Mùa Thu lịch sử 80 năm trước, tháng Tám năm 1945, Hà Nội sục sôi khí thế cách mạng tiến lên, cùng cả nước tiến hành Tổng khởi nghĩa, giành chính quyền, để rồi vào ngày 2/9/1945, tại Quảng trường Ba Đình lịch sử, Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc bản Tuyên ngôn Độc lập, long trọng tuyên bố với thế giới sự ra đời của nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa, nay là nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Hà Nội sau 80 năm thành lập nước thực sự là biểu tượng cho sự vươn lên mạnh mẽ trên hành trình trở thành hình mẫu một đô thị hiện đại, giàu đẹp, văn minh.
Tháng 8 này, chúng tôi lại có dịp trò chuyện với bà Phan Thị Phúc (phu nhân của cố Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Nguyễn Cơ Thạch). Ở tuổi 96 nhưng những ký ức về mùa thu Tháng Tám cách đây 80 năm vẫn vẹn nguyên trong tâm trí bà.
Cách mạng tháng Tám thành công là biểu tượng cho sự chủ động, sáng tạo, bản lĩnh, ý chí, sức mạnh của Đảng bộ, Nhân dân Hà Nội. Từ khí thế cách mạng hào hùng năm 1945, Thủ đô Hà Nội đã không ngừng phát triển, vươn lên trở thành đô thị hiện đại, văn minh, mang đậm bản sắc dân tộc, xứng đáng là 'Trái tim của cả nước'.
Đảng ta luôn chú trọng tinh thần đoàn kết dân tộc, coi trọng trí thức. Nhiều đồng chí lãnh đạo cao cấp của Đảng cũng là những trí thức lớn, có ảnh hưởng sâu rộng.
Ngày này 80 năm trước, hàng vạn người dân từ khắp các ngả đổ về nội thành mở đầu cho cuộc khởi nghĩa. Đi tới đâu, người dân cũng hô vang khẩu hiệu ủng hộ cách mạng.
Tòa nhà Bắc Bộ Phủ tại số 2 Lê Thạch (Hà Nội) là nơi Chủ tịch Hồ Chí Minh đã làm việc những ngày đầu tiên của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.
Trong khúc hoan ca 'Mười chín tháng Tám' của nhạc sĩ Xuân Oanh có đoạn: 'Toàn dân Việt Nam đứng đều lên góp sức một ngày. Thề đem xương máu quyết lòng chiến đấu cho tương lai… Mười chín tháng Tám, ánh sáng tự do đưa tới, cờ bay nơi nơi, muôn ánh sao vàng'. Tròn 80 năm trước, không khí khởi nghĩa sục sôi lan nhanh từ miền núi về miền xuôi, từ Bắc chí Nam; hơn 20 triệu đồng bào con Lạc, cháu Hồng nhất tề đứng lên theo lời kêu gọi của Việt Minh lật đổ ách thống trị của chế độ phát xít và thực dân phong kiến, chỉ trong 2 tuần, Cách mạng Tháng Tám đã thành công trên cả nước.
Cuộc khởi nghĩa giành chính quyền tại Hà Nội năm 1945 diễn ra nhanh gọn và không đổ máu, cho thấy sự chỉ đạo bản lĩnh, trí tuệ, nhạy bén, sáng tạo của lãnh đạo Thành ủy Hà Nội khi đó.
Dưới ngọn cờ Việt Minh, nhân dân Hà Nội từ công nhân, trí thức đến nông dân đã hòa cùng dòng người xuống đường ngày 19/8, làm nên thắng lợi vang dội của Cách mạng tháng Tám.
Tòa nhà Bắc Bộ Phủ, số 2 phố Lê Thạch, được tu bổ nâng cấp đặc biệt kỳ công, giữ lại gần như trọn vẹn những di sản một thời nhưng cũng mang những dấu ấn của thời đại, dấu ấn một Việt Nam đang hội nhập thế giới.
Sau 80 năm, những kỷ vật này dường như vẫn còn thấm đẫm âm hưởng hào hùng của những giờ khắc sục sôi lòng yêu nước trong cuộc Cách mạng Tháng 8.
Mỗi độ thu về, trong trái tim của hàng triệu người dân lại vang lên bản hùng ca bất diệt về cách mạng Tháng Tám năm 1945. Dưới sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng ta, đứng đầu là Chủ tịch Hồ Chí Minh, toàn thể Nhân dân Việt Nam đã nhất tề vùng lên tiến hành Tổng khởi nghĩa, giành chính quyền, làm nên một mốc son chói lọi trong lịch sử vẻ vang của dân tộc. Phát huy tinh thần, hào khí cách mạng Tháng Tám, quân và dân Lạng Sơn đang ra sức thi đua xây dựng quê hương ngày càng giàu mạnh.
Sau một thời gian chuẩn bị rất ngắn, Xứ ủy Bắc Kỳ, Thành ủy Hà Nội đã phát động nhân dân Hà Nội nổi dậy giành chính quyền vào ngày 19/8/1945.
