Sắn lùi (Tản văn)

Ngày đông rét cắt da, cắt thịt, lũ trẻ thả trâu, bò lên đồi, cắt cử một đứa trông chừng, rồi tìm nơi khuất gió, kiếm củi đốt lửa sưởi. Ngồi sưởi ấm mà chẳng có việc gì làm cũng buồn, nhất là khi bụng đói cật rét thì hay nghĩ đến ăn. Kiếm cái ăn dễ nhất ở vùng đồi quê tôi là sắn lùi.

Miên man nhớ... khói

Tuổi già thường lẩn thẩn thì phải? Tự dưng nhớ nồi cơm ngày đói. Cơm độn nhưng nhoáng cái đã xới vét hết mà nồi hẵng còn bốc khói! Lũ trẻ nhăm nhăm ánh mắt về khoảng khói hư vô. Nồi cơm như giấc mơ vừa tan biến. Rồi khoảng khói trắng chóng vánh nồi canh mẹ nấu bốc vội như thứ tiêu bản mong manh thời tháng ba ngày tám.

Người con miền Nam trên đất Thanh Hóa

Tỉnh Thanh Hóa vừa tổ chức Lễ kỷ niệm 70 năm đón tiếp đồng bào, cán bộ, chiến sĩ, học sinh miền Nam tập kết ra Bắc và khánh thành khu lưu niệm. Tôi xem chương trình truyền hình trực tiếp từ Pleiku, nơi tôi đang sinh sống, và nhớ cồn cào những ngày Thanh Hóa của gia đình tôi.

Trịnh Đình Nghi, ký ức làng và hành trang cuộc đời

Trịnh Đình Nghi tự đề từ cho tác phẩm 'Bóng cũ mùa xưa' bằng hai câu lục bát: 'Tôi đi từ trẻ đến già / Mà sao thấy vẫn chưa ra khỏi làng'. Đây là tâm trạng chung của những người sinh ra từ làng, biết ngẫm về cố thổ...

Người đưa ánh sáng về bản Mông

62 năm tuổi đời, hơn 40 năm tuổi Đảng, ông Vàng Na Pó ở bản Muống 2, xã Mường Lý (Mường Lát) được biết đến là một trong những đảng viên người Mông đầu tiên của Mường Lý, là 'cây cao bóng cả' của gia đình, dòng họ và bản làng.

Tín dụng chính sách xã hội – Điểm tựa nhân văn (Kỳ 1)

Trải qua 10 năm thực hiện Chỉ thị số 40-CT/TW ngày 22/11/2014 của Ban Bí thư Trung ương Đảng khóa XI về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với tín dụng chính sách xã hội, đời sống người dân ở vùng đất biên cương Xứ Lạng đã có sự chuyển mình mạnh mẽ, nhiều hộ đồng bào dân tộc thiểu số đã thoát khỏi đói nghèo vươn lên làm giàu, nhiều xã biên giới, xã đặc biệt khó khăn đạt chuẩn nông thôn mới, nông thôn mới nâng cao. Với những cách làm quyết liệt, sáng tạo, tín dụng chính sách xã hội đã tạo nên sức mạnh tổng hợp xuyên suốt đến tận cơ sở, góp phần củng cố niềm tin của các tầng lớp Nhân dân đối với sự lãnh đạo của Đảng và các cấp chính quyền, khẳng định Chỉ thị số 40 - CT/TW của Ban Bí thư đã đi vào cuộc sống.

Đọc 'Xuân chính niệm' của Trần Tất Trừ

Sinh năm 1949, tại xã Quảng Lưu, huyện Quảng Xương. Năm 1968, như bao chàng trai miền Bắc lúc bấy giờ, Trần Tất Trừ đã 'xếp bút nghiên', đi theo tiếng gọi của Tổ quốc, vào tuyến lửa Trường Sơn. Là 'nhân vật trải nghiệm' trong những năm chống Mỹ, giúp ông có một vốn sống phong phú, một trái tim yêu thương hễ chạm nhắc là ngân rung, tuôn trào thành thơ. Đọc thơ Trần Tất Trừ, ta có cảm giác như ông đang kể chuyện, kể thành thơ và kể bằng thơ.

Tháng ba ngày tám' - 'nông vụ' hay 'giáp hạt'?

Độc giả Trần Thanh Huy hỏi: 'Tôi thường theo dõi mục 'Cà kê chuyện chữ nghĩa' trên Báo Thanh Hóa và cảm thấy rất bổ ích, vì qua đây tôi có thêm hiểu biết về tiếng mẹ đẻ và nhiều kiến thức khác trong cuộc sống. Hôm nay tôi gửi thư này đến chuyên mục và nhờ các chuyên gia giải đáp một số thắc mắc sau đây:

Đọc thơ Phạm Thanh Phương

Thơ Phạm Thanh Phương mạnh về trữ tình hướng tới người trưởng thành hơn là thơ dành riêng cho trẻ em - một lĩnh vực đặc thù. Cũng giống như việc anh viết về tuổi thơ của chính bản thân hay hơn viết cho trẻ em hiện tại.

