Điểm tin sáng nay có những nội dung đáng chú ý sau: Công an Đồng Nai ra quân bảo vệ Đại hội Đảng lần thứ XIV, bầu cử đại biểu Quốc hội và HĐND các cấp; Hoàn thành đóng điện từ Trung tâm năng lượng Sân bay Long Thành đến 5 trạm điện nhà ga hành khách; Dự án điện khí thiên nhiên hóa lỏng đầu tiên của Việt Nam tại Đồng Nai sẽ khánh thành ngày 14-12; Khai mạc Lễ hội kỳ yên đình Tân Lân năm 2025; Nhiều ca bệnh tay chân miệng nặng phải thở máy, lọc máu.
Những ngày cuối tháng 10 âm lịch, đình Tân Lân (phường Trấn Biên, tỉnh Đồng Nai) rộn ràng tiếng trống và dòng người tề tựu về dự Lễ hội kỳ yên - lễ hội lớn nhất trong năm của di tích cấp quốc gia này.
Sáng 12-12, Ban quý tế đình Tân Lân (phường Trấn Biên, tỉnh Đồng Nai) tổ chức khai mạc Lễ hội kỳ yên đình Tân Lân nhân kỷ niệm 305 năm ngày mất của Đức ông Trần Thượng Xuyên (1720-2025).
Đình Minh Hương tọa lạc tại số 380 Trần Hưng Đạo, phường 11, quận 5, TPHCM (nay là phường Chợ Lớn, TPHCM). Năm 1993, công trình được công nhận là di tích kiến trúc nghệ thuật cấp quốc gia.
Là vùng đất hội tụ nhiều dấu ấn lịch sử, văn hóa, Đồng Nai không chỉ có những di tích, chiến công, mà còn có những con người đã và đang âm thầm lưu giữ, kể lại câu chuyện của lịch sử, quê hương.
Bài viết này chỉ xin hạn định lại không gian địa lý, hành chính 49 khu phố của phường Trấn Biên, tỉnh Đồng Nai (mới) nhưng có lẽ trong toàn tỉnh và cả nước, khi không 'số hóa' tên các phường, xã, khu phố, đặt lại tên theo những tiêu chí chủ yếu mang nội hàm văn hóa, lịch sử thì cũng tương tự như nhau.
Nghề điêu khắc đá tại Việt Nam là một trong những nghề thủ công truyền thống lâu đời, phản ánh sâu sắc bản sắc văn hóa dân tộc và tinh thần sáng tạo không ngừng của người Việt. Trải qua hàng thế kỷ, nghề này không chỉ tồn tại mà còn phát triển mạnh mẽ, thích ứng với thời đại, đóng góp vào đời sống văn hóa, kinh tế và du lịch của đất nước.
Trong quá trình gần 300 năm, đồng bào 3 dân tộc Kinh - Hoa - Khmer đã cùng nhau cộng cư trên mảnh đất Cà Mau với tinh thần đoàn kết, tương trợ cùng nhau phát triển. Mặc dù mỗi dân tộc có bản sắc văn hóa riêng, nhưng trải qua cuộc sống xen cư với nhau từ bao đời nay đã tạo nên sự giao thoa, gắn kết hài hòa, tạo nên bản sắc văn hóa độc đáo, đa sắc của xứ sở Cà Mau.
Khu vực Chợ Lớn bao gồm những quận 5, 6, 11 từ lâu đã là một nơi nổi tiếng đất Sài Gòn bởi là cộng đồng người Việt gốc Hoa sinh sống. Thậm chí ẩm thực của họ đã đi sâu vào tận các hẻm nhỏ của thị dân, giao thoa với ẩm thực thuần Việt, tạo ra những món ăn đặc biệt. Nhưng, nét văn hóa đặc sắc nhất của người Hoa phải kể đến tục ăn Tết của họ.
Trong 2 ngày (23 và 24-11), Ban quý tế đình Tân Lân, phường Quang Vinh đã tổ chức Lễ hội Kỳ yên năm 2024 nhân Kỷ niệm 304 năm ngày mất của Đức Ông Trần Thượng Xuyên (1720-2024).
Nằm nép mình bên sông Đồng Nai, làng nghề làm đá Bửu Long, thuộc phường Bửu Long, TP Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai đã trải qua lịch sử hàng trăm năm. Nơi đây, hiện vẫn còn nhiều hộ gia đình tâm huyết với nghề. Nghề đá Bửu Long được xem là làng nghề thủ công lâu đời nhất của vùng đất Đồng Nai, ngày đêm sáng tạo nên những tác phẩm nghệ thuật tinh xảo từ đá.