Giữa những chuyển biến nhanh chóng của tình hình thế giới những ngày tháng 8 năm 1945, nhận thấy thời cơ 'ngàn năm có một' đã đến, Trung ương Đảng và Bác Hồ quyết định triệu tập Hội nghị toàn quốc của Đảng tại Tân Trào, đề ra quyết sách khởi nghĩa, giành chính quyền về tay nhân dân. Ngay sau đó, Quốc dân Đại hội Tân Trào họp và bầu Ủy ban Dân tộc giải phóng.
Nhiều địa danh gắn liền với sự kiện Cách mạng tháng Tám và Quốc khánh 2/9 ở Hà Nội giờ trở thành 'địa chỉ đỏ' của nhiều du khách khi thăm Thủ đô.
Cách mạng Tháng Tám năm 1945 là một dấu mốc chói lọi trong lịch sử dân tộc Việt Nam. Thắng lợi này không chỉ làm thay đổi vận mệnh dân tộc, mà còn là nguồn cảm hứng khơi dậy làn sóng sáng tạo mạnh mẽ trong giới văn nghệ sĩ.
Trong những ngày Tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945, dưới sự lãnh đạo của Đảng và Mặt trận Việt Minh, các lực lượng tiền thân của CAND hỗ trợ quần chúng nhất tề đứng lên, đập tan bộ máy đàn áp của chế độ cũ, giành chính quyền về tay nhân dân.
Hà Nội khởi nghĩa bằng biểu tình chính trị, Huế vận động triều đình thoái vị, Sài Gòn huy động lực lượng vũ trang chiếm cơ sở đầu não. Ba cách giành chính quyền phản ánh sự linh hoạt của cách mạng Việt Nam năm 1945.
Giữa lòng Hà Nội, tại số 12 phố Ngô Quyền, có một tòa nhà trầm mặc nhưng kiêu hãnh, chứng kiến gần trọn thế kỷ biến động của dân tộc Việt Nam. Bắc Bộ Phủ nay là Nhà khách Chính phủ không chỉ là một công trình kiến trúc kiểu Pháp cổ điển, mà còn là 'địa chỉ đỏ' ghi dấu những thời khắc thiêng liêng nhất của lịch sử.
Quảng trường Cách mạng tháng Tám ở Hà Nội, sân vận động Tự Do ở Huế hay quảng trường Norodom ở TP HCM từng diễn ra các cuộc mít tinh, sau chuyển thành biểu tình thị uy, khởi nghĩa giành chính quyền.
'Sao Tháng Tám' – một bản anh hùng ca điện ảnh đen trắng đầy xúc cảm, là bộ phim truyện đầu tiên tái hiện một cách toàn diện và thành công nhất về Cách mạng Tháng Tám 1945 trên màn ảnh rộng.
Sáng 16/1, Bảo tàng Lịch sử quốc gia đã phối hợp với Cục Lưu trữ Văn phòng Trung ương Đảng tổ chức khai mạc trưng bày với chủ đề ' Đảng Cộng sản Việt Nam - Những mốc son lịch sử '. Triển lãm diễn ra từ ngày 16/1 đến ngày 16/3.
Đúng 8h ngày 10/10/1954, các đơn vị Quân đội Nhân dân Việt Nam tiến vào từ 5 cửa ô, Giải phóng Thủ đô sau 9 năm bị tạm chiếm. Hà Nội từ đây sạch bóng quân thù, cờ hoa hân hoan đón mừng những người con chiến thắng trở về. Và đã có rất nhiều địa điểm đặc biệt đi cùng những giờ phút lịch sử ấy.
Ngày 2/9/1945 là Ngày Độc lập đầu tiên của dân tộc Việt Nam sau hơn 80 năm bị thực dân Pháp nô dịch, gần 5 năm chịu ách thống trị của phát xít Nhật, chấm dứt 1.000 năm tồn tại của chế độ phong kiến, khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Hiện nay, chúng ta vẫn còn lưu giữ, bảo quản nhiều hiện vật kể về ngày lễ trọng đại, thiêng liêng này.
Khi biết tôi có ý định viết về những 'địa chỉ đỏ' ở Hà Nội, có người bảo: 'Hà Nội vốn đã là một địa chỉ đỏ rồi'. Điều đó rất đúng, nhưng thực tâm tôi vẫn muốn viết về những 'địa chỉ đỏ' cụ thể và đầy đủ hơn.
Mùa thu lịch sử 79 năm trước, Hà Nội sục sôi khí thế cách mạng tiến lên giành chính quyền. Nhiều địa danh gắn liền với sự kiện Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9 ở Hà Nội giờ đây là những điểm đến nổi tiếng mà bất kể ai tới thăm Thủ đô khó có thể bỏ lỡ.
