SME có cần đổi mới sáng tạo?

Nhưng thực tế, nhiều doanh nghiệp nhỏ và vừa (SME) vẫn nhìn đổi mới như một lựa chọn xa xỉ, chỉ dành cho những tập đoàn lớn với nguồn lực dồi dào. Đây là ngộ nhận nguy hiểm, bởi đối với SME, đổi mới sáng tạo không phải sự lựa chọn, mà là điều kiện sống còn.

Đổi mới sáng tạo trước hết không đồng nghĩa với việc đầu tư hàng triệu đô vào nghiên cứu và phát triển. Nó có thể bắt đầu từ việc cải tiến quy trình nội bộ để tiết kiệm thời gian, nâng cao trải nghiệm khách hàng bằng những thay đổi nhỏ nhưng tạo ấn tượng lớn, hoặc tìm cách tiếp cận thị trường theo hướng hiệu quả hơn. Khi SME áp dụng đổi mới ở cấp độ phù hợp với mình, doanh nghiệp vừa kiểm soát được chi phí vừa tạo ra giá trị khác biệt, điều mà đối thủ khó sao chép.

Khi SME áp dụng đổi mới ở cấp độ phù hợp với mình, doanh nghiệp vừa kiểm soát được chi phí vừa tạo ra giá trị khác biệt, điều mà đối thủ khó sao chép.

Điểm mấu chốt của đổi mới trong SME nằm ở tư duy của lãnh đạo. Nếu chủ doanh nghiệp chỉ chú trọng vào vận hành hằng ngày mà bỏ qua việc tìm kiếm hướng đi mới, doanh nghiệp sớm muộn cũng rơi vào vòng bế tắc. Ngược lại, khi lãnh đạo đặt câu hỏi: “Chúng ta có thể làm điều này tốt hơn như thế nào?” và khuyến khích đội ngũ cùng tham gia giải quyết, chính tinh thần ấy mở ra những sáng kiến thực tiễn. Đổi mới sáng tạo không phải phát minh vĩ đại ngay lập tức, mà là sự kiên trì tích lũy những bước tiến nhỏ, nhưng liên tục và có định hướng.

Một rào cản phổ biến của SME là sợ đổi mới đồng nghĩa với rủi ro lớn. Nhưng sự thật, không đổi mới mới chính là rủi ro lớn nhất. Khách hàng ngày nay liên tục so sánh trải nghiệm giữa các thương hiệu, dù lớn hay nhỏ. Nếu doanh nghiệp không tìm cách thích ứng và cải thiện, họ sẽ bị bỏ lại phía sau. Đổi mới vì thế cần được gắn liền với chiến lược quản trị rủi ro, tức là thử nghiệm trên phạm vi nhỏ, đo lường hiệu quả, rồi mới nhân rộng. Cách làm này giúp SME vừa duy trì sự ổn định cần thiết, vừa tạo ra động lực phát triển.

Đổi mới sáng tạo trong SME còn mang ý nghĩa gắn kết đội ngũ. Khi nhân viên cảm thấy mình có cơ hội đóng góp ý tưởng, họ sẽ trở nên chủ động và có trách nhiệm hơn với kết quả chung. Một doanh nghiệp nhỏ thường có lợi thế linh hoạt, dễ thay đổi hơn so với tập đoàn lớn. Nếu biết tận dụng, chính đội ngũ sẽ trở thành nguồn lực sáng tạo mạnh mẽ, bởi họ ở gần khách hàng, quy trình và thực tế thị trường nhất. Lãnh đạo cần nuôi dưỡng văn hóa cởi mở, nơi ý tưởng không bị dập tắt mà được lắng nghe, thử nghiệm và phát triển.

Do vậy, SME không thể trì hoãn đổi mới sáng tạo vì “chưa đủ lớn” hay “chưa đủ nguồn lực”. Chính sự giới hạn là cơ hội để doanh nghiệp tìm cách sáng tạo phù hợp với mình, để tồn tại và bứt phá. Đổi mới sáng tạo không phải điều xa vời, mà là con đường thiết thực để SME giữ nhịp thở trong thị trường đầy cạnh tranh. Sống còn hay không, chính là nằm ở khả năng doanh nghiệp có dám bước vào hành trình đổi mới hay tiếp tục chấp nhận bị bỏ lại phía sau.

ThS. Trần Gia Thông