Hoa gạo đốt lòng tôi…

Cuối xuân này về quê không còn được nhìn cây gạo có tuổi đời hàng trăm năm thắp lên bầu trời ngàn ngọn lửa hồng tươi nữa rồi. Đời cây cũng như đời người, già thì về với cõi hoàng tuyền. Nhưng cây đã trở thành 'cây di sản' trong lòng tôi và đốt lên bao nỗi nhớ thương…

Nhà báo Phạm Phú Bằng: Trở về nhà, chỉ thèm một cái quàng tay của mẹ

Đại tá, nhà báo Phạm Phú Bằng vừa ra đi ở tuổi 95. Tuổi này, cái dốc này ít người chạm đến. Chú đi về phía chân trời khác. Lãng đãng ở thế giới bên này, tôi chợt nhớ chuyện kể của nhà báo Phạm Phú Bằng, những lát cắt của thời đã qua.

Chỉ từ 10.000 đồng/gói, món quà sáng 'ngon, bổ, rẻ' giúp hàng trăm hộ gia đình làm giàu

Nhắc đến Phú Thượng, mọi người thường biết nơi đây nổi tiếng với nghề trồng đào, quất. Nhưng Phú Thượng còn nổi danh không kém với nghề đồ xôi. Xôi Phú Thượng từ lâu đã có mặt khắp các chợ, nhiều con ngõ nhỏ và trở thành món ăn dân dã, quen thuộc của người dân Hà Nội.

Nhà văn của những người nông dân

Một buổi sáng đẹp trời, tôi đến xã Vũ Lăng, huyện Tiền Hải, Thái Bình để thăm nhà văn Trần Văn Thước. Tôi cứ tưởng một nhà văn nổi tiếng chuyên viết về nông dân, nông thôn như ông sẽ sống trong ngôi nhà thoáng mát, có vườn cây, ao cá. Nhưng không, nhà văn Trần Văn Thước sống trong ngôi nhà nằm ngay sát đường làng, phía sau chỉ có một khoảng sân nho nhỏ.

Những ân tình sắn

Với những người con đất Tổ, bên cạnh hình ảnh cây cọ, cây chè, thì có lẽ cây sắn mới là thứ cây gắn bó sống còn với cuộc đời, nhất là với tuổi thơ của họ. Càng lớn, chúng tôi lại càng hiểu ở miền đất toàn sỏi đá này không có loại cây nào lại tận hiến hết mình cho con người như cây sắn.

Trường ca Hốc Chọ thấm đẫm bản lĩnh Nghệ

Nhà văn Bùi Sĩ Hoa, Hội viên Hội nhà văn Việt Nam, vừa ra mắt công chúng yêu văn học, thơ ca trong cả nước một tập trường ca có tiêu đề rất lạ : Hốc Chọ. Hốc Chọ là gì, nghe độc đáo và kỳ bí vây?

Trong gió mùa xuân

Thực ra, cuộc chuyển giao từ mùa đông sang mùa xuân không hề êm ả như lúc từ hạ sang thu. Ta có cảm giác đó là một sự giành giật khá quyết liệt để rồi phải suy ngẫm thật nhiều. Này nhé, có lúc tưởng như nắng đã trải khắp mặt đất, trời ấm áp, cái lạnh đã buông bỏ, thua cuộc thì bất chợt mưa lại đến, mở lối để cái rét mướt lấy lại địa hạt của mình, đã bước sang năm mới mà ngỡ như trời vẫn còn đông... Sự trở đi trở lại đó khiến miền Bắc kéo dài trong giá lạnh suốt nhiều tháng.

Cả làng cùng tìm việc

Xưa nay, tìm việc dưới chân mình thật không dễ. Người dân nông thôn chạy đôn chạy đáo tìm việc không hẳn là để làm giàu, xây nhà lầu, sắm xe hơi như người dân thành phố, mà chủ yếu muốn cho bộ óc, cái chân, cái tay luôn động đậy.

Về nơi in dấu chân xưa

Cách đây 38 năm, tôi có dịp hành trình tới Đại Phác bằng chiếc xe đạp cà tàng hiệu Praha của Tiệp Khắc. Dù đường sá thời bao cấp còn gồ ghề, lởm chởm, nhưng với sức trẻ và lòng nhiệt huyết đạp vài chục cây số có sá gì.

Bình yên trong con là mẹ

Có những điều tưởng chừng vô cùng gần gũi và giản dị, mà đôi khi ta phải trải qua một chặng đường dài và vòng vèo muôn nỗi mới chợt nhận ra. Trong cuộc đời này, bao nhiêu thứ có thể khiến ta vỡ òa vui sướng, hạnh phúc... từ những câu chuyện vật chất tới tinh thần, nhưng một thế giới bình yên, dịu hiền... có thể nào lại thiếu đi dáng hình của mẹ...