'Một thoáng di sản' giới thiệu tư liệu, hình ảnh 25 di tích lịch sử văn hóa, di tích cách mạng kháng chiến và địa điểm lưu niệm sự kiện của Hà Nội.
Kỷ niệm 25 năm Ngày Hà Nội được Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên Hợp Quốc (UNESCO) trao tặng danh hiệu 'Thành phố Vì hòa bình' (16/7/1999 - 16/7/2024), từ ngày 1/7 đến ngày 15/9, Ban Quản lý Di tích Nhà tù Hỏa Lò tổ chức trưng bày chuyên đề 'Một thoáng di sản' tại Di tích Nhà tù Hỏa Lò.
Trưng bày 'Một thoáng di sản' tại Nhà tù Hỏa Lò giúp người xem khám phá lịch sử các di tích quen thuộc như: Nhà hát Lớn Hà Nội, quảng trường Cách mạng tháng Tám, pháo đài Láng...
Từ ngày 1/7 – 5/9, tại Di tích lịch sử Nhà tù Hỏa Lò sẽ diễn ra trưng bày chuyên đề 'Một thoáng di sản', giới thiệu 25 di tích lịch sử văn hóa, di tích cách mạng kháng chiến và địa điểm lưu niệm tại Hà Nội.
Đến tham quan triển lãm chuyên đề 'Một thoáng di sản', công chúng sẽ được chiêm ngưỡng 25 di tích lịch sử văn hóa, di tích cách mạng kháng chiến và địa điểm lưu niệm của Thủ đô Hà Nội. Mỗi điểm đến gợi nhắc về một sự kiện quan trọng trong lịch sử đấu tranh giành độc lập của dân tộc Việt Nam.
Chợ Đồng Xuân, cầu Long Biên, Bắc Bộ Phủ, các di tích gắn liền với Chủ tịch Hồ Chí Minh sẽ 'có mặt' tại không gian trưng bày chuyên đề 'Một thoáng di sản.'
25 di tích lịch sử văn hóa, di tích cách mạng kháng chiến và địa điểm lưu niệm sự kiện của Hà Nội sẽ được giới thiệu đến đông đảo người dân và du khách đến Thủ đô qua nhiều tư liệu, hình ảnh được trưng bày tại triển lãm chuyên đề 'Một thoáng di sản'.
Theo ghi chép của nhà Việt Nam học Leopold Cadiere, thời gian tốt nhất để viếng lăng Gia Long là vào các buổi chiều.
Những ngày này, khắp phố phường của Thủ đô Hà Nội được trang hoàng rực rỡ cờ hoa, băngrôn, panô, áp phích… chào mừng kỷ niệm 78 năm ngày Cách mạng Tháng Tám thành công và Quốc khánh 2/9.
Mùa Thu tháng Tám năm 1945, chớp thời cơ 'ngàn năm có một', Ủy ban khởi nghĩa Hà Nội đã huy động sức mạnh quần chúng tiến chiếm các vị trí trọng yếu của Chính phủ Trần Trọng Kim, mở đầu thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám. Đó là thời khắc lịch sử chuyển mình nhanh chóng 'một ngày bằng 20 năm', là kết quả của lớp lớp người Việt Nam sau 80 năm anh dũng tranh đấu chống thực dân, phong kiến…
Nằm ở số 12 phố Ngô Quyền, tòa nhà Bắc Bộ phủ (nay là Nhà khách Chính phủ) không chỉ đặc sắc về kiến trúc mà còn là nơi đã chứng kiến những sự kiện lịch sử quan trọng của Thủ đô Hà Nội.
Phía sau nét kiến trúc cổ kính của cổng trại Bảo An binh là một câu chuyện lịch sử đầy ý nghĩa về sức mạnh vĩ đại của quần chúng nhân dân...
Tổng Bí thư Trường Chinh (sinh ngày 9-2-1907 tại làng Hành Thiện, huyện Xuân Trường, tỉnh Nam Định) là nhà lãnh đạo kiệt xuất của cách mạng Việt Nam và cũng là nhà hoạt động văn hóa, nhà báo, nhà thơ, là người chiến sĩ cộng sản suốt đời phấn đấu vì độc lập, tự do cho Tổ quốc, vì hạnh phúc của nhân dân. Chân dung Tổng Bí thư Trường Chinh được giới thiệu trên 2 bộ tem bưu chính Việt Nam. Bộ 1 có 1 mẫu giá mặt 400 đồng, phát hành ngày 2-2-2000 do họa sĩ Hoàng Thúy Liệu thiết kế, nhân dịp kỷ niệm 70 năm ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam. Bộ thứ 2 phát hành ngày 9-2-2007, đúng 100 năm ngày sinh của cố Tổng Bí thư Trường Chinh. Bộ tem có 1 mẫu, giá mặt 800 đồng, do họa sĩ Đỗ Lệnh Tuấn thiết kế, giới thiệu chân dung đồng chí Trường Chinh và hình ảnh 'Chiếm Phủ Khâm sai'.