Sổ đỏ cấp sai mục đích sử dụng đất sẽ được đính chính hay bị thu hồi?

Về căn cứ xác định loại đất, Điều 10 Luật Đất đai 2024 nêu rõ, việc xác định mục đích sử dụng đất dựa vào một trong những căn cứ sau:

Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở; Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất; Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất.

Giấy tờ về quyền sử dụng đất đối với trường hợp chưa được cấp sổ đỏ gồm giấy tờ lập trước 15/10/1993 như: Giấy tờ về quyền sử dụng đất trong quá trình thực hiện chính sách đất đai của Nhà nước Việt Nam dân chủ Cộng hòa, Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam và Nhà nước Cộng hòa CHCN Việt Nam; Giấy tờ do cơ quan có thẩm quyền của chế độ cũ cấp như Bằng khoán điền thổ, Giấy phép cho xây cất nhà ở…

Quyết định giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất của cơ quan nhà nước có thẩm quyền đối với trường hợp chưa được cấp sổ đỏ.

Với trường hợp không có giấy tờ và trường hợp loại đất xác định trên giấy tờ đã cấp khác với phân loại đất hoặc khác với hiện trạng sử dụng đất thì việc xác định loại đất được thực hiện theo Điều 7 Nghị định 102/2024/NĐ-CP.

Về các trường hợp thu hồ sổ đỏ đã cấp, khoản 2 Điều 152 Luật Đất đai 2024 quy định, Giấy chứng nhận đã cấp không đúng thẩm quyền, không đúng đối tượng sử dụng đất, không đúng diện tích đất, không đủ điều kiện được cấp, không đúng mục đích sử dụng đất hoặc thời hạn sử dụng đất hoặc nguồn gốc sử dụng đất theo quy định của pháp luật đất đai tại thời điểm cấp giấy chứng nhận sẽ bị thu hồi.

Trường hợp cơ quan nhà nước phát hiện sổ đỏ đã cấp sai mục đích sử dụng: Nếu Tòa án nhân dân có thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất đai có bản án, quyết định có hiệu lực thi hành, trong đó có kết luận về việc thu hồi sổ đỏ đã cấp thì việc thu hồi Giấy chứng nhận được thực hiện theo bản án, quyết định đó;

Nếu cơ quan thanh tra có văn bản kết luận sổ đỏ đã cấp không đúng quy định thì cơ quan nhà nước có thẩm quyền có trách nhiệm xem xét, nếu kết luận đó là đúng thì quyết định thu hồi Giấy chứng nhận đã cấp; Trường hợp xem xét, xác định sổ đỏ đã cấp là đúng quy định của pháp luật thì phải thông báo lại cho cơ quan thanh tra.

Trường hợp cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp sổ đỏ phát hiện sổ đỏ đã cấp không đúng quy định phải kiểm tra lại, thông báo cho người sử dụng đất biết rõ lý do; Quyết định thu hồi sổ đỏ đã cấp không đúng quy định.

Về trình tự thủ tục thu hồi sổ đỏ, cơ quan có thẩm quyền quyết định thu hồi Giấy chứng nhận đã cấp.Văn phòng đăng ký đất đai cập nhật, chỉnh lý hồ sơ địa chính và trên cơ sở dữ liệu đất đai.

Với trường hợp chính người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất phát hiện sổ đỏ đã cấp sai mục đích sử dụng thì gửi kiến nghị bằng văn bản đến cơ quan tiếp nhận hồ sơ. Cơ quan thẩm quyền kiểm tra, xem xét, quyết định thu hồi Giấy chứng nhận đã cấp; cấp Giấy chứng nhận theo quy định. Tiếp theo đó, cơ quan thẩm quyền chỉ đạo thực hiện cập nhật, chỉnh lý hồ sơ địa chính và trên cơ sở dữ liệu quốc gia.

Như vậy, tùy vào từng trường hợp phát hiện sổ đỏ cấp sai mục đích sử dụng đất mà có cách xử lý khác nhau. Nếu người sử dụng đất tự mình phát hiện thì có quyền gửi kiến nghị bằng văn bản cho cơ quan đã cấp để xem xét giải quyết.

H.L