Sức sống bóng đá TP.HCM nhìn từ CLB Thanh Niên qua Saudi Pro League
Năm 2023, thế giới bóng đá rúng động trước những cơn mưa tiền mua cầu thủ từ các CLB ở giải vô địch bóng đá chuyên nghiệp Saudi Arabia (Saudi Pro League – SPL). Năm 2024, trong vài tuần qua, bóng đá Việt Nam bất ngờ trước những hợp đồng mua cầu thủ mới của CLB Thanh niên TP.HCM - đội bóng vừa mới lên hạng thi đấu giải Hạng nhất.
Sự so sánh thật là khập khiễng khi một bên là giải vô địch quốc gia còn một bên chỉ là một CLB. Tuy nhiên, cả hai bên cùng có một điểm chung là không tiếc tiền mua cầu thủ!
SPL mở đầu chiến dịch bằng câu chuyện có được chữ ký của siêu sao Ronaldo, sau đó là nhiều cầu thủ đỉnh cao như: Karim Benzema, N'Golo Kanté, Roberto Firmino, Ruben Neves, Sergej Milinkovic-Savic, Marcelo Brozovic, Sadio Mane, Moussa Dembele, Riyad Mahrez, Malcom... và cả Neymar bằng những hợp đồng trị giá hàng trăm triệu USD.
Các CLB ở SPL đã chi khoảng 1 tỉ USD tiền lương cho gần 20 siêu sao quốc tế. Đây là những con số công khai và trên thực tế, con số có thể còn nhiều hơn.
CLB Thanh Niên TP.HCM tuy không công bố những con số cụ thể nhưng với sự làm mới lực lượng gồm: thủ môn Trần Đình Minh Hoàng; trung vệ Lê Ngọc Bảo, Trịnh Đức Lợi, Nguyễn Hữu Tuấn, Đỗ Thanh Thịnh; tiền vệ Đỗ Văn Thuận, Phạm Văn Thành, La Nguyễn Bảo Trung, Phạm Gia Hưng, Trần Hoàng Sơn; tiền đạo Đinh Thanh Bình, Lê Minh Bình, Nguyễn Đức Việt, Mạch Ngọc Hà, trong đó nhiều cầu thủ đang chơi ở V-League và từng hoặc đang khoác áo đội tuyển Việt Nam như Hữu Tuấn, Văn Thuận, Thanh Thịnh Ngọc Bão, Thanh Bình – rõ ràng nhà đầu tư đội bóng này phải chi tiêu không ít tiền, nhất là mua trong bối cảnh thị trường chuyển nhượng cầu thủ Việt Nam đang bị phá giá.
Nhận định này hoàn toàn không cường điệu khi mới đây, HLV của đội là Nguyễn Việt Thắng đã xác nhận với truyền thông: đội vừa ký hợp đồng với thủ môn Đặng Văn Lâm với thời hạn 4 năm. Theo hợp đồng này, Lâm sẽ nhận 6,8 tỉ đồng/mùa và nhận 50% số tiền phí hợp đồng.
Những nét tương đồng
Em Không cần nói ra, qua cách đầu tư của CLB Thanh Niên TP.HCM thì cũng hiểu, mục tiêu tối thượng của đội là bằng mọi giá phải lên V-League.
Đó là mục tiêu ngắn hạn. Về lâu dài, CLB cũng đang làm việc với Sở Văn hóa và Thể thao TP.HCM, Trung tâm TDTT Thống Nhất để xây dựng các tuyến U từ 9 đến 21 nhằm phát hiện, đào tạo những cầu thủ trẻ năng khiếu trở thành thế hệ tương lai, sẵn sàng kế thừa thế hệ đi trước.
Bên cạnh đó, CLB cũng tuyển chọn đội ngũ HLV có năng lực, có gốc hoặc từng thi đấu cho bóng đá TP.HCM với chế độ đãi ngộ cao để đào tạo các cầu thủ trẻ. Cách tuyển chọn này vừa thuận lợi trong việc đào tạo theo chuẩn mực triết lý hệ thống từ U9 đến đội một, vừa xây dựng được bản sắc bóng đá TP.HCM.