Ký ức mùa Thu

Ai trong mỗi người đều giữ trong tim mình một mùa để yêu và để nhớ. Và chắc hẳn trong số bốn mùa ấy, mỗi người cũng đã cất giữ trong tim mình cả một miền hoài niệm gắn liền với những kỷ niệm ngọt ngào, khó quên thuở ấu thơ.

Tháng Ba và gió

Tháng Ba là mùa con ong đi lấy mật, mùa con voi xuống sông uống nước… Tháng ba là khi chúng mình cùng lũ trẻ trường làng xuýt xoa bởi cái rét nàng bân vừa ê a đọc những câu ca: 'Tháng Giêng là tháng ăn chơi/Tháng Hai trồng đậu tháng Ba trồng cà…'. Từ xa xưa cha ông đã thế; đến bây giờ, lớp trẻ cũng cứ nhớ trong lòng những nếp sinh hoạt ấy, dù có thể có hay không diễn ra lễ hội đủ đầy mọi lễ nghi của thuở ấy.

Đường về nhà…

Dù thành công hay thất bại, dù vui hay buồn, dù gần hay xa, con đường ấy, chuyến đi ấy vẫn luôn dành cho bạn.

Đồ cũ

Có lẽ với những người sống lâu năm ở Hà Nội thì chợ đồ cũ không còn xa lạ. Nhưng với nhiều người chưa biết nhiều về thành phố này thì đây giống như một khám phá bất ngờ thú vị hay một thế giới bí ẩn. Và tôi cũng không ngoại lệ khi chiều nay, tình cờ theo chân anh bạn người Hà Nội gốc bước vào chợ đồ cũ với một cảm giác ngỡ ngàng xen chút rưng rưng. Có những thứ tôi nghĩ là đã trở nên rất hiếm, rất xa xưa rồi thì lại gặp được ở đây.

Cơn sốt cây bạch hải đường: Lại chiêu trò 'thổi giá'

Sau cơn sốt lan đột biến, mới đây, trên mạng xã hội lan truyền những thông tin mua bán cây hoa bạch hải đường với giá trị từ vài triệu, chục triệu đến vài trăm triệu, thậm chí hơn 1 tỷ đồng. Điều đáng nói, các 'thương vụ' sôi động tại nhiều tỉnh, thành: Hà Nội, Hưng Yên, Vĩnh Phúc, Phú Thọ, Thái Nguyên…

Bếp lửa yêu thương

Khi những chiếc lá cuối cùng trên cành cây khẳng khiu đang run rẩy trước cái giá lạnh của mùa đông cũng là lúc tôi thấy lòng trào dâng biết bao nhiêu hoài niệm. Cố nán lại trong chiếc chăn ấm, hình ảnh bà với dáng vẻ gầy gò ngồi nhen bếp lửa trong những buổi sáng mai thức giấc lại nhắc nhớ tôi về một thời gian khổ đã qua.

Xóm cũ bên sông

Chạng vạng, ra đứng đầu ngõ ngôi nhà cũ để ngóng một người..., lòng bỗng thấy nao nao khi nghe ca khúc quen thuộc từ căn nhà hàng xóm. Một điệu bolero buồn gợi nhớ bao kỷ niệm về một thời son trẻ, thời có một người lặng lẽ sống trong căn nhà u tịch ven sông với vườn cây râm mát, với những người hàng xóm thân thiện dễ mến, nghe chiều chầm chậm trôi đi trong tiếng mái chèo êm ả khua nhẹ bên dòng Châu Giang và hướng về bãi bồi bên sông ngóng một người để đợi chờ, để thương, để nhớ.

Dưới chân đèo Hoa

ĐBP - Như một cơ duyên, những ngày tháng 3, khi những bông ban trắng tinh khôi bung nở khắp núi rừng, chúng tôi có dịp về với bà con người Khơ Mú, bản Bó Lếch, xã Mùn Chung (huyện Tuần Giáo). Trở lại lần này, nỗi day dứt về cuộc sống lam lũ, khổ cực, lay lắt trong vòng luẩn quẩn của đói nghèo, những mái nhà tranh, vách đất lụp xụp đã lùi vào dĩ vãng. Bằng ý chí và khát khao dựng xây, cộng đồng người Khơ Mú nơi đây đã đồng tâm vươn lên, vượt qua gian nan, thách thức để vun đắp cuộc sống mới no ấm, đủ đầy hơn.

Đầu xuân tìm về sân khấu chèo

Không biết tự bao giờ chèo đã trở thành một món ăn tinh thần không thể thiếu của người dân Việt Nam, chỉ biết rằng tháng ba ngày tám nông nhàn, giêng hai mở hội làng vào đám thì không thể thiếu tiếng trống, tiếng hát của các gánh chèo.

Gặp khó vì đào trồng trên đất nương 'chưa có sổ'

Chính quyền địa phương không xác nhận nguồn gốc nương đào của gia đình bà N. T. là đào trồng vì diện tích nương đó được khai hoang, chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.