Phú Yên là một vùng đất có bề dày lịch sử hơn 415 năm gắn với hành trình mở cõi của các bậc tiền nhân. Nét đặc sắc của văn hóa Phú Yên là sự đan xen, giao thoa và hòa hợp của nền văn hóa Việt - Chăm. Đặc biệt, động lực, nguồn lực nội sinh cho tỉnh phát triển là truyền thống anh hùng cách mạng, ý chí tự lực, tự cường, tinh thần năng động, sáng tạo, niềm tự hào, khát vọng vươn lên xây dựng quê hương.
Sử liệu về cuộc đời, sự nghiệp và công cuộc giữ thành Hà Nội của Tổng đốc Hoàng Diệu có thể là gợi ý cho các nhà sáng tạo nghệ thuật trong việc lan tỏa tấm gương trung trinh 'vị quốc quên thân' với Thủ đô Hà Nội cuối thế kỷ XIX.
Có thể nói, Bình Định là địa phương có nhiều làng nghề truyền thống nhất tại Nam Trung Bộ. Điều này cũng dễ hiểu, bởi Bình Định là 'đất hai vua', có điều kiện để quy tụ nghệ nhân giỏi khắp nơi, hình thành những làng nghề có bề dày lịch sử hàng trăm năm qua. Trong đó, có nghề làm bún Song Thằn 'tiến vua' nổi tiếng.
Đây là 1 trong 7 vị mãnh tướng anh dũng nhất của triều Tây Sơn, người có võ nghệ cao cường lại giàu mưu lược, được vua Quang Trung ưu ái.
Thời Tây Sơn, đây là vị tướng có xuất thân du thủ du thực. Thế nhưng, cuối cùng tên tuổi của ông lại vang danh sử sách, ngày nay tên còn được đặt cho nhiều con đường ở Việt Nam.
Ngoài Thất hổ tướng, trong đoàn quân nhà Tây Sơn còn có 5 vị nữ tướng tài nổi bật nhất thời ấy được người đời xưng danh là Ngũ Phụng thư.
Ngày 21/10 (nhằm ngày 19/9 âm lịch), tại Đền thờ danh nhân Lương Văn Chánh (thôn Long Phụng, xã Hòa Trị, huyện Phú Hòa), Hội đồng họ Lương tỉnh Phú Yên tổ chức lễ dâng hương và lễ giỗ tưởng niệm 413 năm ngày mất Phù Nghĩa Hầu - Phù Quận Công Lương Văn Chánh (1611-2024).
Vua Quang Trung được biết đến là 1 thiên tài quân sự với chiến thắng mùa Xuân Kỷ Dậu 1789, quét sạch 29 vạn quân Thanh, tạo nên 1 chiến công hiển hách nhất trong lịch sử chống giặc ngoại xâm của dân tộc ta. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết rằng vua Quang Trung có họ gốc không phải họ Nguyễn mà là 1 họ khác.
Trong quá trình tìm kiếm di sản tư liệu Gia Lai, chúng tôi tình cờ bắt gặp 2 đạo sắc phong thần tỉnh Bình Định do một nhà sưu tập cổ vật tại TP. Hồ Chí Minh lưu giữ.
Trong bài viết nhỏ này, tôi muốn đề cập tiến trình hội nhập phía Đông Tây Nguyên vào lãnh thổ Việt Nam.
Ngô Mãnh, là ông của Ngô Văn Sở, được gia đình Bùi Đắc Chí cho tạm trú trong vườn nhà. Để cảm ơn tấm lòng ấy, ông đã dạy võ thuật cho con gái gia chủ, là Bùi Thị Xuân.
Nguyễn Văn Tuyết sau khi theo thầy học thành tài, trở về Tuy Viễn. Ông mong ước cứu đồng bào ra khỏi ách chuyên chế của chúa Nguyễn, song không biết làm cách nào, đành ôm mộng mà chờ người đồng khí đồng phương.
Dịp ghé Phú Yên cữ xuân năm 2011, tôi may mắn được dự Lễ tế vị Thần thành hoàng tròn 400 năm trước có công khai mở đất Phú trời Yên. Vị thần thành hoàng ấy không phải thiên thần, nhân thần mà là một nhân vật lịch sử. Người đó là Lương Văn Chánh!
Bến Trường Trầu là một di tích liên quan mật thiết với phong trào khởi nghĩa nông dân Tây Sơn. Mỗi độ xuân về, nơi đây cùng với lễ hội Đống Đa lại gợi nhớ những năm tháng hào hùng của Tây Sơn tam kiệt.
Hòa thượng Thích Trí Thắng thế danh là Nguyễn Khắc Đôn, tự Đạo Thông, pháp hiệu Thích Trí Thắng, sinh tháng giêng năm Tân Mão (1891) tại thôn Lương Lộc, tổng Thiều Quang, huyện Tuy Viễn, phủ Hoài Nhơn, nay là thôn Lương Lộc, xã Phước Hưng, huyện Tuy Phước, tỉnh Bình Định
Cánh quân của Đô đốc Nguyễn Văn Lộc đến trễ hơn dự tính vài ngày nhưng cánh quân của ông cũng đã kịp tiếp sức đánh một trận lớn ở Phượng Nhãn. Kết quả Tôn Sĩ Nghị chạy thẳng về Quảng Tây dưới trướng còn chừng 50 quân lính.
Trân trọng giới thiệu tiếp với bạn đọc cuốn sách 'Phong trào nông dân Tây Sơn và Đại Đô đốc Tây Sơn Bùi Hữu Hiếu' của PGSTS Cao Văn Liên, do NXB Thanh Niên ấn hành.
Làng nghề truyền thống bánh, bún An Thái tồn tại hàng trăm năm qua, được thế hệ trước truyền nghề lại cho thế hệ sau trong từng gia đình, dòng tộc. Cứ vậy, đời sau nối tiếp đời trước, duy trì làng nghề và phát triển cho đến nay.
Theo thống kê sơ bộ của chúng tôi, không kể sưu tập tư nhân, Gia Lai còn lưu giữ 26 sắc thần, phân bố tập trung trong các đình làng trên địa bàn An Khê và Đak Pơ. Trong số này, có niên đại xưa nhất là sắc hợp phong cho thần Bạch Mã và thần Thành Hoàng năm 1880 thời Vua Tự Đức được lưu giữ tại đình An Khê.
Sáng 21/10, tại thôn Phú Lâm, xã Tây Phú (huyện Tây Sơn), Sở VH&TT Bình Định đã tổ chức Lễ khởi công xây dựng công trình Đền thờ Võ Văn Dũng.