Hiện nay, HLV đội U21 TP.HCM là ông Lư Đình Tuấn, cựu cầu thủ nổi tiếng của đội Cảng Sài Gòn – niềm tự hào một thời của bóng đá TP.HCM. Ông Tuấn cũng có công đưa đội Trẻ TP.HCM từ Hạng nhì lên Hạng nhất mùa bóng 2024 - 2025 với tên gọi mới Thanh niên TP.HCM cùng HLV Nguyễn Việt Thắng, cựu tuyển quốc gia Việt Nam, trợ lý HLV đội tuyển Việt Nam thời HLV Philippe Troussier.
Trong khi đó, quốc gia giàu có Saudi Arabia cũng không đổ tiền tấn với mục đích làm rối loạn các giải vô địch hàng đầu của bóng đá châu Âu. Thay vào đó, những động thái trong năm 2023 khi siêu sao Ronaldo chính thức cập bến SPL, thật ra chỉ là bước đi đầu tiên trong kế hoạch 10 năm của họ. Mục tiêu của họ rất rõ ràng: SPL sẽ là giải trong Top 10 thậm chí là Top 5 của thế giới bóng đá!
Năm 2027, Saudi Arabia sẽ đăng cai vòng chung kết Asian Cup, đồng thời họ đang tăng tốc trong cuộc chạy đua giành quyền đăng cai World Cup 2034.
Chưa hết, chính phủ Saudi Arabia muốn chiến lược khởi đầu từ SPL là chuyển dần nguồn đầu tư ở châu Âu về đất nước họ. Nói đúng hơn, đây là chiến lược quốc gia và được sự đồng thuận của chính phủ với người đứng đầu là Thái tử Mohammed Bin Salman, Thủ tướng củaSaudi Arabia này, đồng thời cũng là Chủ tịch Hội đồng Kinh tế và Phát triển - người phụ trách kế hoạch kiến thiết kinh tế ở Saudi Arabia và giúp nước này không phụ thuộc quá lớn vào dầu mỏ.
Với tầm nhìn này, đó cũng là lý do SPL là giải đấu đặt hạn ngạch cho cầu thủ nước ngoài ở mỗi CLB lên đến 7 người, và sau khi Ronaldo xuất hiện, con số này đã là 8.
Nói đến tiền thì Quỹ đầu tư công Saudi Arabia (PIF) với tổng tài sản lên tới 600 tỉ bảng Anh sẽ giúp cho SPL sớm biến giấc mơ thành hiện thực. Trong bản kế hoạch 10 năm của SPL, họ nhắm đến những cầu thủ đang thành danh ở châu Âu, trong đó tập trung ở Premier League chứ không chỉ mua về những ngôi sao bên kia sườn dốc. Ngoài ra, trong kế hoạch 10 năm phát triển, SPL cũng đã nhắm đến việc săn lùng các tài năng của những lò đào tạo trẻ nổi tiếng khắp nơi trên thế giới.
Bên cạnh PIF, SPL còn có nguồn tài trợ từ quỹ tài sản quốc gia khổng lồ của Saudi Arabia là Saudi Aramco, công ty có lợi nhuận lớn nhất thế giới với hơn 100 tỉ USD mỗi năm, cao hơn nhiều so với lợi nhuận của Apple, Amazon và Alphabet cộng lại. Quan trọng hơn nữa là lợi nhuận của đế chế dấu mỏ Saudi Aramco thuộc quyền sở hữu của chính phủ Saudi Arabia.
