Bão, áp thấp nhiệt đới là loại hình thiên tai khó lường, diễn biến phức tạp, thay đổi nhanh và phụ thuộc vào nhiều yếu tố, nhất là diễn biến cường độ bão, áp thấp nhiệt đới.
Biến đổi khí hậu đang khiến tình hình thiên tai (TT) ở Việt Nam ngày càng phức tạp với cường độ gia tăng và mở rộng ra nhiều tỉnh, thành trên cả nước. Đặc biệt, sạt lở đất và lũ quét là các loại hình TT nguy hiểm có sức tàn phá lớn đã trở thành mối đe dọa thường xuyên tại khu vực miền Trung và miền núi phía Bắc. Thực tiễn đặt ra yêu cầu cấp thiết tìm giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả ứng phó với các TT, trong đó có sạt lở đất, lũ quét, nhằm giảm thiểu thiệt hại, bảo đảm sự phát triển kinh tế - xã hội bền vững và an toàn của người dân.
Ngày Khí tượng Thế giới (23/3) năm nay được Tổ chức Khí tượng Thế giới (WMO) phát động với chủ đề 'Chung tay vì một hệ thống cảnh báo sớm toàn diện'. Tại Việt Nam, để giảm nhẹ rủi ro thiên tai, ngành khí tượng thủy văn đã và đang triển khai, thực hiện việc xây dựng hệ thống cảnh báo sớm, ứng dụng khoa học công nghệ trong dự báo, góp phần đưa ra các dự báo, cảnh báo sớm được kịp thời, sát thực tế…
Mọi diễn biến về tình hình mưa lũ, sạt lở đất trên tất cả các khu vực, lãnh thổ Việt Nam đều được theo dõi, giám sát liên tục thông qua các bản đồ phân tích và dự báo định lượng... bằng hệ thống siêu máy tính, rada, dữ liệu vệ tinh...
Hiện trạng độ ẩm đất của một số khu vực thuộc 6 huyện miền núi của Thanh Hóa sau mưa lớn hiện đã gần đạt bão hòa (trên 85%) hoặc đạt trạng thái bão hòa, cần chủ động ứng phó với sạt lở, sụt lún.
Theo thông tin của Đài khí tượng Thủy văn Thanh Hóa sáng 21/10, khu vực tỉnh Thanh Hóa đã có mưa vừa đến mưa to có nơi mưa rất to và dông. Lượng mưa đo được tại các điểm đo mưa tự động phổ biến 30 - 70mm, riêng đo mưa Thanh Tân (huyện Như Thanh) 79,8mm, Xuân Bình (huyện Như Xuân) 76,2mm.
Sau đợt mưa diện rộng vào đêm và rạng sáng 21/10, nhiều nơi trên địa bàn tỉnh chịu lượng mưa trên dưới 50 mm trong thời gian ngắn. 6 huyện miền núi của tỉnh đang có nguy cơ xảy ra sạt lở đất, lũ ống, lũ quét cần đề phòng, gồm: Như Thanh, Như Xuân, Thường Xuân, Lang Chánh, Ngọc Lặc và Cẩm Thủy.
Sáng 12/9, Đài Khí tượng Thủy văn Thanh Hóa phát đi bản tin cảnh báo nguy cơ rất cao xảy ra lũ quét, sạt lở đất, sụt lún đất do mưa lũ hoặc dòng chảy trên khu vực tỉnh Thanh Hóa.
Theo ông Mai Văn Khiêm, Giám đốc Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia, từ bài học kinh nghiệm ứng phó các loại hình thiên tai những năm qua, khi cộng đồng và người dân tuân thủ thực hiện các phương án ứng phó sớm thì thiệt hại giảm đi đáng kể.
Lũ quét, sạt lở đất là loại hình thiên tai khó dự đoán, luôn xảy ra bất ngờ và gây thiệt hại thảm khốc, ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống người dân, nhất là người dân sống ở vùng núi.
Theo chuyên gia, việc cảnh báo lũ quét, sạt lở đất chi tiết đến từng khu vực nhà dân, thôn bản để giảm thiểu các thiệt hại về người và tài sản vẫn luôn là thách thức không chỉ của riêng Việt Nam.
Với công nghệ hiện nay, thế giới chưa thể dự báo được lũ quét, sạt lở đất sẽ xảy ra tại vị trí cụ thể và trong thời điểm cụ thể. Chỉ có khả năng cảnh báo nguy cơ xảy ra lũ quét, sạt lở đất trong một khu vực và thời gian nhất định
Theo dự báo của Đài Khí tượng thủy văn Thanh Hóa, đêm 5/6 và sáng 6/6, khu vực tỉnh Thanh Hóa tiếp tục có mưa vừa đến mưa to, có nơi mưa rất to và dông. Lượng mưa đo được tại các Trạm khí tượng thủy văn phổ biến từ 30 - 70mm, có nơi trên 200mm.