Thông tin trên Báo Đồng Nai điện tử ngày 29-9-2024 cho biết: 'Vừa qua, Ban Thường vụ Tỉnh ủy chấp thuận chủ trương xây dựng thiết chế văn hóa tôn vinh giai cấp công nhân Đồng Nai tại Khu công nghiệp Biên Hòa 1. Tỉnh ủy giao Ban Cán sự Đảng UBND tỉnh chỉ đạo các cơ quan, đơn vị liên quan rà soát vị trí, tính toán quy mô, diện tích phù hợp (đảm bảo đồng bộ với quy hoạch chung của tỉnh, quy hoạch phân khu của thành phố Biên Hòa)'.
Thuở nhỏ tôi từng có vài lần đắm mình trong dòng sông Đồng Nai. Lần đầu tiên là 'nhúng chân' xuống nước sông ở sàn rửa xe phía xéo đối diện đình Tân Lân thờ Đức ông Trần Thượng Xuyên.
Vào thời kỳ nhà Thanh đoạt được quyền lực từ nhà Minh trên đất Trung Hoa, năm 1679 khoảng 3.000 người tướng sĩ nhà Minh cùng 50 chiến thuyền đã đến miền Đàng Trong xin quy thuận chúa Nguyễn. Được chúa Nguyễn cho phép, một nửa theo tướng Trần Thượng Xuyên đến trấn Biên Hòa để lập nghiệp. Họ tìm thấy Cù lao phố: Nằm biệt lập giữa lòng con sông Đồng Nai, một hòn đảo lớn chia dòng nước làm hai. Họ dựng lên phố xá, bến cảng, thu hút tàu thuyền từ các xứ Trung Hoa, Nhật Bổn, Chà Và… đến giao thương vô cùng đô hội, thịnh vượng bậc nhất phương Nam lúc bấy giờ.
Lâu lắm rồi tôi mới ghé nhà công tử bởi những lần về Bạc Liêu vội vàng quá. Lần này, anh bạn thuở thiếu thời đang dạy Văn ở một trường trung học của tỉnh mời tôi ly cà phê sáng tại Dinh thự công tử và những giai thoại cứ thế sống lại trong ký ức tôi…
Con đường mang tên nhà chí sĩ yêu nước Phan Chu (Châu) Trinh (1872-1926) là một trong những con đường xưa nhất trong nội ô tỉnh lỵ Biên Hòa. Khi Pháp chiếm tỉnh Biên Hòa (18-12-1861), một thời gian sau đã cho triệt phá Thành cổ Biên Hòa rồi xây một đồn phòng thủ mới ngay trong nội ô Thành cổ, gọi là Thành Soldat, nghĩa là Thành lính, dân gian gọi là Thành Kèn.
Hàng trăm năm qua, những 'thùy tích' gốm Cây Mai trang trí trên mái đình Tân Lân vẫn trơ gan cùng tuế nguyệt, ánh lên vẻ đẹp trí tuệ của những nghệ nhân gốm Sài Gòn xưa, cùng góp phần tạo nên những giá trị lịch sử - văn hóa độc đáo ở vùng đất Trấn Biên.
Địa danh Đồng Nai có lúc từng chỉ cả vùng đất phía Nam của Đàng Trong thưa dân mà trù phú. Rồi sau này, tên gọi Đồng Nai cơ bản ứng với địa giới hành chính tỉnh Đồng Nai hiện nay và cũng là một địa phương giàu có về sản vật, đậm nét về bản sắc văn hóa, có tiềm năng phát triển kinh tế và giữ vị trí quan trọng trong vùng kinh tế trọng điểm phía Nam…
Tối 16-4, tại công viên Biên Hùng, Phòng Giáo dục và đào tạo phối hợp với Trung tâm Văn hóa - thông tin và thể thao, Thành đoàn Biên Hòa tổ chức Hội thi Kể chuyện lịch sử Việt Nam năm 2024.
Kể từ ngày Nguyễn Hữu Cảnh vâng lệnh chúa Nguyễn Phúc Chu vào Nam kinh lược xứ Đàng Trong đã hơn 325 năm, xứ Đồng Nai không ngừng phát triển, biến động qua dòng người và lịch sử. Mặc dù Biên Hòa xưa, Đồng Nai nay đã có nhiều đổi khác nhưng điều làm nên bản sắc, diện mạo đích thực của mảnh đất này vẫn là con người sinh sống trên đó, dù cho họ có gốc gác ở đây hay người các nơi kéo về sinh cơ lập nghiệp...
Một nơi là điểm đầu của Đông Nam Bộ, một nơi là vùng đất cực Tây của Nam Bộ, cách đây hơn 300 năm khi giao thông còn nhiều trắc trở, phương tiện di chuyển thô sơ, để vượt khoảng cách 400km từ Đồng Nai đến Hà Tiên phải mất hơn nửa tháng. Ấy vậy mà trong hành trình mở cõi của đất nước, giữa Đồng Nai và Hà Tiên đã có những mối lương duyên khắng khít.
Ngày 19/2/2024 - Mùng 10 Giáp Thìn, đoàn rước lễ xuất phát từ bến đò chùa Ông (Thất phủ Cổ Miếu, P. Hiệp Hòa) và miếu Phụng Sơn Tự (P. Quyết Thắng) di chuyển ngược sông Đồng Nai hướng về cầu Hóa An rồi quay về khu vực miếu Phụng Sơn Tự.