Với sự đầu tư sâu, đầu tư quyết liệt trong kế hoạch 10 năm và được chính phủ hậu thuẫn tuyệt đối, SPL từ một giải vô địch quốc gia không bán bản quyền truyền hình nay đã được phát trên 140 kênh khắp thế giới. Ngoài ra lượng khán giả đến xem SPL cũng tăng gấp đôi so với mùa trước. Riêng Al-Nassr, CLB Ronaldo đang thi đấu, lượng khán giả đã tăng 143%.
Không phải ngẫu nhiên HLV Pep Guardiola của Manchester City nhận định rằng: “Tôi không chắc tương lai SPL sẽ kéo dài cách làm này trong bao lâu, nhưng không thể phủ nhận đang có trào lưu các cầu thủ giàu kinh nghiệm muốn thi đấu tại đó. SPL đang thực sự thay đổi thị trường cầu thủ bóng đá thế giới”.
Bất chấp thế giới hoài nghi, Peter Hutton - thành viên HĐQT SPL tự tin phát biểu rằng: "Ký với Ronaldo và Benzema chỉ là khởi đầu. Ngân sách sẽ được giải ngân trong nhiều năm. Tôi đã làm việc trong ngành thể thao 40 năm và tôi chưa bao giờ thấy một dự án nào lớn với quyết tâm thực hiện để nâng tầm bóng đá Saudi Arabia như hiện nay".
Bộ trưởng thể thao của Saudi Arabia, Abdulaziz bin Turki Al Saud cho biết: "Chúng tôi đang xây dựng một dự án để hỗ trợ CLB. Chính phủ đang trợ cấp rất nhiều ngân sách cho các CLB để đảm bảo rằng giải đấu có lượng người xem cao, sở hữu thứ bóng đá hấp dẫn và biến nó thành môn thể thao số 1 quốc gia".
Động lực làm mới
Trên hết là nhà đầu tư mong muốn góp phần đem lại sức sống mới cho bóng đá TP.HCM: nhiều đội bóng thi đấu ở V-League hơn và thực lực, tiềm lực mạnh mẽ hơn!
Với SPL được chính phủ Saudi Arabia hỗ trợ tuyệt đối để đổi mới và làm mới quyết liệt vì quốc gia láng giềng Qatar đã được hưởng lợi về mặt hình ảnh, thương hiệu quốc gia, thậm chí cả vị thế chính trị, ngoại giao sau khi tổ chức thành công World Cup 2022 về mọi mặt.
Chính vì vậy việc nâng tầm SPL bằng hình thức chiêu mộ hàng loạt ngôi sao khiến cả thế giới tập trung theo dõi suốt năm qua cũng là chiến lược quốc gia của chính phủ Saudi. Thông qua chiến dịch này, họ tạo lợi thế cho Saudi Arabia trong cuộc đua tranh quyền đăng cai World Cup 2030.
Kết quả thành công ngoài dự kiến: Saudi Arabia trở thành nước chủ nhà World Cup 2034 khi họ là ứng viên duy nhất trong cuộc đua giành quyền đăng cai tổ chức World Cup. Điều đơn giản là tất cả các đối thủ của Saudi Arabia đã lần lượt rút lui khi tự nhận thấy không đủ năng lực thể cạnh tranh với Saudi Arabia.
***
Trước sức mạnh tổng lực từ tài chính cho đến quyền lực của chiến lược quốc gia cùng tầm nhìn 10 năm, sau chiến thắng quá sớm trong cuộc đua giành quyền tổ chức World Cup 2030, Saudi Arabia đã khiến thế giới bóng đá không còn nghi ngờ hay đánh giá thấp cuộc cách mạnh bóng đá của Saudi Arabia khởi đầu bằng chiến dịch nâng cao vị thế SPL.
Cùng đổ tiền đầu tư vào bóng đá, nhưng nếu nhìn từ SPL qua CLB Thanh Niên TP.HCM, chiến lược phát triển của CLB của thành phố muốn thành hiện thực và bền vững thì rất cần sự hỗ trợ của lãnh đạo các ban ngành liên quan của TP.HCM.