Theo Giám đốc Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia Mai Văn Khiêm, trong năm 2024, Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia tiếp tục duy trì, triển khai hợp tác quốc tế với trọng tâm nâng cao năng lực, tiếp thu khoa học tiên tiến, công nghệ và quy trình hiện đại trong dự báo, cảnh báo thiên tai, dự báo tác động, triển khai Khung dịch vụ khí hậu toàn cầu tại Việt Nam.
Lũ quét, sạt lở đất là những hiện tượng thiên tai thường xuất hiện trong thời gian ngắn với diễn biến nhanh, cục bộ trong khu vực hẹp và có sức tàn phá lớn. Nằm trong khu vực khí hậu nhiệt đới gió mùa, Việt Nam chịu ảnh hưởng của nhiều đợt mưa lớn kéo dài, địa hình chia cắt, mật độ sông suối phong phú. Những yếu tố này đã góp phần làm tăng khả năng xảy ra lũ quét và sạt lở đất.
Việt Nam là 1 trong 6 quốc gia bị ảnh hưởng lớn bởi biến đổi khí hậu. Càng ngày, tình trạng sạt lở càng xuất hiện nhiều và gây ra những hậu quả đau lòng, mất nhiều năm để khắc phục.
Theo chuyên gia khí tượng thủy văn, do tính chất khốc liệt và những thiệt hại to lớn do lũ quét, sạt lở đất gây ra, nên việc đầu tư công nghệ cảnh báo thiên tai là rất cấp thiết.
Thời gian qua, lũ quét, sạt lở đất diễn ra hết sức phức tạp tại các khu vực trung du và miền núi Việt Nam, gây ra những thiệt hại nặng nề về người, tài sản và ảnh hưởng xấu đến cuộc sống của cộng đồng.
Ngày 8/8, tại trụ sở Tổ chức Khí tượng thế giới (WMO) tại Geneva, Thụy Sỹ đã diễn ra lễ ký kết Biên bản ghi nhớ (MOU) hợp tác giữa WMO và Tổng cục Khí tượng Thủy văn Việt Nam (VNMHA), Bộ Tài nguyên và Môi trường về Trung tâm Khu vực của Hệ thống hỗ trợ cảnh báo lũ quét khu vực Đông Nam Á (SeAFFGS) tại Việt Nam.
Bản ghi nhớ hợp tác cho Trung tâm Khu vực của SeAFFGS là cơ hội để hướng tới giảm nhẹ rủi ro thiên tai do lũ quét, sạt lở đất cho Việt Nam nói riêng và khu vực Đông Nam Á nói chung.
Tổng cục KTTV Việt Nam vừa ký kết biên bản ghi nhớ hợp tác với Tổ chức Khí tượng Thế giới (WMO) trong việc nâng cao khả năng cảnh báo lũ quét, sạt lở nhằm giảm thiểu thiệt hại do mưa lũ gây ra. Qua đó, Việt Nam sẽ là Trung tâm khu vực của Hệ thống hỗ trợ cảnh báo lũ quét khu vực Đông Nam Á
Tổng cục Khí tượng Thủy văn vừa ký kết biên bản ghi nhớ hợp tác với Tổ chức Khí tượng Thế giới (WMO) trong việc nâng cao khả năng cảnh báo lũ quét, sạt lở nhằm giảm thiểu thiệt hại do mưa lũ gây ra.
Với việc ký kết biên bản ghi nhớ tại Geneva (Thụy Sĩ) giữa Tổ chức Khí tượng Thế giới (WMO) và Tổng cục Khí tượng Thủy văn, Việt Nam sẽ là Trung tâm khu vực của Hệ thống hỗ trợ cảnh báo lũ quét khu vực Đông Nam Á.
Tổ chức Khí tượng thế giới (WMO) và Tổng cục Khí tượng Thủy văn Việt Nam đã ký Biên bản ghi nhớ hợp tác. Qua đó, Việt Nam được giao là Trung tâm Khu vực của Hệ thống hỗ trợ cảnh báo lũ quét khu vực Đông Nam Á.
Việt Nam tiếp nhận Hệ thống hướng dẫn cảnh báo lũ quét khu vực Đông Nam Á với tổng kinh phí 1,3 triệu USD. Với việc vận hành hệ thống này, Việt Nam đảm nhiệm vai trò trung tâm vùng trong công tác dự báo sạt lở, lũ quét.Các đại biểu thảo luận về lũ quét và sạt lở đất tại Đông Nam Á.