Mùa xuân bắt đầu của mỗi năm, cũng thường là bắt đầu của nhiều sự kiện. Sự kiện 'mở cõi' ở vùng đất phương Nam không phải ngẫu nhiên thường gắn với mùa xuân. Vui xuân này, nhớ những xuân xưa. Ấy là đạo lý uống nước nhớ nguồn, cũng là thói quen của niềm vui ngày Tết.
Khu du lịch Bửu Long với khung cảnh bình yên, hoang sơ, tương truyền có hình dáng một con rồng đang ẩn mình.
Khu du lịch Bửu Long với khung cảnh bình yên, hoang sơ, tương truyền có hình dáng một con rồng đang ẩn mình.
Xứ Đồng Nai có quá khứ lịch sử sâu thẳm, hào hùng, không chỉ đánh dấu bằng mốc hành chính hơn 300 năm qua, mà đã có dấu tích hơn 3 thiên niên kỷ trước với sự xuất hiện của người cổ/văn hóa người cổ.
Tối 28-12, UBND TP Biên Hòa tổ chức Chương trình chào mừng kỷ niệm 325 năm hình thành và phát triển vùng đất Biên Hòa - Đồng Nai.
Trong Biên Hòa – Đồng Nai xưa và nay (NXB Tổng hợp Đồng Nai – 2005), các nhà nghiên cứu lịch sử đã đưa ra hai sự kiến lớn trong những năm cuối thế kỷ XVII và xuyên suốt thế kỷ XVIII.
* Khai thác giá trị văn hóa Đồng Nai
Trong Biên Hòa - Đồng Nai xưa và nay (NXB Tổng hợp Đồng Nai - 2005), các nhà nghiên cứu lịch sử cho rằng: 'Hai sự kiện lớn trong những năm cuối thế kỷ XVII và xuyên suốt thế kỷ XVIII, đó là việc xây dựng Văn miếu Trấn Biên năm Ất Mùi 1715, mở nền quốc học ở phương Nam và việc Nông Nại Đại Phố (cù lao Hiệp Hòa) trở thành một thương cảng quan trọng của vùng đất Nam bộ'.
Với số lượng lễ hội lớn được tổ chức trong năm 2023, Đồng Nai đã đẩy mạnh công tác quản lý và tổ chức lễ hội, đáp ứng nhu cầu sinh hoạt văn hóa, tín ngưỡng của các tầng lớp nhân dân.
Đồng Nai hiện có khoảng 3,3 triệu dân thuộc hơn 50 dân tộc anh em cùng sinh sống. Quá trình hình thành, phát triển của Đồng Nai gắn liền với quá trình di dân, du nhập, chiêu mộ, mở cõi từ Bắc vào Nam và từ nước ngoài vào. Chính điều này đã tạo nên một Đồng Nai với diện mạo văn hóa phong phú, đa dạng.
Trên địa bàn tỉnh Đồng Nai hiện có hàng chục dòng sông lớn, nhỏ như: sông Đồng Nai, La Ngà, Thị Vải, Đồng Tranh, Buông, Thao, Ray… chảy qua các huyện, thành phố trong tỉnh rồi hợp vào hệ thống sông Đồng Nai. Mỗi dòng sông ở Đồng Nai đều mang những giá trị lớn về văn hóa, lịch sử, kinh tế, môi trường.
Đoàn của Ban Trị sự chùa Ông (cù lao Phố, TP.Biên Hòa) dự lễ hội miếu Quan Thánh Đế quân tại Đông Sơn thuộc tỉnh Phước Kiến, Trung Quốc ngày 29 và 30-6-2023.
Năm nay, TP Biên Hòa kỷ niệm 325 năm thành lập và dự kiến có nhiều hoạt động văn hóa nghệ thuật lẫn công trình chào mừng cột mốc này. Và với những người am hiểu lịch sử vùng đất Trấn Biên xưa (Đồng Nai ngày nay), thành phố đang thiếu một số tên đường gắn liền với quá trình các bậc tiền nhân đi mở cõi, đặt nền móng cho sự ra đời của Biên Hòa - Đồng Nai hôm nay.
Ngày tôi buồn bã nhất cuộc đời gọi điện thoại ra Hà Nội than thở, chị gái thân thiết từ thuở 18 bảo 'từ từ rồi tính em'. Tôi muốn thay đổi nên cái 'từ từ' nó đốt tâm can tôi lúc âm ỉ, lúc rực cháy khiến cho 'phao cứu sinh' của tôi cũng sốt ruột đành ra tay nhờ vả bạn bè. Không lâu sau đó tôi từ giã quê hương vào sống ở Biên Hòa.
Tết cổ truyền còn ý nghĩa trong lòng mọi người là hồn của tết vẫn còn...