tử Giám, thưởng thức nghệ thuật truyền thống.
Lý Đạo Tái và Nghiêm Viên là hai người có số phận hẩm hiu bậc nhất trong lịch sử khoa bảng nước ta.
Trong 'Di chúc' để lại cho toàn Đảng, toàn dân và toàn quân trước khi đi xa, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã căn dặn rất nhiều điều, dặn dò, lo lắng, bao quát hết mọi công việc của Đảng và đất nước, quan tâm đến tất cả mọi người trong xã hội, trong đó có cả những người là 'nạn nhân của chế độ xã hội cũ'. Những lời căn dặn thiết tha của Người, đặc biệt những lời căn dặn về quan tâm đến tất cả mọi người trong xã hội, bất kể họ là ai, là sự tiếp nối và khắc họa rõ nét và trọn vẹn nhất tư tưởng khoan dung Hồ Chí Minh.
Hội thảo 'Báo chí tuyên truyền, quảng bá, kết nối Di sản văn hóa Hải Phòng - vùng duyên hải Bắc Bộ và đồng bằng sông Hồng' do Hội Nhà báo thành phố Hải Phòng phối hợp Hiệp hội Du lịch Hải Phòng tổ chức ngày 7-5 tại thành phố Hải Phòng, chào mừng kỷ niệm 70 năm Ngày Giải phóng Hải Phòng (13/5/1955 - 13/5/2025).
Là nhà khoa bảng lừng danh trấn Sơn Nam Hạ nhưng ít ai biết Tiến sĩ Vũ Văn Lý còn là vị Tế tửu cuối cùng của vùng đất Hà Nam tại kinh đô Huế...
Có lịch sử gần 600 năm, xét về quy mô kiến trúc cũng như giá trị lịch sử, Văn miếu Mao Điền (nay thuộc xã Phúc Điền, huyện Cẩm Giàng, tỉnh Hải Dương) được xếp thứ 2 chỉ sau Văn miếu - Quốc Tử Giám, Hà Nội. Đây là biểu tượng hiếu học của người xứ Đông xưa, Hải Dương ngày nay.
Tư nghiệp Quốc Tử Giám Lê Hiếu Trung đã bất khuất tự sát trong sự kiện Vĩnh Hưng hầu Trịnh Tuy bắt ép vua Lê Chiêu Tông về Thanh Hóa làm con bài sai khiến thiên hạ.
Tiến sĩ Nguyễn Đức Huy (1862-1908) là người khai khoa, đỗ tiến sĩ đầu tiên của vùng đất Ngu Xá xưa, nay là xã Thạch Hội, thuộc TP Hà Tĩnh.
UBND huyện Thiệu Hóa vừa tổ chức Lễ hội Đền thờ Lê Văn Hưu năm 2025 nhân 703 năm ngày mất nhà sử học Lê Văn Hưu (23/3 năm Nhâm Tuất 1322 - 23/3 năm Ất Tỵ 2025).
Sau những lần đi sứ Trung Hoa, Tiến sĩ Nguyễn Quang Tán đã học được nghề ép dầu và truyền dạy lại cho dân làng Xà, trở thành một trong những nhà khoa bảng được dân tôn làm tổ nghề.
Sáng 18/4, tại đền thờ Lê Văn Hưu (xã Thiệu Trung), UBND huyện Thiệu Hóa đã khai mạc Lễ hội Đền thờ Lê Văn Hưu năm 2025 nhân 703 năm ngày mất nhà sử học Lê Văn Hưu (23/3 năm Nhâm Tuất 1322 - 23/3 năm Ất Tỵ 2025).
Bộ sưu tập đồ sộ của Nhạc sĩ Hoàng Vân, bao gồm hơn 700 tác phẩm âm nhạc sáng tác từ năm 1951 đến 2010, đã trở thành di sản thứ 11 của Việt Nam được Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên hợp quốc (UNESCO) ghi danh vào Danh mục Ký ức Thế giới. Đây là lần đầu tiên một bộ sưu tập về âm nhạc của cá nhân ở Việt Nam giành được vinh dự này.
Không chỉ là ngôi làng cổ ẩn giữ nhiều nét văn hóa đặc sắc xứ Nghệ, Phất Nạo còn được biết đến là vùng đất học, làng khoa bảng...
Với quan niệm làm quan nên được dân yêu chứ không phải để dân sợ, làm quan phải thanh liêm không thẹn cái tiếng khoa bảng, Tiến sĩ Phan Sĩ Thục đã sống một đời sáng tỏ đạo đức nhà nho - nhà giáo dục mẫu mực.
Là vùng đất lành, làng Dương Liễu từng chứng kiến những lần vinh quy bái tổ của các vị tiến sĩ nho học.
Dự án 'Yêu lắm Việt Nam' do Báo Nhân Dân phối hợp các đối tác công nghệ triển khai lắp đặt bảng gắn chip NFC (Near-Field Communications - công nghệ kết nối không dây) tại 3 địa danh lịch sử, văn hóa, du lịch nổi tiếng của tỉnh Bắc Ninh đã chính thức đi vào hoạt động.
Là 'ông tổ' khai khoa của họ Nhữ Việt Nam, Tiến sĩ Nhữ Văn Lan còn được gắn với giai thoại khó tin về thế đất 'bần cục'...
Tiến sĩ Nguyễn Duy Thức sinh năm Giáp Dần (1734), tên húy là Bút, tự Nhân Quý, hiệu Phù Trai, quê xã Vọng Nguyệt, huyện Yên Phong, trấn Kinh Bắc...
Không chỉ là vị đại khoa để lại nhiều giai thoại thú vị, trong đời làm quan, Tiến sĩ Lê Hữu Kiều còn có ba lần lĩnh chức Tể tướng đứng đầu triều Lê.
13 đời vua, 39 khoa thi nhưng triều đại này không có bất cứ ai đỗ đạt Trạng Nguyên. Đây cũng là triều đại duy nhất của Việt Nam không có 1 vị trạng nguyên nào trong suốt 143 năm.